SunnudagsMogginn - 24.01.2010, Blaðsíða 23

24. janúar 2010 23
Jón Gnarr hugsar til framtíðar þegar hann byggir upp innviði Besta flokksins.
ég held að fólk hafi ekki áttað sig al-
mennilega á því. En hver veit nema næst
vekjum við alþjóðlega athygli fyrir húm-
or, það gæti orðið næsta útflutningsvara
okkar – ég tala nú ekki um ef Ríkissjón-
varpið færi að styðja við bakið á íslenskri
menningu.“
– Danir hafa náð langt í þáttagerð.
„Og norræn kvikmyndagerð er mjög
vel þekkt, þar eru heimsþekktir og afar
hæfileikaríkir kvikmyndagerðarmenn, og
við höfum fulla möguleika á að slást í
þann hóp. Við höfum gífurlega margt
fram að færa og mikla sérstöðu. Það þarf
bara að breyta hugsunarhættinum.“
– Verður framhald á Bjarnfreðarsyni?
„Nei, við erum búin að loka þessu. Og
byrjum annað verkefni núna síðsumars,
sami hópur. Við ætlum að gera sjónvarps-
þætti sem eiga að gerast á geðdeild. Það er
verkefni sem við höfum pælt í lengi, svo-
lítið í þeim anda sem við höfum verið að
vinna í, að skyggnast inn í líf þeirra sem
minnst mega sín í þessu samfélagi okkar.“
Og hugmynd kviknar.
„Ég hitti málsmetandi konu, sem er
gáfuð og hefur verið háskóla og allt, og
hún hrósaði mér fyrir Næturvaktina, en
sagðist þó hafa heyrt gagnrýni á þættina.
Hún hefði heyrt marga segja að þeim
fyndist við vera að gera okkur mat úr
undirmálsmönnum. Ég hef heyrt þetta
áður, en ég er og hef alla tíð verið undir-
málsmaður. Ég er svo „fucked up“, ég var
kominn á geðdeild sex ára gamall, lauk
ekki hefðbundinni skólagöngu sökum
lestrarörðugleika og lesblindu og ofvirkni,
hef enga menntun, lauk ekki samræmdu
prófunum, ég gat það ekki, hafði ekki
burði til þess, og hef alltaf verið undir-
málsmaður. Eina prófið sem ég hef er
meirapróf, ég féll meira að segja og þurfti
að taka það aftur!“
Hann hlær innilega.
„Þannig að Næturvaktin er að miklu
leyti byggð á mínu lífi, ég vann á bens-
ínstöð, hef unnið í verksmiðjum og bygg-
ingarvinnu, allskonar ógeði, ekki bara á
sumrin heldur líka á veturna, og það er
bara svona. Það sem hefur bjargað mér er
náttúrlega að ég er svo klár. Í alvöru talað,
þá er ég bara svo hugmyndaríkur. Ef ég
hefði ekki svona miklar gáfur, þá væri ég
á Litla Hrauni eða á geðdeild.“
– Fórstu á geðdeild sex ára?
„Já, ég hef sagt frá því, að farið var með
mig á barna- og unglingageðdeildina á
Dalbraut vegna hegðunartruflana. Ég held
að það heiti að vera misþroska eða eitt-
hvað, og það er líka annað, að ég fæ floga-
veikisköst og mígreni, og já … ég er voða-
lega laskaður maður. Og er þarna á
jaðrinum, hársbreidd frá því að verða
dópisti, glæpamaður eða bara stofn-
anamatur, ef ekki væri fyrir gífurlegan
dugnað og gáfur. Í alvöru talað, ég er of-
boðslega duglegur maður! Ég veit þetta
hljómar eins og sjálfshól.“
Enn hlær hann dátt.
„En það er það ekki. Mér finnst þetta
bara raunsætt mat. Jú, og góður! Ég er líka
rosalega góður. Í alvöru talað. Hjarta-
hlýr!“
Hann segir þetta með áherslu.
„Ég er mjög hjartahlýr. Ef ég væri
heimskur og eigingjarn, þá væri ég ekki
þar sem ég er í dag. Hérna.“
– Og á leiðinni í borgarstjórn?
„Þá væri ég ekki að verða borgarstjór-
inn í Reykjavík. Við munum lofa fólki öllu
fögru, verðum með ógrynni kosningalof-
orða, mikið af hátíðum og leikum, enda-
laus karnivöl. Við ætlum að opna fyrstu
leikhússundlaugina á Íslandi, þar sem fólk
getur verið í sundi og horft á allskonar
skemmtiatriði. Gerðu Rómarkeisarar það
ekki, þegar þurfti að róa lýðinn, fjölguðu
baðhúsum og skemmtiatriðum? Á meðan
fullorðna fólkið blaðrar í heita pottinum,
þá horfa krakkarnir á Skoppu og Skrítlu í
barnalauginni. En svo ætlum við að sjálf-
sögðu ekki að gera þetta, því þetta er
óframkvæmanlegt og dýrt.“
– Þið nefnið líka virkt lýðræði.
„Já, við viljum virkt lýðræði, þar sem
allir hafa rödd. Við viljum opna símalínu á
sérstakri Lýðræðisstofu. Þar verður núm-
er sem fólk getur hringt í og talað inn á
símasvara um hvað sem það vill. Það
verður tekið upp og síðan munu allir í
Besta flokknum hlusta á það og halda
fundi um það. Svo viljum við líka opna
Lýðræðistorg, símatorg sem fólk getur
hringt í og talað við annað fólk um lýð-
ræði. Það verður líka tekið upp og svo
munu allir í Besta flokknum hlusta á það
og halda fund um það.“
– Hefurðu fengið undirtektir?
„Já, ég get nefnt dæmi um fóstru, sem
styður Besta flokkinn, og sagði mér að
hún hefði fengið meira borgað fyrir vín-
arbrauðsfundi en að passa tuttugu
krakka. Til er fullt af fólki sem finnst þetta
rangt. Eitt varðandi stjórnmál er að ég
held að stjórnmálamenn geri ekkert rosa-
lega mikið.
Í alvöru talað, þá er ég ekkert að segja
að þetta séu allt letingjar og falsarar, en ég
held að stjórnmálamaður kosti meira en
hann skilar til samfélagsins. Og ég held
það sé kolrangt að hann taki mikið af
ákvörðunum. Það er undantekning að ég
heyri um stjórnmálamann, sem hefur
stigið fram og gert eitthvað sem skiptir
máli. Og ef það gerist í Bandaríkjunum, þá
er gerð kvikmynd um það!
Ég held að þeir sitji mikið á fundum og
borði ógrynni af vínarbrauði, en ákvarð-
anir séu meira og minna teknar af þeim
sem eiga peningana. Þeir fá leyfi hjá
stjórnmálamönnum til að gera það sem
þeir ætluðu að gera „in the first place“.
Stjórnmál höfðu tilgang í upphafi síðustu
aldar, boðuðu okkur útópískan draum:
Fylgið okkar hugsjón, þá verðið þið frjáls!
Fólk hljóp á milli hugsjóna, faðmaðist, fór
í sleik og grét, af því að hugsjónin var svo
falleg. Og stjórnmálamenn voru alltaf að
selja okkur drauminn um hina fullkomnu
paradís, þar sem allir væru jafnir og glaðir
eins og í Besta flokknum. Og Besti flokk-
urinn er bara barnaleg útgáfa af þessu.
En svo breyttist allt og í stað drauma er
okkur hótað með martröðum. Ef við ger-
um ekki eitthvað, þá gæti farið illa.
Stjórnmálamennirnir sem við kusum á
þing hóta þjóðinni sem er að fara að kjósa,
að ef hún kjósi ekki rétt, þá gæti farið illa.
Þetta eru allt hótanir um martraðir. Það
skiptir engu máli hvaða flokkur það er.
Sjálfstæðisflokkurinn vildi alls ekki rugga
bátnum og það varð að viðhalda stöð-
ugleika. Allir stjórnmálamenn virðast fara
í þennan gír. Kannski er Obama tákn um
eitthvað nýtt, tiltölulega óþekktur maður
sem virkar eðlilegur. Ég veit það ekki, en
ég vona það.“
– Þú vilt rífa stjórnmálin upp úr troðn-
ingum?
„Engin hugsjón er göfugri en sá sem
framfylgir henni. Georg Bjarnfreðarson er
persónugervingur þess, gífurlegur fé-
lagshyggjumaður, femínisti og sósíalisti í
orði, en á borði er hann einstaklings-
hyggjumaður, eins mikill frjáls-
hyggjumaður og hægt er að vera. Honum
er skítsama um alla nema sjálfan sig og er
persónugervingur þeirrar tvöfeldni sem
fylgir oft hugsjónum.
Ég er orðinn 43 ára og löngu hættur að
elta ólar við einhverja isma. Þetta eru
ágætis hugmyndir og ekkert upp á þær að
klaga. En þó að opnaður sé leikskóli
byggður á hugmyndafræði Ludwigs Fin-
kelsteins, fyrsti Finkelstein-leikskólinn,
þá skiptir það engu máli ef tómir hálfvitar
vinna þar. Það er miklu mikilvægara að sá
sem stjórnar sé ærleg og almennileg
manneskja, en að hún byggi á tiltekinni
hugmyndafræði. Hún er svo mikið „jari
jari“ og fólk kaupir þetta kjaftæði í bíl-
förmum. Hugmyndafræði mun ekki
bjarga okkur. Það eina sem getur bjargað
okkur er fólk með gott hjartalag.“
’
Það sem hefur bjarg-
að mér er náttúrlega
að ég er svo klár. Í al-
vöru talað, þá er ég bara
svo hugmyndaríkur. Ef ég
hefði ekki svona miklar
gáfur, þá væri ég á Litla
Hrauni eða á geðdeild.“