Saga - 1991, Page 208

206
ANDMÆLI OG ATHUGASEMDIR
vi allerede i Efteraaret 1919 - for mere end 1V4 Aar siden- henvendte
os til Redaktor Fridriksson, som vi kendte fra hans Besog her, og bad
ham om Oplysningerne. Han lovede at opfylde vort onske, og sen-
ere har vi ved Breve, Telegrammer - og ogsaa mundtligt naar Frid-
riksson var her i Kopenhavn - mindet ham om hans Lofte, og han
har stadigt lovet, at nu skulde Oplysningerne komme, uden at dette
dog skete. Vi skriver kun dette for at give Dem en Forklaring paa,
hvorfor vi med faa Dages Varsel telegrafisk bad Dem om Oplysning-
erne. Vi erfarede nemlig i de Dage dels af Bladmeddelelser dels ad
anden Vej, at Fridriksson paany havde været her i Byen og derpaa
var afrejst til Moskva, og vi maate da gaa ud fra, at det skyldtes sær-
lige Aaarsager, naar vi intet Svar havde faaet, hvorfor vi besluttede at
sætte os i direkte Forbindelse med Partiet.
Fridriksson Rejse herfra til Moskva sammen med de Personer, hvis
eneste Virksomhed her i Landet bestaar i for russisk Betaling at
undergrave den danske Arbejderbevægelses Sammenhold - hidtil
dog uden mindste Resultat - har for ovrigt vakt nogen Forundring
blandt Partifællerne her, og den almindelige Mening er da ogsaa, at
Fridriksson er rejst paa eget Ansvar uden Mandat fra det islandske
Socialdemokrati. Det skulde glæde os i hoj Grad at faa denne Opfatt-
else bekræftet, saaledes at vort islandske Broderparti stedse er at
finde ved Siden af det danske Socialdemokrati mod de Splittelsefor-
seg, som udefra rettes mod Arbejdernes Organisationer, og som kun
kan sinke Fremmarschen mod vort endelige Maal.
Sjáum hvað ÞF hefur hér fram að færa. í umsögn sinni segir hann:
I ritgerð sinni segir Stefán F. Hjartarson frá hjálp sem danskir skoð-
anabræður veittu til prentsmiðju íslenskra jafnaðarmanna [hvaðan
sem hann hefur nú fengið þær upplýsingar!!]2 og kosningaáróðurs
„men denna hjálp medförde ej inblandning i de inre socialdemokrat-
iska partiangelágenheterna rörande exempelvis personval eller inne-
hállet i den förda politiken" (en þessari hjálp var ekki fylgt eftir með
íhlutun í innra starf sósíaldemókrata sem snerti t.d. kjör fulltrúa eða
stjórnmálastefnu flokksins.) (Bls. 129). Skömmu síðarsegirStefán fm
kröfu Dana um að Ólafur yrði ekki í framboði í Vestmannaeyjum, en
nú bregður svo við að hann skýrir kröfuna með því að Ólafur hafi
ekki ennþá tekið afstöðu gegn kommúnistum. Hér birtist lesendum
hálf vandræðaleg þversögn. Því án tillits til pólitískra hugmynda
Ólafs Friðrikssonar, var hér um danska íhlutun að ræða varðandi
kjör fulltrúa flokksins og jafnframt varðandi þær pólitísku áherslur
sem hafðar voru í frammi í alþingiskosningunum 1923 (bls. 226).
Það voru ekki hugmyndir Ólafs sem Danir fettu fingur út í heldur hegðuil
hans, þ.e.a.s. að hann sótti heimsþing kommúnista í fylgd danskra komm-
2 í Kampen om fackföreningsrörelsen er upplýst á bls. 31 um prentsmiðjusöfnunina og
vitnað er í Alþýðublaðið 29. janúar 1925, en vitnað er til rannsóknar ÞF, Gulhm flug
unnar, um peningastreymi til Alþýðuflokksins á umræddu tímabili, bls. 30-31-