Morgunn - 01.12.1965, Side 38

116
MORGUNN
mögulegt og hins, sem ekki geti átt sér stað. Menn hafa
gleypt við þvi, að skynfærin gefi okkur hina einu sönnu og
réttu mynd af veruleikanum, og að hin ytri atburðarás sé
háð óbreytilegum lögmálum. Allt annað sé hugarburður einn
og fjarstæða. Þegar rætt er við slíka menn um möguleikann
á lífi eftir líkamsdauðann, hneykslast þeir beinlínis á slíkri
fjarstæðu vegna þess, að hún brýtur í bága við þær hug-
myndir, sem þeir eru ósjálfrátt búnir að drekka í sig um
það, hvað átt geti sér stað og hvað ekki.
Afstaða slíkra manna til framhaldslífsins mótast því ekki
af rökum fyrir því, hvort það sé sennilegt í sjálfu sér, heldur
af hinu, að þeir hafa nú einu sinni tekið þá trú, að ekkert
geti átt sér stað eða verið raunveruleiki, nema það, sem bein-
línis verði þreifað á. Slíkir menn minna á hellisbúana hjá
Piato, sem villtust á skuggunum og veruleikanum.
Sennileiki eða ósennileiki framhaldslífsins er látinn velta
á okkar heimspekilegu fullyrðingum og trúarlegu kenning-
um. Rök og vitnisburðir nægja ekki til að sannfæra slika
menn.
Þegar litið er til baka yfir svið sögunnar, er naumast unnt
að verjast því að brosa að hrokalegum fullyrðingum þeirra,
sem tekið hafa sér vald til þess að ákveða, hvað geti átt sér
stað og hvað ekki í þessari veröld. En, sem betur fer, hafa
einnig verið uppi og eru enn þeir menn, sem lagzt hafa dýpra
í skilningi hlutanna og ekki látið fjötra hugsun sína á ldafa
ríkjandi kenninga.
Segja má með nokkrum sanni, að rannsóknir síðari ára
á dulsviðum sálarlífsins hafi gjört erfiðara að afla beinna
sannana fyrir framhaldslífinu. Áður var svo talið, að miðils-
fyrirbærin, skyggnigáfurnar og annað þess háttar væri það,
sem Ijósast sýndi það, að menn lifðu eftir líkamsdauðann.
En nú vitum við aftur á móti miklu meira um hæfileika
mannssálarinnar til þess að öðiast margs konar vitneskju,
án þess að skynja hana á venjulegan hátt með skynfærun-
um. Þessa hæfileika verður því nú að taka með í reikning-
inn og rannsaka þá til þess ítrasta áður en unnt er að slá