SunnudagsMogginn - 24.01.2010, Blaðsíða 33
sjúkrahúsa. Raunin sé allt önnur, í dag sé
töluvert um að íbúar á þessum svæðum
þurfi að leita til Landspítalans í Reykjavík
um þjónustu. „Útreikningur á að 1.700
milljónir króna sparist byggist ekki aðeins
á að því að sjúklingarnir verði fluttir á
Landspítalann, heldur öll stoðþjónusta
líka, eins og rannsóknir, röntgen, ræsting,
þvottahús og yfirstjórn. Það þýðir einfald-
lega að þá yrði ekki sjúkrahússtarfsemi á
Suðurnesjum, Selfossi, Akranesi og í
Hafnarfirði. Þetta er lagt fram í skýrslunni
eins og Landspítalinn geti tekið við þessu
öllu án nokkurs stofnkostnaðar eða aukn-
ingar í rekstrarkostnaði. Þetta getur aldrei
gengið upp,“ segir Magnús.
Verði sameiginleg ákvörðun
Heilbrigðisráðherra lét hafa eftir sér í
Morgunblaðinu nýverið, þegar fjallað var
um umrædda skýrslu, að engar ákvarð-
anir yrðu teknar „ofan frá“ um tilflutning
verkefna, þ.e. að ráðuneytið myndi ekki
taka þær ákvarðanir. Þegar forstjórarnir
eru spurðir hver eigi þá að taka þessar
ákvarðanir kemur ekkert einhlítt svar.
Gefum þó Magnúsi fyrst orðið:
„Um leið og við erum komin með tölur
sem hægt er að treysta, og þær sýna með
óyggjandi hætti að hægt er að veita
ákveðna þjónustu annars staðar með
ódýrari hætti en hún fer fram núna, þá
hljóta menn að taka mark á því, hvort sem
það er ráðuneytið eða stofnanirnar.“
Árni bætir þá við: „Ég hef skynjað mál-
flutning ráðherra þannig að þegar upp er
staðið þá verði þetta sameiginleg ákvörð-
un allra. Svona verkefnatilflutningar nást
aldrei fram í stríði við íbúa viðkomandi
svæðis eða starfsmenn stofnananna.“
Öll vötn renna til Reykjavíkur
Glöggt má heyra vonbrigði og ákveðna
reiði hjá sjúkrahúsforstjórunum en spurð
hvort þau óttist að einhverjar af hug-
myndum skýrslunnar verði fram-
kvæmdar segir Guðjón: „Okkur er mikið
niðri fyrir en við óttumst kannski það
helst að menn rasi um ráð fram og hrapi
að einhverri niðurstöðu á grundvelli þess-
arar skýrslu. Að ákvarðanir verði teknar á
hæpnum forsendum. Það viljum við ekki.
Við höfum leitað eftir því í nokkur ár að fá
í gang opna, heiðarlega og fordómalausa
umræðu um hlutverk Kragasjúkrahús-
anna gagnvart Landspítala. Við gerum
okkur vel grein fyrir því að tímarnir eru
að breytast. Samsetning íbúa á svæðinu
hefur breyst, samgöngur batnað, kröfur
og áherslur í heilbrigðisþjónustu hafa
breyst. Það er eðlilegt og sjálfsagt að velta
fyrir sér skipulagi sjúkrahúsþjónustu á
suðvesturhorninu og þar með talið hlut-
verki og áherslum innan LSH. Við verðum
að horfast í augu við þetta, en á síðustu ár-
um höfum við lagt aukna áherslu á sér-
hæfingu spítalanna. Umræðan bara
strandar alltaf. Hún byrjar á að snúast um
verkaskiptingu á milli stofnana en endar
alltaf á því að öll vötn renna nú til Reykja-
víkur, ekki Dýrafjarðar. Landspítalinn er
hátæknisjúkrahús og á að vera móðurspít-
ali á ákveðnum sviðum, ekki endilega öll-
um.“
Magnús segir Kragasjúkrahúsin geta
sinnt mun meiri göngu- og dagdeild-
arþjónustu vegna sérfræðilækninga en
þau gera núna, þar sem ekki þarf að vera
með mikla vaktabyrði. „Sunnlendingar,
Vestlendingar og Suðurnesjamenn sækja
ýmsa sérfræðilæknaþjónustu á læknastof-
ur í Reykjavík, nokkuð sem hæglega væri
hægt að veita hjá okkur, til hagsbóta fyrir
íbúana. Fyrir þessu hefur verið jákvæð af-
staða í ráðuneytinu en það virðist ekkert
vera hægt að gera í þessu,“ segir Magnús.
Þau benda líka á stærðir þessara sjúkra-
húsa. Framlög til LSH á fjárlögum séu um
36 milljarðar króna á meðan þau eru sam-
anlagt um fjórir milljarðar til Kraga-
sjúkrahúsanna, ef aðeins er tekinn sjúkra-
húshlutinn, ekki heilsugæslan. „Þó að
Landspítalinn fengi þessa fjóra milljarða
kæmist hann ekki á lygnan sjó,“ segir
Guðjón.
Sem fyrr segir stefnir í að heilbrigð-
isstofnanirnar í Kraganum muni skera
niður í rekstri um nærri milljarð króna á
tveimur árum. Ef ná á fram 500 milljóna
króna sparnaði í ár segja forstjórarnir að
því miður verði að grípa til uppsagna
starfsfólks og hætt sé við að þjónustan
skerðist enn frekar eða jafnvel leggist af í
einhverjum tilvikum.
Komin að þolmörkunum
„Ég get sagt að eftir síðastliðið ár erum við
hér á Suðurnesjum komin að þolmörk-
unum. Við verðum að fara eftir fjárlögum
og það mun hafa víðtæk áhrif á þjónustu
við íbúa. Við stöndum öll frammi fyrir erf-
iðum ákvörðunum á næstu dögum, vikum
og mánuðum,“ segir Sigríður en öll sjá þau
fram á erfitt ár 2010 og ekki batni það á
næsta ári. Þau segja umræðu um yfirvof-
andi niðurskurð, lokun deilda og upp-
sagnir valda miklu álagi á starfsfólk og
gera þeim einnig erfitt fyrir að manna
stöður með fagfólki. Sérmenntaðir og
metnaðarfullir læknar séu ekki tilbúnir að
veðja á sjúkrastofnun sem gæti jafnvel
verið lögð niður. Segja þau marga lækna
farna utan til starfa, til frambúðar eða í af-
leysingar, og enn fleiri séu að íhuga slíkt.
Árni bendir á að undanfarin ár hafi átt
sér stað umræður og viðræður við Land-
spítalann um margs konar samstarf. Telur
hann afar brýnt að farið verði í ítarlega
vinnu við að skilgreina heilbrigðiskerfið.
Landið sé mjög dreifbýlt og ekki hægt að
líkja fjölda íbúa við eina borg erlendis með
eitt stórt sjúkrahús. „Við þurfum að svara
spurningunni um hvað Landspítalinn á að
vera stór. Í mínum huga var það óskyn-
samleg ákvörðun á sínum tíma að búa til
jafnstórt bákn og spítalinn er. Miðað við
fjárframlög eru Kragasjúkrahúsin einn tí-
undi af spítalanum. Upp koma líka margar
áleitnar spurningar, eins og varðandi
samkeppnisumhverfið. Það þurfa að vera
til valkostir fyrir sjúklinga og sérmenntað
fagfólk þar sem því verður við komið,“
segir Árni. Undir þetta tekur Sigríður og
segir skorta stefnumótun í heilbrigð-
ismálum til lengri tíma. Á einu ári hafi
verið þrír heilbrigðisráðherrar og hver
með sínar áherslur. „Þegar ráðherrar
koma og fara, og eru í stuttan tíma, þá
verðum við eins og stefnulaust rekald á
stórsjó og komumst aldrei áfram. Við er-
um alltaf að breyta um stefnu en þetta
kerfi er svo þungt að það þolir þetta ekki,“
segir hún og starfsbræður hennar taka að
endingu heilshugar undir.
Forstjórarnir ráða ráð-
um sínum, fv. Guðjón
Brjánsson, Sigríður
Snæbjörnsdóttir, Árni
Sverrisson og Magnús
Skúlason. Eru ekki
sátt við þróun mála.
Morgunblaðið/RAX
24. janúar 2010 33
Ég hef skynjað málflutn-
ing ráðherra þannig að
þegar upp er staðið þá
verði þetta sameiginleg
ákvörðun allra. Svona
verkefnatilflutningar nást
aldrei fram í stríði við
íbúa viðkomandi svæðis
eða starfsmenn stofn-
ananna.
Næst ekki fram í stríði
Árni Sverrisson
er yfir St. Jósefs.
Okkur er mikið niðri fyrir
en við óttumst kannski
það helst að menn rasi
um ráð fram og hrapi að
einhverri niðurstöðu á
grundvelli þessarar
skýrslu. Að ákvarðanir
verði teknar á hæpnum
forsendum. Það viljum
við ekki.
Mikið niðri fyrir
Guðjón Brjánsson
er yfir SHA.
Ég skýri viðbrögð Land-
spítalans við skýrslunni
þannig að hann er undir
hælnum á heilbrigðis-
ráðuneytinu, með millj-
arða króna hala á eftir
sér. Þetta er þeirra hálm-
strá og umræðan snýst
um eftir hverju ráðherra
sé að bíða.
Undir hæl ráðuneytis
Sigríður Snæbjörns-
dóttir er yfir HSS.
Um leið og við erum kom-
in með tölur sem hægt er
að treysta, og þær sýna
með óyggjandi hætti að
hægt er að veita
ákveðna þjónustu ann-
ars staðar með ódýrari
hætti en hún fer fram
núna, þá hljóta menn að
taka mark á því.
Tölum megi treysta
Magnús Skúlason
er yfir HSu.
Fjöldi stöðugilda í dag: 195
Fjárframlag árið 2010: 1.322 milljónir
Niðurskurður frá 2009: 8%
St. Jósefs í Hafnarfirði
St. Jósefsspítali hóf starfsemi árið 1926, Sól-
vangur stofnaður 1953 og sameining 2006.
Fjöldi stöðugilda í dag: 219
Fjárframlag árið 2010: 1.853 milljónir
Niðurskurður frá 2009: 4,6%
HSS í Reykjanesbæ
Sjúkrahús Suðurnesja var stofnað 1954 en sam-
einað Heilsugæslustöðinni árið 1998.
Fjöldi stöðugilda í dag: 241
Fjárframlag árið 2010: 2.016 milljónir
Niðurskurður frá 2009: 6,5%
HSU á Selfossi
Sjúkrahúsið á Selfossi var stofnað 1958 en sam-
runi níu stofnana á Suðurlandi varð árið 2004.
Fjöldi stöðugilda í dag: 136
Fjárframlag árið 2010: 1.344 milljónir
Niðurskurður frá 2009: 8%
SHA á Akranesi
Sjúkrahúsið á Akranesi var stofnað 1952, heilsu-
gæslan 1975 en samruni þeirra tók gildi 1998.