Árbók Háskóla Íslands - 02.01.1955, Side 52

50
hafa þá komið fram greinilegar sveiflur eftir árstíðum, með há-
marki á haustin og lágmarki á vorin, og er það í samræmi við
árstíðasveiflur C-vítaminneyzlunnar. Enda hafa hópathuganir
leitt í ljós, að yfirleitt er samræmi milli C-vítamínneyzlu og með-
almagns vítamínsins í blóðvökva, þó að oft beri út af í einstökum
tilfellum. Sumir telja, að beztar upplýsingar um C-vítamín-
búskapinn fáist, með því að mæla askorbínsýru í hvítu blóðkorn-
unum, en það er of umstangsmikið til notkunar í hóprannsókn-
um. Þá telja og aðrir, að meira sé að marka mælingar í blóðinu
óbreyttu en í blóðvökva, en ekki virðist einsætt, að þar sé munur
á gerandi.
Rannsóknir þær, sem nú verður greint frá, eru að vísu allt of
fáar og strjálar til þess, að dregnar verði af þeim einum víðtækar
ályktanir um C-vítamínbúskap þjóðarinnar, en nokkurt gildi má
ætla að þær geti haft, einkum til samanburðar við athuganir á
C-vítamínneyzlunni.
Mælingar í blóði og mettunarpróf voru raunar gerð aðallega
með það fyrir augum að reyna, hvor leiðin væri betur fallin til
mats á neyzlunni á hverjum tíma. En auk þess var svo C-vítamín
mælt nokkrum sinnum í konumjólk og loks í lifur og nýrnahettum.
C-vítamín í blóðvökva og mettunarpróf.
I töflu 17 er dreginn saman árangur af C-vítamínmælingum í
blóðvökva frá 52 manns, sem ekki kváðust hafa fengið C-vítamín-
lyf undanfarið eða ávexti, svo sem appelsínur eða sítrónur. Þess
skal getið, að rannsóknarskekkjan getur verið hlutfallslega mik-
il, þegar minna en 0,1 mg/100 er í blóðvökvanum (35).
Með nokkrum undantekningum — sem ekki breyta meðaltal-
inu — voru þessar mælingar gerðar á blóði úr nemendum í sama
heimavistarskóla og voru þeir 16—22 ára gamlir.
Áætlað C-vítamínmagn í dagsfæði (skv. yfirliti yfir heildar-
neyzlu) var, sem sýnt er í aftasta dálki töflunnar, þ. e. 40—50 mg
að haustinu, 25—30 mg um miðjan vetur og um 20 mg að vörinu.