Frjáls verslun - 01.10.2004, Qupperneq 6

RITSTJÓRNARGREIN
ER FRELSISBARÁTTAN AÐ BÍÐA SKIPBROT?
„Afturhaldskommatittir“
ÞaÐ HAFA NOKKUR SKEMMTILEG ORÐ flogið að undan
fömu. Össur Skarphéðinsson, formaður Samfylkingarinnar, segir
að einhver „símastrákur" hjá Samfylkingunni hafi verið spurður
um virðisaukaskattinn - og ekki viljað lækka hann. Sagt ,jiei.“
Enginn veit hver „simastrákurinn" er. Stórtenórinn Kristján
Jóhannsson kailar okkur Islendinga „sveitalubba" og er stoltur
af. Loks segir Davíð Oddsson utanríkisráðherra á Alþingi að Sam-
fylkingin sé „afturhaldskommatittsflokkur". Eg neita því ekki að
ég skellti upp úr þegar Davíð kom með þetta orð. Hann þarf ekki
að biðjast afsökunar á því eins og ungir jafnaðarmenn í Vestmanna-
eyjum vilja að hann geri. Frekar ættu menn að staldra við.
SEM MARKAÐSHYGGJUMAÐUR hef ég hvorki haft
mætur á Samfylkingunni né Vinstri grænum - og hef oftar en
ekki kallað foringja þeirra gamla lopapeysukomma sem hafa
staðið gegn frjálsum markaðsöflum - og verið hallir undir aukna
ríkisforsjá og staðið gegn skattalækkunum. Núna setja þeir Össur
Skarphéðinsson og Steingrímur J. Sigfússon sig á móti áformum
rfldsstjómarinnar um lækkun tekjuskatts á einstaklinga. Þar
hikar Samfylkingin ekki við að ganga á bak orða sinna frá þvi í
síðustu kosningum. Að vísu hefur mér bmgðið
í nokkmm málum á árinu þar sem þeir Össur
og Steingrímur J. hafa farið úr lopapeysunum og
talað eins og frjálshyggjumenn. Það var sérstak-
lega í umræðunni um flölmiðlafrumvarpið, lögin
um eignarhald á Jjölmiðlum, sem þeir komu upp
að mér í skoðunum. Eg vissi ekki hvaðan á mig
stóð veðrið. Þeir hófu frelsið upp til skýjanna og
mótmæltu frumvarpinu sem hefði að ósekju takmarkað athafiia-
frelsi útgefenda og eigenda flölmiðla. Þar fóm sjáifstæðismenn
út af sporinu og gerðust „afturhaldsseggir og afturhaldstittir“.
Eg var samt aldrei almennileg viss um að hugur fylgdi máli hjá
þeim Össuri og Steingrími J. i flölmiðlamálinu - hvort þeir væm
á móti lögunum af prinsippástæðum eða vegna þess að það var
Davíð sem keyrði þau í gegn. En skyndilega vildu þeir Össur og
Steingrímur J. leyfa forríkum kaupahéðnum að fara um lendur
viðskipta án íþyngjandi reglna en tala svo (Steingrímur J.) um
„hagstjómarlegt glapræði" að lækka tekjuskatt á einstaklinga.
AÐ VÍSU HEF ÉG EKKI MIKLAR áhyggjur af þeim
Össuri og Steingrími J. Þeir em komnir í lopapeysumar aftur í
umræðunni um skattalækkanimar og geta ekki unnt hinni breiðu
millistétt á íslandi að greiða lægri skatta, fólki með þetta 200 til
500 þúsund á mánuði. Það segir sig sjálft að skattalækkanir koma
þeim betur sem greiða skatta en þeim sem greiða enga skatta.
Það er mikil ástæða til að fagna áformum ríkisstjómarinnar um
skattalækkanir á einstaklinga. Ftjáls verslun hefur barist fyrir
því ámm saman að tekjuskattur á einstaklinga verði lækkaður.
Að visu verður hann bara lækkaður um 1 prósentustig núna um
áramótin en sú lækkun verður því miður tekin strax af aftur af
R-listanum sem hækkar útsvarið um leið. En það góða er að ríkis-
stjómin hefur boðað að standa við kosningaloforðin og lækka
tekjuskattinn um 4 prósentusig á kjörtímabilinu og afnema eigna-
skattinn og hátekjuskattinn. Gott mál.
ÞRÁTT FYRIR SKATI AIÆKKUNINA hef ég nokkrar
áhyggjur af stjómarhermnum. Eg óttast að þar séu að verða
straumhvörfi að hið aukna frelsi sem Davíð Oddsson innleiddi í
íslensktviðskiptalifþegarhannvarðforsætisráðherravorið 1991 sé
að bíða skipbrot Eg fæ ekki betur séð en að skoðanir „afturhalds-
kommatitta“ séu að fá einhvem hljómgrunn innan ríkissljómar-
innar sjálfrar. Eg nefni flölmiðlalögin, sem að visu vom afturkölluð;
umræðuna um lögin gegn hringamyndun; lögin á sparisjóðina
sem skerti algerlega frelsi þeirra til að sameinast hlutafélögum eða
verða seldir, lögin á kennara sem njörvuðu niður hvað þeir ættu að
iá í laun; lögin um að hækka verð á sterku áfengi en ekki léttu og
stýra þannig neyslu fólks; lögin um 90% lán Ibúðalánsjóðs á sama
tíma og bankamir sjálfir bjóða 100% lán til
húsnæðiskaupa. Að vísu fóm bankamir
ekki af stað með sín húsnæðislán fyrr en
Ibúðalánasjóður boðaði 90% lán og gáfu út
yfirlýsingu um að sú hækkun væri ekki
til góðs. Síðan gengu bankamir miklu
lengra! Áfram mætti telja upp mál sem
striða gegn markaðshyggjunni.
EÐA HVERNIG MÁ ÞAÐ VERA að maður eins og Pétur
Blöndal, þingmaður Sjálfstæðisflokksins og formaður efnahags-
og riðskiptanefndar Alþingis, segi að frumvarpið um hækkun
áfengis- og tóbaksgjalds hafi verið aígreitt á þingi með flýti til að
koma í veg fyrir að almenningur stæði í biðröðum til að hamstra
áfengi og tóbak? Hvað kemur honum það við hvort fólk hamstrar
áfengi eða ekki? Er það hans að stýra því og stjóma biðröðum?
Er það hans að stýra þvi hvort fólk drekki frekar sterkt vín eða
létt vín? Er ekki hvort tveggja áfengi? Áfengisgjaldið á sterk vín
var eingöngu hækkað og er það úr takt við allt sem þekkist í
nágrannalöndunum þar sem verð á áfengi er almennt að lækka.
Og hvað með verðteygnina? Hvað ef sala ÁTVR snarminnkar og
skatttekjumar lækka þar með en hækka ekki - eins og Pétur og
aðrir þingmenn gera ráð fyrir?
ÞAÐ ÆTII ENGINN að hneykslast á orðum eins „aftur-
haldskommatittsflokkur" eða „afturhaldskommatittir“. Þessi orð
em þörf áminning - og eiga erindi rið fleiri en í fyrstu mætti ætla.
Jón G. Hauksson
Það ætti enginn að
hneykslast á orði eins og
„afturhaldskommatittir".
Þetta orð er þörf áminning
- og á erindi við fleiri en í
fyrstu mætti ætla.
6