Hlín - 01.01.1918, Blaðsíða 74

74
Hlin
stund yrði lögð á, verður óhjákvæmilegt að bæta vefn-
aðaráhöld okkar. Við verðum að fá útlendar fyrirmyndir
til að smíða eftir. Væri æskilegt, að heimilisiðnaðarfjelög-
in ættu slíkar fyrirmyndir og sæju um að menn gætu feng-
ið smíðað eftir þeim.
Vefstólarnir íslensku eru ylirleitt mestu gallagripir, erf-
itt að vefa í þeim, skakkir og illa gerðir, og er varla að
vænta að nýtileg voð verði í þeim ofin. Þeir eru aðeins
gerðir fyrir fjór-skeftan vefnað, og að fjölga sköftum og
skammelum í þeim, svo vefa megi fleir-skeftan vefnað,
er hið mesta neyðarúrræði. Stundum hefur verið breytt
lagi á þeim, en líklega hefur það oft verið til hins verra.
Svo er það þar sem jeg þekki til.
Ekkert ber eins ljósan vott um að vefnaði hefur larið
aftur hjá okkur, eins og þessir vefstólar. Annarstaðar á
Norðurlöndum, þar sem rækt hefur verið lögð við heim-
ilisiðnað, hafa vefnaðaráhöld öll verið bætt og fullkontn-
uð. Af útlendum vefstólum, sem jeg þekki, þykja mjer
hinir dönsku bestir, einkum vefstólar með finskri gerð
og „Contramarsh“. Er jafnljett að vefa í þeim, hvort lield-
ur notuð eru fleiri sköft eðá færri. Sjerstaklega eru þeir
ætlaðir til að vefa í fleir-skeftan vefnað. En til útvefnað-
ar eru bestir uppstandandi vefstólar, svipaðir að gerð
kljásteinsvefstólunum gömlu. Báða þessa vefstóla væri ef-
laust gott að innleiða hjer á landi.
Þá er og nauðsynlegt að heimilisiðnaðarfjelögin hefðu
útsölu á vefjargarni. Hingað til hefur ekki verið fjölbreytt
efni til vefnaðar, sem komið hefur í verslanir hjer. Hör-
garn alls ekki fengist, og tvistur af einni eða tveimur
stærðum. Mundi það þykja skrítið og óviðunandi, ef
kaupmaður flytti inn aðeins eina tegund ljerefta, bara
ýmislega lita. En menn hafa unað við að fá sama tvist-
númerið ár eftir ár, af því þeir þektu svo lítið til vefn-
aðar og gátu svo lítið breytt til. Úr þessu verður að bæta
undir eins og ástæður leyfa.
Ullargarn til útvefnaðar þykir mjer líklegt að við get-