Morgunn


Morgunn - 01.12.1965, Blaðsíða 19

Morgunn - 01.12.1965, Blaðsíða 19
MORGUNN 97 Það má undrunarvert kallast, að nokkur vísindagrein skuli geta aðhyllzt þá skoðun á sál eða anda mannsins, sem ekki aðeins skortir gjörsamlega sannanir fyrir, heldur hefur ekki svo mikið sem sennilega tilgátu við að styðjast. Slík afstaða hefur öll einkenni hreinnar trúgirni og er ekkert annað en trúarbrögð. Eigi að síður hefur þessi „trú“ orðið svo að segja jafn algeng meðal vísindamanna og í kennslustofunum eins og trúin á tilveru mannssálarinnar hefur verið það í guðfræðiskólunum. En ekkert verður endanlega til lykta leitt á neinu sviði með órökstuddri og ósannaðri trú einni saman. Á dögum þeirra Copernicusar og Galileos urðu hugsandi menn að velja um það tvennt, hvort jörðin væri miðdepill alheimsins eða sólin. Úr þeirri fornu deilu skar ekkert vald- boð, heldur vísindaleg rannsókn. Og nú í dag verða hugsandi menn að gera það upp við sig, hvort miðdepill hins persónu- lega heims einstaklingsins, er sál mannsins sjálfs, sá ein- staklingslegi hugur eða andi, sem hugsar og skynjar, eða þá heilinn af efni gjör. Úr þessari spurningu, hvort það sé sálin eða heilinn, sem manninum stjórnar, getur rannsóknin ein skorið. Þar verður ekki neins konar valdboði við komið. Trúin ein, hverrar tegundar sem er, nægir ekki lengur til þess að vísa mannkyninu veginn. Og svarið við þessari spurningu þolir ekki langa bið. Það er miklu meira aðkailandi en fullvissan um hitt, hvort jörð eða sól sé miðdepill heimsins. Undir svarinu við þessari spurningu er velferð, hamingja og líf mannkynsins komin. Samfélagsvandamál nútímans og það, hversu á þeim er tekið, á fyrst og fremst og augsýnilega rætur að rekja til þess, að við kunnum ekki skil á eðli mannsins, skortir þar bæði visindalega og heimspekilega þekkingu, og vitum því blátt áfram ekki hvað honum er fyrir beztu, né hvernig eigi að leysa vandamál hans. Þekking okkar á manninum er í molum. Þar höfum við ekki við annað að styðjast en ágizk- 7 -
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108

x

Morgunn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunn
https://timarit.is/publication/668

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.