Saga - 1991, Blaðsíða 206

204
ANDMÆLI OG ATHUGASEMDIR
Athugasemdir við ritfregn Porleifs Friðrikssonar
um Kampen om fackföreningsrörelsen
Porleifur Friðriksson (ÞF) birti umsögn um doktorsrit undirritaðs Kampen om
fackföreningsrörelsen í Sögu 1990. Full þörf er á að leiðrétta nokkur atriði í máli
hans.
í umfjöllun sinni um bók mína þýðir ÞF kaflaheiti bókarinnar og segir
hvaða spurningum höfundur hefur ásett sér að svara. 1 umsögn hans er í
raun aðeins fjallað um lítinn hluta bókarinnar, einungis þann þar sem rann-
sóknir okkar skarast. ÞF hefur ákveðinna hagsmuna að gæta sem varða rétt-
mæti kenningar hans um áhrif fjárstreymis erlendis frá á íslensk stjórnmál
sem gerir það að verkum að hann sækir fleiri völur til að tylla upp umhverfis
málstað sinn, í þeirri von að virkið verði sterkara. Hann hefur undir yfirskini
ritdóms hafið ritdeilu við undirritaðan um þau efni sem við erum ekki sam-
mála um. Niðurstaða mín er því sú að ritdómur ÞF sé ómarktækur. Þetta
viðurkennir hann óbeint í lok greinargerðar sinnar þegar hann segir:
Vafalaust má segja með nokkrum rétti að það hefði verið æskilegt og
sanngjamt að hér hefði betur verið fjallað um þann hluta verksins
sem skýrir átökin á Norðurlandi, en til þess er hvorki rúm né tími-
Þessi hluti, sem er ríflega þriðjungur verksins, er að mati undirritaðs
besti hluti bókarinnar og notadrjúgt framlag til rannsókna á íslenskri
verkalýðssögu (bls. 230).
Ég ætla að fara nokkrum orðum um aðdraganda skoðanaskipta okkar ÞF svo
og virkissmíð hans í „ritdómnum". Ég er knúinn til að víkja nokkuð að bók
ÞF, Gullnu flugunni, vegna þess að umfjöllun hans snýst verulega um hana.
Tilgátur
Það er gleðiefni að ÞF greinir frá því í fyrsta skipti að dönsk útgáfa af bókum
hans Gullna flugan og Undirheimar íslenskra stjórnmála sé nokkuð breytt og
bætt. Athyglisvert er að ÞF gerir enga grein fyrir hvaða breytingar hafa orðið
á textanum. Það er leitt til þess að vita að erlendir lesendur geta ekki áttað sig
á áherslubreytingum þeim sem urðu vegna athugasemda frá m.a. Gísla
Gunnarssyni í Sögu 1988 og greiningu minni í bók sem varin var til doktors-
prófs 1989. Um breytingar frá íslensku útgáfunni sem gerðar voru í dönsku
útgáfunni þegir ÞF þunnu hljóði.
í stuttu máli var það hinn takmarkaði sjónarhóll ÞF er kallaði á víðtækan
athugun. Hann hélt því stöðugt fram og leitaði nær einungis eftir stuðnings-
gögnum fyrir því grundvallarviðhorfi sínu, að íslenskir sósíaldemókratar
hafi látið fjárþörf ráða aðgerðum sínum í samskiptum við kommúnista. Þeg-
ar gagnrýni á skýringargildi túlkana hans birtist, lét ÞF hjá líða að viður-
kenna hvað hann dró til baka og hverju hann breytti frá fyrri útgáfum >
nýlegri danskri útgáfu á fyrrgreindum bókum. Það hefði einföld siðfræði vis-