19. júní - 19.06.1981, Qupperneq 7

„Dóttur mína vernda ég eins og ég get.“ Vigdís og Ástríður eins og þær komu fram í frönsku
sjónvarpskvikmyndinni.
sónuleg bréf og óska mér til ham-
ingju, lýsa aðdáun sinni á þeim
kjarki fslendinga að þora að velja
sér konu sem forseta, kynna alls
kyns félög út um allan heim, biðja
mig að koma og halda erindi, segja
frá Islandi, styrkja ýmis góð mál-
efni — og þannig mætti lengi telja.
Eg reyni að svara þessu eftir efnum
og ástæðum.
Þá má líka nefna, að ég hafði
ekki heldur gert mér grein fyrir því
að slíkur fjöldi blaðamanna myndi
streyma hingað og vilja eiga við
mig viðtöl.“
— En er þá eitthvað í sjálfri
skipan þessa embættis, sem þú
teldir að fenginni reynslu til bóta
að breyta?
„Nei, ég sé ekki ástæðu til þess.
Starfssvið forseta fslands er í því
horfi sem ég sem lýðræðissinni tel
að það eigi að vera.“
— Hvað segirðu þá um emb-
ættisreksturinn sjálfan? Hefurðu
breytt einhverju í því efni?
„Eg hef hreinlega ekki haft tíma
til þess, þótt ég hefði viljað. Hver
dagurinn hefur rekið annan og ég
hef haft yfrið að gera í daglegum
störfum.“
— En er eitthvað, sem þú vildir
breyta?
„Nei, forsetastarfið er komið í
skorður, sem mótaðar eru af hefð
— og ég er ákaflega íhaldssöm á
hefðir. Ég vil halda íslenskum
hefðum nema þær brjóti í bága við
framfarir í nútímamenningu.
Þessar hefðir gera það ekki.“
— Hvern þátt embættisins
telur þú vera mikilvægastan?
„Það er sá þáttur að koma
þannig fram fyrir þjóðina, að hún
sé ekki ósátt við það — þá á ég
auðvitað líka við það fólk, sem
studdi aðra frambjóðendur en mig.
Eg vil reyna að finna þá sáttaleið
rnilli manna, að þeir hnjóti ekki
um, að ég hafi verið valin til emb-
ættisins.“
— Hvað er skemmtilegast í for-
setastarfinu?
„Þegar að er gáð, held ég, að ís-
lendingar standi sig vel á nær
öllum sviðum þjóðlífsins og það er
mér mikil gleði að fá sem forseti að
vera vitni að slíku og taka þátt í
því. Hér er margt svo vel gert að
jafnast á við það sem best er annars
staðar í heiminum. Um daginn var
ég til dæmis á samkomu í Há-
skólabíói til styrktar byggingu
hjúkrunarheimilis fyrir aldraða í
Kópavogi. Að samkomunni stóð
hópur listamanna í sjálfboðavinnu
og hvert einasta atriði var með
þeim ágætum að ekki hefði verið
betur gert í listahöllum milljóna
borga. Ég þykist geta dæmt um
það, því að ég hef komið til margra
stórborga um æfina. Á stundum
eins og þessari í Háskólabíói
hlýnar mér um hjartað, ég fyllist
stolti yfir því að vera íslendingur.
Almennt talað held ég að allt of
margt fólk meti ekki að verðleikum
þá gæfu sem það er að vera borinn
íslendingur og fá að búa á þessu
góða landi. Þeir sem gera lítið úr
landinu og þjóðinni eru um leið að
gera lítið úr sjálfum sér. Það er
alveg sama hvert við lítum í
veröldinni til samanburðar — hann
hann verður okkur undantekningar-
lítið í vil. Hér ríkir meira frelsi en
annars staðar og hér hafa flestir, ef
ekki allir, nóg að bíta og brenna.
Og ég held, að hvergi i heiminum
muni jafn mikið um hvern ein-
stakling og hér og það er hverjum
manni lán, sem seint verður of-
metið, að finna að verka hans sér
stað, að þjóðina munar um fram-
lag hans. Þá lífsfyllingu fara víst
margir á mis við í mannhafi stór-
þjóðanna. Og ég held, að ég taki
ekki of stórt upp í mig, þótt ég segi,
að það sé alveg ótrúlegt hver afrek
hafa verið og eru unnin í þessu
góða landi okkar. Ég er hreykin af
því að vera íslendingur, og vil gera
mitt sem forseti til þess að kenna
þessari þjóð að meta sjálfa sig að
verðleikum.“
Á vini í öllum
stj órnmálaf lokkum
— Þú þarft auðvitað að eiga
mikið saman við stjórnmálamenn
að sælda sem forseti, þótt forsetinn
láti að jafnaði ekki til sín taka í
beinum stjórnmálum. Þar kemur
væntanlega líka fyrr eða síðar, að
þú þarft að gangast fyrir stjórnar-
myndun. Hvernig hefurðu búið
þig undir slíkt?
„Ég geri mér að sjálfsögðu far
um að fylgjast sem best með öllum
þjóðmálum. Ég er svo heppin og
lánsöm að eiga vini í öllum stjórn-
málaflokkum og reyni að glöggva
mig á öllu sem er að gerast. Þeir