Frjáls verslun - 01.08.2003, Blaðsíða 145
ERFIÐIR EINSTAKLINGAR
takmarkast gjarnan við að þeir biðjast afsökunar á að hafa
sýnt yfirgang.
Bestu viðbrögðin við einræðisherrum eru að hafa í huga
að það borgar sig ekki að rökræða við þá þegar þeir eru æstir.
Láta þá ekki æsa sig upp, en halda sjó, verja sjálfan sig og
hugmyndir sínar án þess að fara í árás á móti. Reiðiköst
ganga í öllum tilfellum yfir og því er skynsamlegast að bíða.
Flestir einræðisherrar skammast sín eftir að hafa sleppt sér
og eru þá meðfærilegri. Mikilvægt er að þolandinn láti ekki
óttann ná tökum á sér því þá ræður einræðisherrann yfir
honum. Árangursríkt er að taka einræðisherrann tali þegar
hann er rólegur og ræða við hann um hegðun hans. Viðmæl-
andi ætti að taka fram að hann sé ekki sáttur við þessa fram-
komu og segja hvernig hann vilji að komið sé fram við sig.
Þannig er hægt að öðlast virðingu einræðisherrans.
Fýlupúkar Þetta eru þeir óánægðu á vinnustöðum sem tjá
óánægju sína ekki í orðum heldur með þögulli tjáningu svo að
aðrir taka eftir. Sjaldan er um að ræða kaldriijaða fýlupúka
sem reyna meðvitað að stjórna öðrum með fýlunni. Flestir
vita einfaldlega ekki hvernig á að koma óánægju á framfæri
öðruvísi en með því að setja upp vanþóknunarsvip og skeifu.
Munurinn á nöldraranum og Jylupúkanum liggur í því að
nöldrarinn tjáir óánægjuna í orðum. Þegar iylupúkarnir eru
inntir eftir því hvað þeim fmnst þá segja þeir gjarnan lítið en
gefa mikið til kynna.
Lykilatriði varðandi fýlupúka er að reyna að komast að því
hvers vegna þeir eru í fýlu. Það er alltaf spurning hversu
mikið eigi að ganga á eftir þeim en ef um ítrekaða íyluhegðun
er að ræða getur verið gott að taka hana sérstaklega til
umijöllunar.
Almennt er ekki ráðlegt að tækla
hegðunina sjálfa í hópi heldur í ein-
rúmi. En ef um fýluhegðun er að ræða,
t.d. á mikilvægum fundi, þá er gott ráð
að nálgast málið með því að segja eins
og: „Eg fæ á tilfinninguna að
þú sért ekki sammála því
sem við erum að ræða, er
það rétt hjá mér?“
Gagnlegra er að nota
opnar spurningar sem
kreijast lengri svara en að
spyrja lokaðra spurninga
sem hægt er að svara með
,já“ eða „nei“. Gera þarf fýlu-
púkanum ljóst að beðið sé
eftir svari hans. Vissulega
getur verið freistandi að
grípa inn í til að draga úr
spennunni sem iylgir þögn-
inni, en ráðlegt er að sýna
þolinmæði og gera iylupúkan-
um ljóst að ekki sé fallist á
þegjandahátt hans. Ekki er þó rétt
að gagnrýna hann iyrir þegjandaháttinn þar sem það gæti leitt
til enn meiri þagnar.
Vitringar Vitringar þykjast sérfróðir um allt og alla. Þeir
þekkjast á því hvernig þeir tjá skoðanir sínar og speki. Þeir geta
verið mjög sannfærandi í tjáningu þó að innihaldið sé lítið.
Best er að vera vel undirbúinn þegar ráðist er til atlögu við
vitringinn. Varasamt er að leggja í beina atlögu þar sem annar
vinnur og hinn tapar. Einnig ber að varast að falla í það hlut-
verk að reyna stöðugt að sannfæra vitringinn um að hann hafi
rangt fyrir sér. Áhrifaríkast er að setjast í sæti spyrilsins og
spyrja erfiðra spurninga og leggja mál sín fram í formi
tillagna. Hér verður þó að fara varlega því að það er ekki sama
hvernig spurt er.
Nöldrarar Nöldrarar kallast þeir sem gagnrýna allt og alla í
kringum sig. Þeir greina sig frá þeim sem reyna að vera gagn-
rýnir á tiltekin atriði með því að alhæfa. Þannig væri líklegt að
heyra góðan nöldrara segja: „Það er aldrei gert neitt fýrir
okkur,“ „það er alltaf allt í drasli hérna,“ „ég er aldrei spurður
um neitt.“ Annað einkenni nöldrara er að þeir taka ekki
ábyrgð á óánægju sinni. Það er alltaf einhver annar sem gerir
ekki nógu vel og er ábyrgur fyrir vandamálunum. Best er að
taka aldrei undir með nöldrurum en fara samt varlega því
þeir gætu farið að nöldra um þann sem svarar.
Að tvennu þarf að huga við að taka á nöldrurum. í fyrsta
lagi verður að komast nákvæmlega að því yfir hveiju sé verið
að kvarta. Það er gert með því að spyija áfram. Dæmi: „Hvað
meinar þú með því að það sé alltaf allt í drasli, hvar er drasl?“
Næsta skrefið er síðan að gera viðkomandi ábyrgan fyrir
óánægju sinni með því t.d. að segja:
„Ertu búinn að ijarlægja draslið?"
jHBL eða „léstu ekki örygglega viðeig-
flp'''T andi aðila vita af draslinu?" Þannig
er nöldrarinn ekki látinn komast
upp með að nöldra án þess að leggja
fif 7 sitt af mörkum við að bæta hlutina.
Útli eða afskiptaleysi okkar er þeirra
Styrkur Við höfum alltaf val
þegar við lendum á erfiðu fólki.
Við getum látið það vaða yfir
i okkur, sem getur hentað ef við
| teljum málið vera léttvægt í
I samanburði við þann skaða
I sem gæti hlotist af því að grípa
I ítaumana. Við getum líka forð-
ast þá erfiðu og reynt að halda
samskiptum okkar við þá í lág-
marki. Eða við getum tekið af
skarið, neitað að sætta okkur við
hegðun þeirra og dregið okkar
mörk. Mikilvægast í samskiptum
við erfiða einstaklinga er að sýna
kurteisi, staðfestu og virðingu. B9
Nöldrarinn.
145