Búnaðarrit - 01.01.1998, Qupperneq 38
BÚNAÐARRIT 1998
vallarverð ril 1. september og viðmiðunar-
verð Landssamtaka sauðfjárbænda frá þeim
tíma til ársloka varð kr. 219,04 á kg.
Til ársloka 1997 var verð á kindakjöti í
verðlagsgrundvelli miðað við að bein-
greiðslur næmu 50% af verði kjöts en
greiðslur frá afurðastöð 50%. Við hækkanir
á afurðastöðvaverði í ársbyrjun 1998 urðu
þó engar breytingar á beingreiðslum, enda
samið um fasta fjárhæð í samningnum 1995
sem síðan er verðtryggð. Engar beingreiðslur
eru greiddar vegna sláturs, gæra eða ullar og
nema beingreiðslur því tæplega 40% af
afurðagreiðslum til bóndans miðað við
verðlagsgrundvöll og að öll framleiðslan sé
innan greiðslumarks. I reynd er þetta hlut-
fall lægra þar sem beingreiðslur eru miðaðar
við greiðslumark viðkomandi en flestir
framleiðendur selja hluta framleiðslunnar á
erlenda markaði á lægra verði en innan-
landsverðið og framleiðsla umfram greiðslu-
mark er alfarið utan beingreiðslukerfisins.
Verð á ull til framleiðenda var í upphafi
árs 1998 að meðaltali kr. 396,27 á kg skv.
verðlagsgrundvelli. Landssamtök sauðfjár-
bænda gáfu út viðmiðunarverð á ull 1.
september. Viðmiðunarverðið var ákveðið
óbreytt frá því verðlagsgrundvallarverði sem
gilt hafði. Meðalverð ársins miðað við
innvigtun reyndist vera kr. 409,20 á kg sem
er 2,7% hærra en meðalverð ársins 1997.
Til ársins 1995 voru beinar greiðslur
reiknaðar til jafns við afurðastöðvarverð í
verðlagsgrundvelli. Frá árinu 1996 urðu
beinar greiðslur föst fjárhæð sem skiptist
milli framleiðenda í hlutfalli við hlutdeild
þeirra í heildargreiðslumarki. Frá þeim u'ma
er heildarfjárhæð beinna greiðslna því jafnað
á þá framleiðslu hvers árs sem undanþegin er
útflutningsskyldu þegar heildarverð til
framleiðenda er metið. Þróun verðs til fram-
leiðenda á kindakjöti og ull er sýnd í töflu
18. Ef verðþróun kindakjöts og ullar er
skoðuð á föstu verðlagi kemur í ljós að
afurðastöðvaverð á kindakjöti hefur lækkað
um 1,6% frá árinu 1994, verð á kindakjöti
að viðbættum beingreiðslum hefur hækkað
um 3,8% og verð á ull hefur hækkað lítillega
eða um 0,7%.
Verðfall varð á gærum á árinu 1998.
Haustið 1997 var verð skv. verðlagsgrund-
velli kr. 212 á kg en haustið 1998 fengu
flestir bændur greiddar kr. 50 á kg. Fram-
kvæmdanefnd búvörusamninga ákvað að
greiða skyldi bændum verðbætur á gærur úr
haustslátrun. Þessar verðbætur námu alls kr.
45 millj. eða sem svaraði kr. 100 á gæru.
Markaðsráð kindakjöts greiddi sambærilegar
verðbætur á gærur af dilkum sem slátrað var
í nóvember og desember.
Tafla 18. Þróun framleiðendaverðs sauðfjárafurða 1994-1998.
Kindakjöt afurðast.verð verð ársins kr. á kg Kindakjöt afurðast.verð verðlag 1998 kr. á kg Kindakjöt m. beingr. verð ársins kr. á kg Kindakjöt m. beingr. verðlag 1998 kr. á kg Ull verð ársins kr. á kg Ull verðl. 1998 kr. á kg
1994 206,82 222,61 413,64 445,22 377,37 406,18
1995 206,61 218,66 413,22 437,32 370,78 392,40
1996 202,95 210,05 420,88 435,61 386,16 399,68
1997 219,75 223,41 434,89 442,13 398,28 404,91
1998 219,04 219,04 429,33 429,33 409,20 409,20
Heimild: Framleiðsluráð landbúnaðarins.
36