Frjáls verslun - 01.03.2002, Blaðsíða 6

RITSTJÓRNARGREIN
Veðsetjum norðurljösin!
Það var gott hjá Sigurði G. Guðjónssyni, for-
stjóra Norðurljósa, að óska eför því við fjár-
málaráðherra að fyrirtækið fái ríkisábyrgð á 8
milljarða króna láni til fimmtán ára. Þessi
beiðni vakti athygli og umtal. Henni var ætlað
það eitt að vekja fólk til umhugsunar um það
hve gert er upp á milli fyrirtækja með því að
veita deCODE Genetics, móðurfélagi
íslenskrar erfðagreiningar, ríkisábyrgð á 20
milljarða láni vegna uppbyggingar á nýrri
fyfjaþróunardeild fyrirtækisins. Sigurður G.
benti ennfremur á að helsti keppinautur hans,
RUV, væri með ríkisábyrgð á sínum rekstri.
Sigurður var vissulega með það á hreinu áður en hann sendi
bréfið að því yrði vöðlað saman og hent beint í ruslafötuna.
Það er athyglisvert hve margir forkólfar íslensks atvinnulífs
kjósa að örlög ríkisábyrgðarinnar á láni deCODE verði þau
sömu. Kári Stefánsson, forstjóri Islenskrar erfðagreiningar,
hefur að vísu sagt að hann hafi ekki óskað eftir ríkisábyrgð-
inni, þetta væri mál ríkisstjórnarinnar og Alþingis, og að
engum hefði verið stillt upp við vegg. Engu að síður gengur
þetta mál út á að þessi starfsemi verði ekki á Islandi nema að
til komi ríkisábyrgð! Það sem meira er; lyijaþróun er óvenju-
lega áhættusöm atvinnugrein. Hún er eins konar maraþon-
hlaup þar sem örfáir komast í mark - og það eftir mörg ár.
Þess vegna eru verulegar líkur á að pakkinn falli í öryggisnet
íslenskra skattgreiðenda síðar og að réttnefiiið núna sé
styrkur en ekki ríkisábyrgð til þessa bandaríska fyrirtækis.
Ahættumat á þessari ríkisábyrgð hefur raunar fengið sér-
meðferð - eða öllu heldur enga meðferð. Tilgangur deCODE
með ríkisábyrgðinni er að spara hundruð milljóna króna á ári
í vaxtagreiðslur en vaxtaálag Ijármálafyrirtækja á lán hækkar
ævinlega eftir því sem áhættan verður meiri.
Hvers vegna? En hvers vegna er ríkisstjórnin að leika sér
með eldinn og veita svo umdeilda ríkisábyrgð og fá hvern af
öðrum upp á móti ákvörðun sinni, en nýleg könnun Talna-
könnunar fyrir vefsvæðið heimur.is sýnir að 75% þjóðarinnar
eru á móti ríkisábyrgðinni? Hvað sér ríkis-
stjórnin sem þjóðin sér ekki? Færð eru þau rök
að um stóriðju framtíðarinnar sé að ræða; hug-
vit og vxsindi verði beisluð og afurðin verði
gróskumikill lyfjaiðnaður á Islandi framtíðar-
innar. Að mati deCODE Genetics mun það
kosta 35 milljarða króna að byggja þessa deild
upp á Islandi og mun hún veita 300 manns
atvinnu. Þar með myndu nær eitt þúsund
manns starfa á íslandi á vegum fyrirtækisins,
auk þess sem mörg störf í öðrum fyrirtækjum
yrðu til í leiðinni. Ætla má að ríkið fengi hátt í
600 milljónir í skatttekjur á ári af þessum 300
störfum og hátt í 1,5 milljarða á ári af þeim þúsund starfs-
mönnum sem þá ynnu hjá fyrirtækinu. Allt hljómar þetta svo
sem ágætlega. Það er bara eitt að, það á að láta fjárfestana í
deCODE um að taka áhættuna. Ekki skattgreiðendur. Stjórn-
málamenn verða að fara varlega og hafa það að leiðarljósi að
gæta ijár skattgreiðenda, gera ekki upp á milli þegna og fyrir-
tækja í landinu og draga úr þátttöku ríkisins í atvinnulífinu.
Ut af þessari stefnu á aldrei að hvika! Þeir þora hins vegar að
veita deCODE ríkisábyrgðina vegna þess að þeir vita að
almenningur er fljótur að gleyma og að hann er innst inni
ekki eins mikið á móti afskiptum ríkisins í atvinnulífinu eins
og ætla mætti - þótt fólk sé núna augljóslega ekki tilbúið til
að gefa deCODE 20 milljarða, falli víxillinn á það! Spá mín er
samt sú að eftir nokkrar vikur munu flestir yppta öxlum varð-
andi þessa ríkisábyrgð.
Kárahnjúkar eru í Reykjavík Á daginn er hins vegar komið
að stjórnmálamenn líta svo á Kárahnjúkar íslensks atvinnulífs
séu í Vatnsmýrinni í Reykjavík, en ekki norður af Vatnajökli,
og nefnast Islensk erfðagreining. Stjórnmálamenn virðast
alltaf tilbúnir til að taka áhættu þegar Kárahnjúkar og
skattgreiðendur eiga í hlut. Verum áfram stórhuga og
veðsetjum næst norðurljósin - þó ekki þau sem Sigurður G.
vinnur hjá.
Jón G. Hauksson
i mmm ^ fi-Jm \^m
(áPsHHsS
Wl
Stofiiuð 1939
Sérrit um viðskipta-, efnahags- og atvinnumál - 64. ár
Sjöfn Guðrútt Helga Geir Ólafsson Hallgrimur
Sigurgeirsdóttir Sigurðardóttir Ijósmyndari Egilsson
auglýsingastjóri blaðamaður útlitshönnuður
RTTSTJÓRI OG ÁBYRGÐARMAÐUR: Jón G. Hauksson
AUGLÝSINGASTJÓRI: Sjöfn Sigurgeirsdóttir
BLAÐAMAÐUR: Guðrún Helga Sigurðardóttir
UÓSMYNDARI: Geir Ólafsson
UMBROT: Hallgrímur Egilsson
ÚTGEFANDI: Heimur hf.
V heimur
RTTSTJÓRN, AUGLÝSINGAR OG AFGRETÐSIA:
Borgartúni 23,105 Reykjavik, sími: 512 7575, fax: 561 8646, netfang: tv@heimur.is
ÁSKRIIIARVERÐ: kr 7.700.-10% afsláttur ef greitt er með kreditkorti.
LAUSASÖLUVERÐ: 699 kr.
DREIFING: Heimur hf., sími 512 7575
FTLMUVINNA, PRENTUN OG BÓKBAND: Grafík - Gutenberg hf.
LTTGREININGAR: Heimur hf. - ÖIl réttindi áskilin varðandi efni og myndir
ISSN 1017-3544
6