Morgunn - 01.12.1990, Qupperneq 15

MORGUNN
Að hafa hugrekki til að syrgja
skrifaði um eina manneskju í bók minni „Hugrekki til að
syrgja," sem skóp helgidóm um látinn eiginmann sinn.
Svipuð viðbrögð eru það þegar herbergi hinnar látnu per-
sónu er látið óhreyft frá því sem það var á meðan hún var
á lífi, í mörg ár eftir andlátið. Arangurslaus sorg er oft sorg
sem varir í of langan tíma. Fyrir mér þýðir of langt meira en
eitt eða tvö ár. Venjulega þarf fólk að komast yfir sorgarfer-
ilinn innan þess tíma.
SR: Hvað myndirpii rdðleggjafólkiaðgera varðandi ófullkomna
eða árangurslausa sorg?
JT: Fólk þarf að gera sér grein fyrir að það á í vanda og leita
sér hjálpar. Mér hefur verið sérstaldega umhugað um
hversu lengi sumt fólk syrgir, eins og þegar það tekur mörg
ár að jafna sig eftir missi. Þetta er eitt af því sem fékk mig til
þess að skrifa nýju bókina mína „Þú þarft ekki að þjást," til
þess að sýna fólki fram á það hvernig við höldum okkur
föstum og hvaða leiðir eru til út úr þjáningu. Ég held að við
getum ráðið miklu meira um það hvernig og hversu lengi
við syrgjum heldur en við gerum okkur oft grein fyrir. Eg
álít að eitt aðalatriðið sem heldur okkur föstum sé það að
okkur finnst við vera fórnarlömb nrissis okkar og sársauka-
fullu lífsreynslu. Það er engin orka í slíku. Nýju bókinni
minni er ætlað að hjálpa okkur til að komast undan því að
líða eins og fórnarlambi.
SR: E/ manneskja er að reyna aðfást við sorg og á erfitt með að
komast ígegnum hana, hvaða ráð eru tilfyrir hana?
JT: í dag eru til meðferðarhópar syrgjenda. Fólki finnst það
mjög einangrað þegar það syrgir. Því finnst það vera eitt og
yfirgefið, eins og það sé það eina sem nokkurn tíma þarf að
ganga í gegnum þessa eldraun. Það getur ekki ímyndað sér
að nokkur annar geti skilið þetta. En í meðferðarhópi syrgj-
enda, þá finnurðu félaga, fólk sem veit hvað þú ert að ganga
í gegnum. Það eru til hópar fyrir fólk sem hefur misst börn
og stuðningshópar fyrir ekkjur og ekkla. Þetta eru dagar
13