Frjáls verslun - 01.08.2003, Page 157
Spáð í spilin
Spumingm til Sigrúnar Davíðsdóttw, fréttarítara Frjálsrar verslunar í London, er þessi: Hvers
konarsamtök berjast á móti hvalveidum í Bretlandi og nœr boðskapur þeirra til hins almenna Breta
pótt hann nái eftil vill athygli fiölmiðla? Gœtir raunverulegrar andúðar ígarð Islendinga í Bretlandi
vegna hrefnuveibanna og telurþú að viðskiþtahagsmunir okkar, t.d. íferðaþjónustu, séu í hœttu?
Er andúð í garð okkar íslendinga
vegna hrefnuveiðanna ofmetin?
Samtökin, sem „eiga“ hvalveiðiandstöðuna
hér í Englandi, eru ekki Grænfriðungar,
heldur International Fund for Animal
Welfare (www.ifaw.org), bandarísk samtök
með útibú víða um heiminn. Breskir meðlim-
ir eru 800 þúsund, baráttumálin t.d. bann við
veiðum með hundum, verndun tíbesku
antílópunnar og umönnun flækingsdýra.
Þetta eru dýraréttarsamtök - hvalveiðiand-
staða þeirra byggist á að veiðarnar séu
grimmdarlegar, ekki að hrefnan sé í útrým-
ingarhættu.
IFAW skipulögðu útifund á Trafalgar-
torgi, sem varð fréttefni hér og á Islandi.
Fundurinn líktist ekki útifundi á Lækjatorgi.
Það voru bara „boðsgestir" viðstaddir, þ.e.
fjölmiðlar. Talskona IFAW sagði mér að fund-
urinn hefði tekist stórvel, því þarna hefðu
verið ijórir eða fimm hópar frá sjónvarps-
stöðvunum hér og nokkrir blaðamenn. Fjöl-
miðlaathyglin skilaði sér m.a. í hádegisfrétt-
um BBC, þar sem rætt var líka við Guðmund
Haraldsson hrefnuveiðimann: hann sá engan
mun á hrefnuveiðum og búfjárslátrun. IFAW
birti auglýsingu í Times á bls. 3 og hvöttu
fólk að senda mótmæli, sem samtökin kæmu
áleiðis, en það hefur enn ekki verið gert.
Blöðin hér skiptast efnislega í alvarleg blöð,
lesin af fréttanördum, og léttvæg síðdegis-
blöð, sem njóta almannahylli. Guardian var
ötulast við hrefnuskrifin, birti tvær hrefnu-
veiðifréttir, and-hrefnuveiðagrein með öllum
klisjunum og grein um íslensku afstöðuna.
Independent on Sunday birti frétt um að Ben
Bradshaw sjávarútvegsráðherra hvetti fólk
tíl að sniðganga íslenskar vörur. Eg hef heyrt
að ráðherrann hafi verið ósáttur við uppslátt
Independent on Sunday. Upplag þess er 179
þúsund, en Guardian 363 þúsund. Bradshaw
hafði sent fréttatilkynningu um afstöðu sína
til allra ijölmiðla - Bradshaw er einn þeirra
ráðherra, sem enginn veit um. Víðlesin blöð
eins og Sun og Daily Mirror nefndu málið
ekki - þeirra upplag er 3,5 og 2 milljónir. Vit-
neskja um upplag varpar ljósi á hugsanleg
áhrif umijöllunarinnar. BBC sinnti líka mál-
inu dagana sem veiðarnar hófust. Eg þekki
þrjá umhverfisblaðamenn á „alvarlegum"
ijölmiðlum, allir ákafir hvalveiðiandstæðing-
ar. Þeir fáu, sem hafa skoðun á málinu, eru
yfirleitt á móti veiðunum, en ég hef ekki
heyrt í neinum sem er uppsigað við Islend-
inga almennt fyrir veiðarnar. Þeim finnst
þetta bara óviturleg ráðstöfun. Áhrif á við-
skiptahagsmuni er flókið dæmi. Eg held að
áhrif veiðanna nú séu vart mælanleg og
hverfandi til lengdar. Ef hvalveiðar í við-
skiptaskyni heijast fara dýraréttar- og um-
hverfissamtök hamförum. Þau hafa áhrif,
ekki sist meðal fólks sem gæti hugsað sér að
fara til íslands. Þau eru ekki til viðræðu - hafa
tekjur af afstöðunni, ekki af að ræða málin.
Eg efast ögn um að áhrif samtakanna séu
eins mikil og af er látið; það þarf stórmál til
að ná eyrum 58 milljóna manna á Bret-
landseyjum og athyglisþol Jjölmiðla er lítið.
Eg er ekki að halda því fram að áhrifin yrðu
lítil eða skammæ - en ég er ekki í áhættu-
rekstri hér, svo mínar efasemdir kosta mig
ekkert. Almennt finnst mér íslensk stjórn-
völd hafa staðið sig hræðilega illa í að kynna
sína/okkar afstöðu til hvalveiða. Islendingar
eru þjóð sem þarf og vill nýta auðlindir sínar
á skynsaman og sjálfbæran hátt. Við rekum
fiskveiðistefnu sem þykir frekar skynsamleg,
þó að við segjum sjálf frá. Er það ásættanlegt
iýrir okkur að tilfinningar fremur en stað-
reyndir ráði auðlindanýtingu? 35
Sigrún Davíðsdóttir,
fréttaritari Frjálsrar
verslunar í London. „Ég
hef ekki heyrt í neinum,
sem er uppsigað við
íslendinga almennt
vegna hrefnuveiðanna.
Þeim finnst þetta bara
óviturleg ráðstöfun."
157