Morgunblaðið - 15.07.2009, Blaðsíða 32

MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 15. JÚLÍ 2009
„STÆRRI, FYNDNARI, FLOTTARI ...
EF ÞÚ FÍLAÐIR FYRSTU MYNDINA,
ÞÁ ÁTTU EFTIR AÐ DÝRKA ÞESSA!“
T.V. - KVIKMYNDIR.IS
„KRAFTMIKIL ADRENALÍNSPRAUTA
FRÁ UPPHAFI TIL ENDA.”
„RÚSSÍBANAMYND SUMARSINS ...”
S.V.
FLOTTASTA HASARMYND SUMARSINS
Frá leikstjóranum Michael Bay ásamt
stórleikurunum Shia LaBeouf, John Torturo
og kynþokkafyllstu leikkonu heims Megan Fox
ATH: FYRSTA SÝNING ER KL. 13:00 Í ÁLFABAKKA
SÝND Í AKUREYRI OG SELFOSSI
/ ÁLFABAKKA / KRINGLUNNI
HARRY POTTER AND THE
HALF BLOOD PRINCE kl. 2D - 5D - 8D - 10D - 11:10D 10
DIGITAL
BRÜNO kl. 6D - 8D - 10:10 - 12 14 DIGITAL
ÍSÖLD m. ísl. tali kl. 23D - 43D L DIGTAL 3D
THE HANGOVER kl. 2 - 4 - 6 - 8 12
HARRY POTTER AND THE
HALF BLOOD PRINCE kl. 1 - 2D - 4 - 5D - 7 - 8D - 10:10 - 11:10D 10
DIGTAL BRÜNO kl. 2 - 4 - 6 - 8 - 8:30 - 10:10 - 10:30 - 12:10 14
HANGOVER kl. 1:30 - 3:40 - 5:50 - 8 - 10:20 12
HARRY POTTER AND THE
HALF BLOOD PRINCE kl. 2 - 5 - 8 - 11:10
örfá sæti laus í VIP, tryggðu þér miða
LÚXUS
VIP
SÝND Í ÁLFABAKKA, KRINGLUNNI, AKUREYRI, KEFLAVÍK OG SELFOSSI
STÆRSTA KVIKMYNDASERÍA
ALLRA TÍMA ER KOMIN Í BÍÓ!
HHHH
„POTTER HEFUR ALDREI VERIÐ FYNDNARI,
MANNLEGRI, ÁHRIFARÍKARI EÐA SKEMMTILEGRI.
KLÁRLEGA BESTA MYND SEM ÉG HEF
SÉÐ ALLT SUMARIÐ.”
T.V. - KVIKMYNDIR.IS
„DAZZLINGLY WELL MADE...“
VARIETY - 90/100
„HÚN VAR FRÁBÆR!“
NEW YORK MAGAZINE – 90/100
ÖRFÁ SÆTI LAUS – FYRSTIR KOMA FYRSTIR FÁ
Ég er ekki viss um að arfleifðokkar í rímnakveðskap ogöðrum þjóðlegum söng hafi
átt sjö dagana sæla bróðurpart síð-
ustu aldar.
Eftir kreppu, þegar stór hluti
þjóðarinnar fluttist á mölina, fór
kveðskapurinn smám saman að
hljóðna, þótt enn eimdi eftir af hon-
um þar sem hefðin var sterkust.
Borgarmenningin tók við, nútím-
inn, tæknin, menntun þjóðarinnar
og allt það sem til framfara þótti
horfa.
Rímnakveðskapurinn sem átti
rætur aftur í öldum varð tákn lið-
inna tíma, tákn bændasamfélags og
sjálfsþurftarbúskapar, harðræðis
og fátæktar eftir lok seinni heims-
styrjaldarinnar. Rímnakveðskap-
urinn, sem samkvæmt fræðunum
var ekki skilgreindur sem söngur,
þetta gamaldags söngl, vék fyrir
sönglögum lifandi tónskálda við
rómantísk ljóð lifandi skálda.
  
Í mínu ungdæmi, svo ég noti þágömlu klisju, var ekki talað um
rímur, og ég minnist þess ekki að í
grunnskóla hafi verið talað um
þær, en þó þekktum við fáein lög,
eins og stemmuna Hani, krummi,
hundur svín, sem fæstir settu í sam-
hengi við þennan þjóðlega arf. Jú,
maður vissi af tilvist Kvæðamanna-
félagsins Iðunnar og fáeinum körl-
um sem dunduðu sér við þetta forna
gaman.
  
Eva María Jónsdóttir sjónvarps-kona hitti heldur betur á óska-
stund þegar hún leiddi saman
kvæðamanninn Steindór Andersen
og hljómsveitina Sigur Rós í þætti
sínum í sjónvarpinu. Rímnakveð-
skapurinn lifnaði við á svipstundu
og nýjar kynslóðir fengu áhuga.
Unga fólkið
tengdi rímurnar
við rappið, og
gamlar vísur
flestum gleymd-
ar voru dregnar
fram í dags-
ljósið.
Útgáfa Andra
Snæs Magna-
sonar árið 1998
á upptökum af rímnakveðskap úr
safni Árnastofnunar á plötunni
Raddir var tímamótaútgáfa. Þar
gat almenningur heyrt hvernig
kvæðafólk alið upp með rímunum
fór að. Í kjölfarið, árið 2002, fylgdi
listahátíðarplata Péturs Grét-
arssonar og Sigurðar Flosasonar,
Raddir þjóðar, þar sem þeir sýndu
að rímnaarfurinn átti fullt erindi í
nútíma-listsköpun.
Önnur tímamót urðu þegar
Kvæðamannafélagið Iðunn gaf út á
75 ára afmæli sínu, 2004, heilmik-
inn doðrant, sem hafði að geyma
fjórar plötur með 200 fyrstu
stemmunum sem félagið lét hljóð-
rita, og voru teknar uppá silfur-
plötur á árunum 1935-36 og allar
vísur sem kveðnar voru við þær,
auk þess sem stemmurnar voru
skrifaðar út á nótum til hægðar-
auka og aðgengis þeim sem vildu
læra þær. Að þessari viðamiklu út-
gáfu var gríðarlegur fengur og ég
fullyrði að menningarlegt gildi
hennar fyrir íslenska þjóð sé ekki
minna en að öðrum þeim verkum
sem talin eru til þjóðargersema.
Og enn hefur bæst í þennan sjóð.
  
Á tíu ára afmæli nýliðinnar Þjóð-lagahátíðar á Siglufirði kom
út mynddiskur, Raddir Íslands, þar
sem þeir Gunnsteinn Ólafsson tón-
listarmaður og Dúi J. Landmark
kvikmyndagerðarmaður hafa safn-
að saman lifandi dæmum af rímna-
kveðskap og ýmsum öðrum grein-
um þjóðlegar tónlistar- og dans-
menningar á mynddisk. Þar kennir
margra grasa.
Það er upplifun að heyra Ásgeir
Fallega leist
mér hana á
»Kveðandi Erlings ámeira skylt við
bænakallið í moskur
múslima en formlegan
söng á vestræna vísu,
smækkuð tónbil og flúr
gera það að verkum
AF LISTUM
Bergþóra Jónsdóttir
Morgunblaðið/Kristinn
Gamalt, nýtt Þeir Steindór Andersen, Hilmar Örn Hilmarsson og Jón Þór Birgisson eru á meðal þeirra sem hafa
unnið rímnakveðskapnum gagn á síðustu árum. Minnast margir flutnings Steindórs og Hilmars á Læknum.