Morgunblaðið - 29.03.2009, Blaðsíða 35
Umræðan 35
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 29. MARS 2009
ÍS
L
E
N
S
K
A
/S
IA
.I
S
/I
C
E
45
73
3
03
/0
9
HUGURINN BER ÞIG
AÐEINS HÁLFA LEIÐ
+ Bókaðu flug á www.icelandair.is
Færðu gæsahúð þegar þú sérð
tignarleg fjöll og ægifagurt landslag?
Kanntu vel við þig í hlýlegri borg?
Langar þig að sigla á Kyrrahafinu?
Frá og með 22. júlí í sumar bjóðum við
reglulegt áætlunarflug til Seattle.
Kynntu þér málið í Mín borg, ferðablaði
Icelandair og á www.icelandair.is.
*Flug aðra leiðina með sköttum. Ferðatímabil 22. júlí til og með 30. september. Sölutímabil til og með 3. apríl.
Tómasarmessa í Breiðholtskirkju
Sunnudaginn 29. mars kl. 20
Fjölbreytt tónlist og fyrirbæn
Orð Guðs og máltíð Drottins
EFTIR á að hyggja
komust hugsandi
Þjóðverjar að því að
orsök þess að þriðja
ríkið varð til var í
meginatriðum sú að
stjórnmálamenn
Weimar-lýðveldisins,
sem varð til eftir
fyrri heimsstyrjöldina, studdu
ekki lýðveldið heldur fóru með
mikilli illsku gegn hver öðrum.
Ástandið er að verða svo fyrir
okkur. Hver höndin upp á móti
annarri, en Ísland er ekki stutt,
fyrir sérhugmyndir margra ein-
staklinga.
Frekari mótmæli gera engum
gott, þau hafa ekkert jákvætt
fram að færa til lausnar. Það er
kominn tími til þess að sérhags-
munamenn, sem taka sig fram fyr-
ir sameiginlegan þjóðarhag, verði
ekki látnir ráða framvindu Lýð-
veldisins Íslands. Og hvað getum
við gert til þess að koma hér aftur
á stöðugleika. Ég set upp lista.
1. Seðlabankastjórarnir fara, við
horfum bara á og svo fara þeir
einn daginn, það sem Seðlabank-
inn gerir nú, er í samhengi við Al-
þjóða gjaldeyrissjóðinn, þessi mál
eru í farvegi, með ný lög um
breytt hlutverk og við eyðum ekki
frekar tíma í mótmæli.
2. Það verða kosningar, hver og
einn láti þá skoðun í ljósi að sér-
hagsmunir á kostnað
heildarinnar verði
ekki látnir ráða.
3. Ísland er kalt,
fólk getur ekki verið á
götunni. Trygging
húsnæðis er því núm-
er eitt. Vegna skulda
er hægt að setja í lög
að fólk geti selt lífeyr-
issjóðum fyrsta veð-
rétt og greiði þá
framvegis lífeyr-
isgjöld til að greiða af
húsnæði, en það
myndast félagsleg
eign, til framfærslu síðar, með
eign lífeyrissjóðsins í íbúðar-
húsnæðinu. Við það heldur lífeyr-
issjóðurinn sínu og fólk getur
áfram búið í húsum sínum.
4. Lög verði sett, þar sem efna-
hagskreppan flokkast sem „force
major“ svipað og stríð og miklar
náttúruhamfarir. Vegna þessa þá
verði áföllin ekki að gróða vegna
viðskiptahátta og settur verði
gerðardómur um skiptingu taps
milli skuldara og skuldareigenda,
með framangreindri aðkomu líf-
eyrisgreiðslna, til að tryggja hús-
næði og reyndar mikinn hluta at-
vinnu þannig.
5. Við setjum upp rök fyrir rétt-
mæti fyrirgreiðslu vegna ábyrgða
erlendis, þannig að ódýr lán frá
miðbönkum fáist til greiðslu
þeirra skulda sem okkur ber, í
þessu er tilgangurinn erlendis, að
svipaðar greiðslur til innstæðueig-
enda komi fram, eins og erlendar
ríkisstjórnir tryggja úr sínum
bönkum.
6. Við gerum okkur grein fyrir
að hafa tapað miklu fé, það verður
að borga, hvort sem okkur líkar
betur eða verr. Því verði laun
fryst og ekki aðrar hækkanir
leyfðar en vegna gengis. Það tapa
allir einhverju, en við reynum að
tryggja atvinnugrunn fólks og fyr-
irtækja.
7. Eftirmálar og rannsóknir
vegna bankahruns verði sett í far-
veg og við minnkum mikið að
ræða það, það gerir okker ekkert
gott, okkur líður bara illa, en við
þurfum að vita að það sé í farvegi.
8. Í skólum landsins verði efnt
til funda þar sem ungu fólki er
sagt hvað er að gerast og hvað sé
líklegt að það taki langan tíma að
lagast. Ég legg til að gögn verði
útbúin og síðan haldnir fundir þar
sem unglingar bekkjardeilda
mæta og foreldrar þeirra, til að
skýra gang mála. Í því sambandi,
fer ég fram á að menn vinni þessi
gögn meir eða minna án greiðslu.
Hér áður byggði fólk húsin saman,
nú er tími til að hyggja að ungu
fólki og gefa því skilning, sem gef-
ur þolinmæði að þreyja kreppuna.
9. Húsnæði í byggingu verði
klárað. Aðkoma verði að því með
fyrrnefndri aðkomu lífeyrissjóða
og að hluta með fé úr Atvinnuleys-
istryggingasjóði, þannig að vinna
haldi áfram.
10. Átak verði gert til þess að
vinna gegn fíkniefnanotkun. Til
þess þarf margvíslegar ráðstafnir,
þjálfun fólks sem vinnur gegn
fíkniefnum og stöðugan áróður
gegn slíku háttalagi. Lengi var
þörf en nú er nauðsyn, þegar
sjálfsvirðing ungs fólks er í hættu
vegna kreppunnar.
11. Alþingismenn gæti orða
sinna miklu meir en þeir eru van-
ir, ekki fleipra um aukaatriði,
þjóðin skilur það ekki, heldur tala
í fyllstu alvöru með rökum en ekki
skætingi.
12. Vegna ósættis, er líklegt að
mikið ósætti verði í sambúðum.
Fræðsla um sambúð og tillitssemi
og fjölda atriða er til, það þarf
hins vegar að koma slíkri fræðslu
fram. Sjónvarpið fái þar hlutverk,
en það verði einnig haldnir opnir
fræðslufundir, á samkomustöðum
og er því beint til veitingamanna
að leggja til aðstöðu hóflega,
þannig að samkoma geti hafist
með formlegri fræðslu, þótt fólk
sitji svo og ræði málin á eftir.
Umfram allt verður fólk að tala
saman. Þegar því líður illa, hefur
það ekki nema hvort annað til að
skeyta skapi sínu á. Það er betra
að tala saman og það er betra að
finna að aðrir eru í sömu stöðu. Í
þessu gilda svipuð atriði og á
vinnustað, það er betra að vera
þar sem málin eru opin, þótt mað-
ur vildi annað, þá er betra að vita,
heldur en halda og ímynda sér.
Bæjarstjórar, nefndarmenn,
stofnanastjórar haldi opna kynn-
ingarfundi um stöðu mála. Fólk
þarf að vita að hverju það gengur
og hvers vegna.
Það skiptir miklu máli að við
séum saman í þessu, en ekki hvert
á annars hálsi. Það er ekki íslensk
hefð, samanber hjálparsveitir okk-
ar.
Styðjum Ísland, okkar Ísland
Þorsteinn Há-
konarson kemur
með tillögur til að
koma á stöðugleika
í landinu
» Það er kominn tími
til þess að sérhags-
munamenn, sem taka
sig fram fyrir sameig-
inlegan þjóðarhag, verði
ekki látnir ráða fram-
vindu Lýðveldisins Ís-
lands.
Höfundur er öryrki.
Þorsteinn
Hákonarson