Morgunn - 01.06.1971, Page 79

HÖFUM VIÐ LIFAÐ ÁÐUR?
73
sem ég sá hann, leitaði mjög sterklega á mig, að ég hefði þekkt
liann vel í öðru lífi. Og nú velti ég því fyrir mér, að vísu án
minnstu sannfæringar, hvort þetta kynni að hafa verið hann.
En þegar ég sá A, þá hvarf mér allur efi um, að það var eng-
inn annar en hann, og sú trú mín hefur verið óbifanleg æ síðan.“
Já, þannig sagði konan frá þessu. Það er eftirtektarvert, að
þessi sýn B birtist henni með öllum tilfinningarkrafti ákveð-
innar minningar.
1 hinu fræga riti sínu Phœdo, þar sem Plato á ógleymanlegan
hátt lýsir dauða Sókratesar, lætur höfundur í ljós þá skoðun, að
ef sálirnar yrðu fyrst til við fæðingu, þá virtist heimspekingi
ólíklegt að þær lifðu eftir dauðann. Má ef til vill orða þetta svo,
að ef eðli sálarinnar er ódauðlegt (eins og Plató áleit), þá leiði
ódauðleiki, sem felur i sér takmarkalausa framtíð til þess að
einnig fortiðin sé takmarkalaus. Að fallast á annað án hins,
eins og sumir virðast gera, er furðuleg kollhnis í andlegri leik-
fimi, sem erfitt hlýtur að vera að gera sér grein fyrir á hverju
byggist.
Forn kenning.
En kenning þessi, sem hér hefur lítillega ver-
ið lýst, er engan veginn ný af nálinni. Ekki
takmarkast hún heldur við Austurlönd, eins og margir halda,
en á sér ævaforna sögu, líklega jafngamla menningunni sjálfri.
Þannig hafa fundizt heimildir um hana allt frá 2500 árum
fyrir Kr. í Kína og frá ríkisstjórnarárum Thutmose III. í Egypta-
landi fimmtán hundruð árum fyrir Krist, og eru þannig eldri en
elztu rit Gyðinga. Fornleifafundir hafa sýnt, að prestar Egypta-
lands hins forna kenndu, að sál mannsins tæki sér bústað í ýms-
um líkömum eftir líkamsdauðann. Og til eru heimildir í Kína,
sem ná 4500 ár aftur i timann, og bera þær greinilega með
sér trú á endurholdgun, eins og henni var haldið fram af heim-
spekingunum Lao-Tze og Chaang-Tze. Og eins og kunnugt er,
þá er þessi kenning beinlínis grundvöllur Búddhatrúar, sem
hófst á sjöttu öld fyrir Krists burð og hefur milljónir áhang-
enda enn í dag.
Hér verður að hafa í huga, að í Egyptalandi og Kina var að
finna hina elztu siðmenningu (svo við sleppum nú alveg mögu-