Fréttablaðið - 04.09.2010, Qupperneq 6

6 4. september 2010 LAUGARDAGUR
Telur þú að ríkisstjórnin sé betri
eftir breytingar sem gerðar voru
í gær?
JÁ 22,4%
NEI 77,6%
SPURNING DAGSINS Í DAG:
Á að leyfa hollenska hernaðar-
fyrirtækinu ECA að reka starf-
semi sína hér á landi?
Segðu þína skoðun á visir.is
LANDBÚNAÐUR Bændasamtök Íslands
(BÍ) hafa fengið þóknanir frá ríkinu
fyrir umsýslu á niðurgreiðslum rík-
isins til bænda þrátt fyrir að engir
samningar hafi verið gerðir um
greiðslurnar.
Ríkisendurskoðun átelur þetta,
sem og verklag við búvörusamninga
almennt, í nýrri skýrslu. Stofnunin
segir áríðandi að ráðuneytið herði
eftirlit með framkvæmd búvöru-
samninga, sem snúast meðal annars
um greiðslur ríkisins til bænda.
Í tilkynningu frá ráðuneytinu
segir að þegar sé búið að bæta úr
hluta af því sem bent sé á í skýrsl-
unni. Greiðslur til BÍ vegna umsýslu
námu 10,7 milljónum króna í fyrra.
Í skýrslunni eru nefnd dæmi
um hvernig tugir milljóna, allt að
150 milljónir, hafi verið rangt bók-
aðir. Til dæmis voru greiðslur til
mjólkurbænda bókfærðar sem
greiðslur til sauðfjárbænda, og
greiðslur sem runnu til sauðfjár-
bænda bókfærðar til mjólkurbænda.
Þessar rangfærslur leiddu til þess að
rangfærslur voru í ríkisreikningi.
Í skýrslu Ríkisendurskoðunar
segir að erfitt sé fyrir aðra en
sérfróða að átta sig á því hvernig
greiðslur vegna búvörusamninga
séu samsettar. Ráðuneytið verði að
tryggja aukið gagnsæi þannig að
þingmenn, eftirlitsaðilar og almenn-
ingur geti áttað sig á þeim. - bj
Ríkisendurskoðun gagnrýnir skort á eftirliti ráðuneytis með greiðslum til bænda:
Þóknanir til BÍ án samninga
SAUÐFÉ Ríkisendurskoðun krefst aukins
gagnsæis í greiðslum vegna búvöru-
samninga svo þingmenn, eftirlitsaðilar
og almenningur geti áttað sig á greiðsl-
unum. FRÉTTABLAÐIÐ/STEFÁN
SAMGÖNGUR „Það er stórkostleg
upplifun að fá að fljúga svona vél
og taka þátt í prófunum á henni,“
segir Randy Neville, tilraunaflug-
maður Boeing. Hann var fyrstur
til að fljúga nýrri þotu félagsins,
Boeing 787 Dreamliner, um miðj-
an desember síðastliðinn. Hann er
nú staddur hér á landi í fyrstu próf-
unum á flugvélinni sem fram fara
utan Bandaríkjanna.
„Á Keflavíkurflugvelli eru kjör-
aðstæður til þess að prófa vél-
ina í hliðarvindi,“ segir hann, en
snemma í gærmorgun voru meðal
annars framkvæmdar lendingar
í sterkum hliðarvindi, bæði með
sjálfvirkum búnaði og þar sem
flugmaður var við stjórnvölinn.
Eftir hádegi þegar sýna átti fjöl-
miðlum flugið hafði vind lægt og
ekkert var flogið.
Neville er hér kunnugur stað-
háttum. Hann hefur reynsluflog-
ið vélum Boeing hér áður og var
svo undir lok áttunda áratugarins
í flugher Bandaríkjanna um árs
skeið á Keflavíkurflugvelli.
Boeing Dreamliner er sögð
marka tímamót í flugsögunni í því
að líkjast meira geimskutlu í hönn-
un en hefðbundinni þotu. Hún er þó
ekki mjög frábrugðin öðrum flug-
vélum að sjá, utan að gluggar eru
stærri og vængir heldur lengri.
Vélin á að verða öll hin nútímaleg-
asta, með rafstýrðri skyggingu á
gluggum og loftþrýstingi sem er
nær því sem gerist á jörðu niðri.
Flugþreyta á því að heyra sögunni
til með tilkomu þessara véla.
Fimm svona flugvélar eru í
reynsluflugi um þessar mundir. Í
tilkynningu Boeing kemur fram
að vél númer tvö sé við prófan-
ir á háflugi og flugi í ofsakulda í
Keflavík. Randy Neville upplýsti
á kynningarfundi félagsins í gær
að í fyrradag hefðo verið lagt upp
héðan og hringsólað í þrjá tíma yfir
Norðurpólnum.
Fram kom á kynningunni í gær
að prófanafloti Dreamliner-þotn-
anna hafi nú lokið nærri 17 hundr-
uð flugtímum af þeim nærri þrjú
þúsund sem ætlaðir eru í tilrauna-
flug. „Við gerum ráð fyrir því að
afhenda fyrstu vélarnar viðskipta-
vinum á fyrsta ársfjórðungi 2011,“
segir Jeff Goehard, sérfræðing-
ur prófana í teymi Dreamliner hjá
Boeing. olikr@frettabladid.is
Fengu ekki nægan
vind í reynsluflugið
Byltingarkennd ný þota, Boeing 787 Dreamliner, er í fyrsta sinn í reynsluflugi
utan Bandaríkjanna. Meðal þess sem prófað er á Keflavíkurflugvelli er flugtak
og lending í hliðarvindi. Afhenda á fyrstu vélarnar á fyrsta fjórðungi næsta árs.
BOEING 787 DREAMLINER Á KEFLAVÍKURFLUGVELLI Gangi áætlanir eftir verður þessi þota afhent japanska flugfélaginu Air
Nippon Airlines (ANA) á fyrri hluta næsta árs. Flugprófanir þotunnar sem Boeing segir byltingarkennda standa yfir þannig að færa
megi sönnur á flughæfni hennar. FRÉTTABLAÐIÐ/ÓKÁ
Í FLUGSTJÓRNARKLEFANUM Rich
Thomas, tæknimaður hjá Boeing, í flug-
mannssæti Boeing 787-þotunnar sem
nú er í reynsluflugi á Keflavíkurflugvelli.
ÞOTAN KYNNT Lori Gunter, á almanna-
tengslasviði Boeing, og Jeff Goehard,
sérfræðingur á sviði prófana, spjölluðu
við fjölmiðla í gær. FRÉTTABLAÐIÐ/ÓKÁ
VÍSINDI Íslenskt kvikmyndatökulið
hyggst síga í risahellinn Þríhnúka-
gíg í Bláfjöllum og mynda hellinn
fyrir sjónvarpsþátt um eldsumbrot
á Íslandi. Þátturinn er framleidd-
ur fyrir sjónvarpsstöðina National
Geographic.
Ætlunin er að nota þyrlu til að
flytja bómukrana að gígopinu og
skjóta bómunni yfir opið. Neðan í
hana verður síðan fest karfa sem
mannskapurinn sígur niður í.
Þríhnúkagígur í Bláfjöllum er
talinn hafa myndast fyrir um eitt
þúsund árum. Hellirinn er í raun
gosrás, hátt í tvö hundruð metra
djúpur og jafnvel dýpsti hraun-
hellir í heimi. Sérstakt félag er um
verndun og nýtingu Þríhnúkagígs.
Félagsmenn sjá fyrir sér að opna
almenningi sýn í undraveröldina
í hvelfingu gígsins með sérstök-
um göngum sem opnast eiga inn
í hellisvegginn.
Liðsmenn úr Þríhnúkafélag-
inu verða í forgrunni þegar hell-
irinn verður myndaður. Sjálf-
ir munu þeir nota tækifærið og
framkvæma ýmsar mælingar
sem á skortir. Um þessar mundir
er félagið enn að afla um 60 millj-
óna króna til að hægt sé að meta
umhverfisáhrif og hagræna þætti
við að gera hellinn aðgengilegan
almenningi.
Íslenska kvikmynda fyrirtækið
Profilm annast gerð þáttarins
fyrir National Geographic. Anna
Dís Ólafsdóttir framleiðslustjóri
segir enn of snemmt að upplýsa
nánar um verkefnið.
- gar
Íslenskt fyrirtæki gerir þátt um eldvirkni á Íslandi fyrir National Geographic:
Þyrla flytur krana upp á Þríhnúkagíg
KYNNINGAREFNI UM ÞRÍHNÚKAGÍG
Stórhuga áhugamenn, sem vilja opna
almenningi sýn inn í risahvelfingu í
Bláfjöllum, fá tækifæri til mælinga í
tengslum við gerð sjónvarpsþáttar.
Borgarferðir
F
í
t
o
n
/
S
Í
A
Verð á mann í tvíbýli
79.600 kr.
London
Nánari upplýsingar
á expressferdir.is
eða í síma 5 900 100
Innifalið: Flug með sköttum og öðrum greiðslum,
gisting í 3 nætur á Hotel Tavistock með
morgunverði.
9.–13. október
1.–4. október
Verð á mann í tvíbýli
114.900 kr.
Kraká
Fararstjóri: Óttar Guðmundsson
Fararstjóri: Lilja Hilmarsdóttir
Innifalið: Flug með sköttum, 4 nætur á Hotel Ibis
Centrum með morgunverði, rútuferðir til og frá
flugvelli.
15.–18. október
Verð á mann í tvíbýli
79.900 kr.
Berlín
Innifalið: Flug með sköttum og öðrum greiðslum,
gisting á Hotel Park Inn í 3 nætur með morgunverði.
19.–22. nóvember
Verð á mann í tvíbýli
79.900 kr.
Dublin
Innifalið: Flug með sköttum, gisting á Hotel
Grafton Capital Hotel í 3 nætur með morgunverði.
Haust
hjá Express ferðum
KJÖRKASSINN