19. júní - 19.06.1981, Qupperneq 70

Norræna
jafnréttisnefndin
Svava
Jakobsdóttir
Formlegt samstarf Norður-
landaþjóðanna á sviði jafnréttis-
mála á sér ekki ýkja langa sögu og
hefur form þess og skipulag verið
til umræðu og sætt nokkurri gagn-
rýni á vettvangi Norðurlandaráðs
á undanförnum árum. Hér gefst
ekki tóm til að rekja þá sögu alla en
lyktir þessarar umræðu urðu þær
að á síðastliðnu ári var stofnuð ný
norræn ráðherranefnd, nefnd jafn-
réttisráðherra og hélt hún fyrsta
fund sinn í Osló þann 4. nóv. s.l.
Þessi mikilvæga skipulagsbreyt-
ing felur það í sér að nú bera þeir
ráðherrar er fara með jafnréttismál
heima fyrir einnig ábyrgð á norr-
ænu samstarfi um þennan mála-
flokk. Er þannig tryggt að jafn-
réttismálin fá málefnalega um-
fjöllun á ríkisstjórnavettvangi.
Þessi breyting hafði það í för með
sér að norræna jafnréttisnefndin
starfar nú í raun sem embættis-
mannanefnd þó ekki þyki fært að
kalla hana formlega því nafni þar
eð ekki hafa öll löndin á að skipa
föstum ráðuneytisstarfsmönnum
eða embættismönnum er sinna
jafnréttismálum að mestu eða öllu
leyti. Þess skal þó getið að tveir
fulltrúar nefndarinnar eru ráðu-
neytisstarfsmenn eða embættis-
menn, þ. e. fulltrúar Noregs og
Svíþjóðar.
Þá var 1. janúar s. 1. ráðinn nýr
starfsmaður að skrifstofu norrænu
ráðherranefndarinnar í Oslo sem
hefur það höfuðverkefni að sinna
jafnréttismálum.
Jafnréttismálin hafa því nú
öðlast fastan og viðurkenndan sess
í norrænu samstarfi, hliðstæðan
öðrum málaflokkum, sem mikil-
væg þykja.
68
Norræna jafnréttisnefndin starf-
ar eftir framkvæmdaáætlun sem
Norðurlandaráð samþykkti árið
1978. Þessi framkvæmdaáætlun
sem nú er raunar farið að nefna
samstarfsáætlun (samarbetspro-
gram) er í endurskoðun um þessar
mundir og er stefnt að því að hin
nýja gerð hennar verði lögð fyrir
næsta þing Norðurlandaráðs. Áður
en endanlega verður frá henni
gengið verður hún send fjölmörg-
um aðilum til umsagnar og munu
þá félög og samtök sem starfa að
jafnréttismálum hér á landi fá
tækifæri til að láta álit sitt í ljós og
koma að athugasemdum.
Sakir þess að hin nýja sam-
starfsáætlun er í deiglu mun ég
ekki fjölyrða um hana nú en læt
nægja að geta þess að hún mun að
öllum líkindum fylgja fram sömu
grundvallarsjónarmiðum og nú
um jafnan rétt kynjanna á sviði
atvinnulifs, félags—og fjölskyldu-
lífs, jafnan rétt til þátttöku í
stjórnmálum og í þjóðlífinu yfir-
leitt og jafnan rétt til menntunar.
Þá er lögð áhersla á nauðsyn þess
að vinna að viðhorfsbreytingu al-
mennings. Hér er markið sett hátt
og verkefnin víðfeðm og fer það
vitaskuld eftir fjárveitingu og at-
orku hversu tekst að skila raun-
hæfum árangri.
Jafnréttisnefndin hefur frá upp-
hafi staðið að könnunum og ráð-
stefnum um ýmis svið jafnréttis-
mála. Ekki gefst tóm hér til að gera
ýtarlega grein fyrir hverju einstöku
verkefni en frá síðustu tveim árum
má nefna þessi helst:
1. Könnun um fjölmiðla og
jafnrétti (NU B 1978:28). Verið er
að leggja síðustu hönd á fram-
haldskönnun um sama efni og
verða niðurstöður hennar kynntar
á norrænni fjölmiðlaráðstefnu sem
haldin verður hér í Reykjavík í
ágústmánuði n. k.
2. Fæðingarstofnanir á Norður-
löndum. Reglur er gilda um feður
og systkini (NU A 1980:17). Minna
má á, að norski sálfræðingurinn
Lisbeth Brudal kom hingað til lands sl. vetur og skýrði frá norrænni könnun um fæðinga-
stofnanir. Á myndinni er hún ásamt Svövu Jakobsdóttur, Arnmundi Bachmann og sál-
fræðingunum Guðfinnu Eydal og Álfheiði Steinþórsdóttur.
i