Árbók Háskóla Íslands - 31.12.1999, Qupperneq 99

• Þóra Ellen Þórhallsdóttir prófesson rannsóknir á gróðursamfélögum á há-
lendinu og stofnvistfræði túnsúru.
Líffræðistofnun hefur um langt árabil staðið að útgáfu ritraðarinnar Fjölrit Líf-
fræðistofnunar og eru ritin nú orðin 51 talsins, þar af komu 8 út á árinu 1999.
Margar málstofur eru haldnar á stofnuninni í tengstum við sum námskeið líf-
fræðiskorar. í hádeginu á föstudögum eru haldnir fyrirlestrar um ýmis líffræðileg
efni og gjarnan leitað til sérfræðinga utan stofnunarinnar.
Dagana 18.-20. nóvember var haldin sameiginleg afmælisráðstefna Líffræðifélags
íslands og Líffræðistofnunar í ráðstefnusal Hótels Loftteiða og sóttu hana á sjö-
unda hundrað manns. Á ráðstefnunni voru hatdin 93 erindi og sýnd um 130 vegg-
spjöld til að kynna líffræðirannsóknir á íslandi. Hinn 18. desember var 25 ára af-
mæti stofnunarinnar haldið hátíðtegt með samkomu í Tæknigarði að viðstöddum
forseta ístands, sem setti afmælishófið. menntamálaráðherra og rektor.
Fjárveitingar hafa aðeins verið títill hluti veltu stofnunarinnar. Hefur hlutfall þeirra
farið mjög minnkandi og vartæplega 5% árið 1998. Fjárveitingin var um 4 milljónir
króna árið 1989-1990 en eftir það. 1995 var hún 5.3 m.kr. og rúmtega 6 m.kr.
1999. Vettan jókst úr 32 m.kr. 1989 í 68 m.kr. 1991, en fór þá að minnka aftur í
þeirri efnahagskreppu sem var í þjóðfélaginu. Vettan varð minnst 42 m.kr. 1993
en hefur síðan vaxið hröðum skrefum og var um 113 m.kr. á árinu 1998. Tekjur
stofnunarinnar umfram fjárveitingar eru einkum styrkir frá ýmsum rannsókna-
sjóðum. einkum sjóðum á vegum Rannsóknarráðs íslands. Rannsóknasjóði Há-
skóla íslands. norrænum rannsóknasjóðum og Evrópusambandinu. en einnig
koma talsverðar tekjur frá útseldri vinnu í umhverfisrannsóknum.
Starfsemi Líffræðistofnunar Háskótans fer nú fram á fjórum stöðum í Reykjavík.
Að Grensásvegi 12 eru rannsóknastofur í erfða- og sameindalíffræði. frumutíf-
fræði. sjávarlíffræði, fiskifræði, vistfræði. grasafræði og þróunar- og stofnerfða-
fræði. Þar fer og fram mestur hluti kennslu í tíffræði. Að Grensásvegi 11 eru
rannsóknastofur í vatnalíffræði og dýrafræði. Rannsóknastofa í örverufræði er í
Ármúla 1a og rannsóknir í dýralífeðlisfræði eru að Vatnsmýrarvegi 16. Húsnæði
rannsókna og kennslu í líffræði við Háskóla (stands er á ýmsan hátt óhentugt og
mikið af því lélegt. Fjarlægð frá háskólasvæðinu og það hve húsnæði stofnunar-
innar er tvístrað er á margan hátt bagateg fyrir starfsemina. Nú hillir undir lausn
á húsnæðisvanda Líffræðistofnunar og líffræðiskorar þar sem bygging Náttúru-
fræðahúss á austurhluta Háskólalóðarinnar er hafin.
Mannfræðistofnun
Mannfræðistofnun er sjálfstæð stofnun sem heyrir undir háskólaráð. Helsta
markmið hennar er að efla mannfræðirannsóknir á íslandi. bæði á sviði félags-
legrar og tíffræðilegrar mannfræði. Stjórn stofnunarinnar er skipuð fulttrúum
þriggja deilda. fétagsvísindadeildar. læknadeildar og raunvísindadeildar. auk fult-
trúa háskólaráðs. Núverandi stjórn skipa Sigríður Dúna Kristmundsdóttir, for-
maður. Alfreð Árnason, Guðmundur Eggertsson. Ólafur Ólafsson og Unnur Dís
Skaptadóttir. Varamenn eru Sveinn Eggertsson og Vilhjátmur Árnason. Forstöðu-
maður er Gísli Pálsson, sem jafnframt er prófessor í mannfræði við félagsvís-
indadeild. Mestan hluta ársins starfaði Kristín Erta Harðardóttir mannfræðingur
sem sérfræðingur við stofnunina í hálfu starfi við rannsóknarverkefni og rekstur
á vegum stofnunarinnar.. Auk þess hafa nokkrir meistaraprófsnemendur í mann-
fræði unnið tímabundið við stofnunina við einstök verkefni.
I árslok 1998 fóraf stað á vegum Mannfræðistofnunar fyrirtestraröð um efnið
■•Markalínur náttúru og samfétags." Fyrstu fyrirlesararnir voru Paul Rabinow.
prófessorvið Berkeley háskóla 1998 og Veena Das. prófessorvið New School for
Social Research og háskótann í Delí 1999. Markmið fyrirtestraraðarinnar er að
kynna nýstárleg viðhorf og efla umræðu um landamæri náttúru og samfélags
sem vestræn menning og fræði hafa löngum skilgreint skýrt en sæta nú vaxandi
gagnrýni.
Hetsta rannsóknarverkefnið sem unnið var að á vegum stofnunarinnar nefnist
..Líkamlegur varningur". Þar er sjónum beint að deilum um söfnun, varðveislu og
sölu líffæra. lífsýna og erfðaupplýsinga. Verkefnisstjóri er Gísti Pálsson. Erlendir