Búnaðarrit - 01.01.1998, Blaðsíða 26
BÚNAÐARRIT 1998
Afurðahæstu kýrnar 1998.
Kýr Ársnyt, kg
Nína, Leirulækjarseli, Mýrasýslu 11.171
Ljóma, Akbraut, Rangárv.sýslu 10.633
Skrauta, Sigtúnum, Eyjafj.sýslu 10.182
Orka, Skipholti III, Árnessýslu 9.984
Kóróna, Berustöðum, Rangárv.s. 9.240
Heimild: Bændasamtök íslands.
mannahreppi og Krossi 91032 frá Litlu-
Brekku í Skagafirði. Krossi fékk viður-
kenningu BI sem besta naut í árgangi.
Einkenni þessa nautaárgangs er að mörg
þessi naut skila mjög getumiklum kúm til
mjólkurframleiðslu, en aðrir eiginleikar eru
ákaflega breytilegir.
Kýr sem sæddar voru íyrstu sæðingu voru
25.587 árið 1998. Árangur sæðinganna er
mældur sem haldprósenta þegar 60 dagar
eru liðnir frá fyrstu sæðingu og mældist
hann 71%. Það er talsvert betri árangur en
árið áður og mjög jákvæð breyting en um
nokkurt árabil áður hafði þessi þáttur sýnt
neikvæða þróun.
Þann 1. janúar 1998 tók gildi reglugerð
um mjólk og mjólkurvörur þar sem gerð er
krafa um að frumutala í mjólk fari undir
400.000 pr. ml til að mjólk komist í 1.
flokk. Árið 1997 var í fyrsta sinn unnið og
birt kynbótamat um frumutölu í mjólk, en
framleiðendur hafa í mörg ár háð harða
baráttu við frumutöluna og náð verulegum
Afurðahæstu kúabúin 1998.
Kúabú Meðalnyt, kg
Jörfi, Snæfellsnessýslu 6.910
Akbraut, Rangárvallasýslu 6.821
Búrfell, V.-Húnavatnssýslu 6.615
Baldursheimur, S.-Þingeyjarsýslu 6.463
Brakandi, Eyjafjarðarsýslu 6.359
Heimild: Bændasamtök íslands.
árangri. Árið 1998 var frumutalan að
meðaltali 351.000 pr. ml og er það um 11%
betri árangur en árið 1997.
Framleiðsla og sala mjólkur
Framleiðsla og sala mjólkur hefur verið
mjög stöðug undanfarin ár enda hefur
framleiðslustjórnin miðast við að framieiðsla
væri sem næst innanlandsmarkaði. Þó jókst
mjólkurframleiðslan verulega á síðari hluta
ársins 1998 í kjölfar þess að afurðastöðvar
kvöttu bændur til aukinnar mjólkurfram-
leiðslu og hétu fullu afurðastöðvaverði fyrir
alla umframmjólk. Tafla 8 sýnir framleiðslu
mjólkur og heildargreiðslumark í mjólk árin
1994—1998. Rétt er að taka fram að
greiðslumark miðast við verðlagsár.
Greiðslumark ársins 1994 í töflunni er því
greiðslumark verðlagsársins 1994/95 o.s.frv.
Tafla 8. Framleiðsla mjólkur og
heildargreiðslumark í mjólk 1994-
1998 (1.000 Itr.)
Framleiðsla Greiðslumark
1994 102.100 1994/95 100.000
1995 102.900 1995/96 101.000
1996 101.643 1996/97 101.000
1997 101.945 1997/98 102.000
1998 105.716 1998/99 103.000
Heimild: Framleiðsluráð landbúnaðarins.
Útflutningur mjólkurvara hefur undan-
farin ár verið lítill og nær eingöngu um að
ræða smjör og smjörvörur sem til falla vegna
þess að vaxandi misvægi er milli efnasam-
setningar mjólkurinnar og þeirra mjólkur-
vara sem seldar eru á innanlandsmarkaði.
Nú verður hins vegar að gera ráð fyrir að
útflutningur muni aukast nokkuð í kjölfar
framleiðsluaukningar.
Allmiklar breytingar hafa orðið á sam-
setningu mjólkurneyslunnar á undan-
förnum árum þó að salan sé í heild stöðug.
24