SunnudagsMogginn - 17.04.2011, Qupperneq 29
17. apríl 2011 29
U
ndirritaður, Jón Þórðarson,
Seljaveg 25, leyfir sér í nafni
Knattspyrnufélags Reykja-
víkur og Knattspyrnu-
félagsins Fram, að fara þess á leit við
yður, að þér aðstoðið ofangreind félög
við útvegun á fótknattleðri og þó sér-
staklega við útvegun á
fótknattarblöðrum.
Orsök þess, að við
leitum á náðir yðar, er
sú, að allt síðan á sl.
sumri hafa fótknatt-
arblöðrur verið hér
með öllu ófáanlegar.
Og nú er svo komið,
að fyrirsjáanlegt er að
keppni í knattspyrnu
mun með öllu leggjast hér niður ef ekki
rætist úr. Þess vegna er það von okkar,
að þér, sem eruð fulltrúi þjóðar okkar í
„fósturlandi knattspyrnunnar“, gætuð
ef til vill leyst vandræði þessi.“
Til þessa merka bréfs, sem ritað var
snemma árs 1943, vitnar Sigmundur Ó.
Steinarsson í bók sinni 100 ára saga Ís-
landsmótsins í knattspyrnu, fyrra
bindi, sem kemur út undir lok
mánaðarins.
Viðtakandi bréfsins var Pétur
Benediktsson, sendiherra í Lund-
únum, og brást hann vel við um-
leitun sparkelskra landa sinna. Í
framhaldi var leitað til breska
viðskiptaráðuneytisins og eftir
nokkur bréfaskipti fékkst út-
flutningsleyfi fyrir fimmtíu
knattleður og hundrað blöðrur.
Gengið var í að útvega leðrin og
blöðrurnar og var þeim skipað
um borð í norskt farþega- og
flutningsskip í byrjun ágúst.
Komst varningurinn á leiðarenda
og íslenskir knattspyrnuunnendur tóku
gleði sína á ný. Þar sem drjúgan tíma
tók að fá nýju knettina til landsins var
brugðið á það ráð að fá lánaða knetti
hjá breska setuliðinu til að notast við á
Íslandsmótinu í júní 1943. Nýju knett-
irnir voru svo vígðir í Walterskeppn-
inni í september sama ár.
Sigmundur hermir af ýmsum köpp-
um í bókinni – en fyrra bindið nær yfir
árabilið frá 1911 til 1966 – þeirra á
meðal Bergi Thorberg Bergssyni sem
varð fjórum sinnum Íslandsmeistari
með KR á árunum 1948-52. Afrekið er
merkilegt í ljósi þess að Bergur fékk
lömunarveiki fjögurra ára, gekk
lengi með spelkur og staf og stakk
alla tíð við á fæti. Knattspyrnuá-
hugi Bergs var ósvikinn og tókst
honum með elju að yfirstíga erf-
iðleikana sem bæklunin hafði í för
með sér. Hann lék sem framherji
upp alla yngri flokkana en sneri
sér þá að markvörslu og varð einn
af bestu markvörðum landsins.
Bergs er ekki síst minnst fyrir
hnitmiðuð útspörk sem oftast féllu
við fætur samherjanna. Hann lést
langt fyrir aldur fram árið 1973.
Dómarar fengu búning
Sumarið 1954 urðu þáttaskil í dóm-
gæslu á Íslandi – dómarar mættu til
leiks í sérstökum búningi. Í bók Sig-
mundar segir: „Knattspyrnudóm-
arafélag Reykjavíkur, KDR, festi kaup á
þremur æfingabúningum og einum
dómarabúningi til afnota fyrir félaga
KDR. Ekki nóg með það, heldur var
keyptur skápur til að geyma búningana
í. Skápurinn var naglfastur í dómara-
herberginu á Melavellinum og læstur.
Þessi nýbreytni var vel þegin af fé-
lögum KDR, sem mættu alltaf til leiks í
tandurhreinum og vel pressuðum föt-
um. Menn voru samrýndir og góðir
vinir, sem gengu í sömu fötunum.
Línuverðirnir voru einnig vel stroknir
– í æfingabúningum.“
100 ára saga Íslandsmótsins í knatt-
spyrnu, fyrra bindi, er 384 síður að
stærð. Bókina má nálgast í öllum stærri
bókabúðum frá og með 29. apríl eða
hjá höfundi með því að senda tölvupóst
á netfangið 100.knattspyrna@gma-
il.com eða hringja í síma 553 2406.
Menn fá bókina senda heim.
Seinna bindi verksins, aðrar 384 síð-
ur, kemur út í nóvember næstkom-
andi. Það spannar tímabilið frá 1966 til
og með 2011.
Hér um bil sparkfall vegna
skorts á fótknattarblöðrum
Í nýjum búningi. Guðjón Einarsson, Víkingi, fyrsti milliríkjadómarinn.
Línuverðir eru Helgi H. Helgason, KR og Halldór V. Sigurðsson, ÍA.
Minnstu munaði að aflýsa þyrfti Íslandsmótinu í knatt-
spyrnu sumarið 1943 vegna skorts á fótknattarblöðrum.
Þetta og ótalmargt fleira kemur fram í 100 ára sögu
Íslandsmótsins í knattspyrnu, fyrra bindi, eftir Sigmund
Ó. Steinarsson, sem kemur út 29. apríl næstkomandi.
Orri Páll Ormarsson orri@mbl.is
Sigmundur Ó.
Steinarsson
Bergur Thorberg Bergsson, markvörður KR, til hægri, ásamt
Helga Daníelssyni, Val, og landsliðsþjálfaranum Franz Köhler.
Þorgeir Halldórsson, sem varð Íslandsmeistari með
KR á nítjánda ári sumarið 1919, hlaut grimmileg ör-
lög. Skömmu eftir mótið gerðist hann aðstoð-
armaður í eldhúsi á farþegaskipinu Gullfossi og fór
síðan til matreiðslunáms í Kaupmannahöfn, þar sem
hann lést sumarið 1921.
Bróðir Þorgeirs, Gísli Halldórsson, sem síðar varð
líka Íslandsmeistari með KR, segir svo frá í end-
urminningum sínum:
„Þegar Ísland fékk sjálfstæði 1. desember 1918
mislíkaði mörgum Dönum þetta frelsisbrölt Íslend-
inga. Lengi eimdi eftir af þessum misþótta Dana og
kvöld eitt í júlí 1921 urðu deilur milli þeirra og Ís-
lendinga á veitingahúsi um sjálfstæðismál. Þar
var Þorgeir bróðir minn í hópi Íslendinga. Hann var einlægur ættjarð-
arvinur, eins og Íslendingi sæmdi, og hefur eflaust látið það í ljós. Þarna
voru menn úr lífverði Danakonungs með alvæpni. Einum þeirra varð svo
skapbrátt að hann lagði til Þorgeirs með byssusting og varð það honum
að bana.“
Þorgeir Halldórsson
það. Þetta varð til þess að
fljótlega var Valsmerkinu
breytt, þannig að rauðir
geislar voru settir í merkið,
eins og systir mín hafði
saumað í merkið mitt. Vals-
merkið hefur verið þannig
síðan.“
Agnar Breiðfjörð átti
peysuna til vinstri – með
Valsmerki eins og það var
áður en Egill lét breyta því.
Hér til hægri, má sjá peys-
una, sem Egill Kristbjörns-
son, leikmaður Vals, var í
þegar hann tryggði Vals-
mönnum Íslandsmeist-
aratitilinn 1936. „Þessi
peysa er frá árinu 1935, en
þá hóf ég að leika með
meistaraflokki Vals,“ segir
Egill í samtali við Sigmund
í bókinni. „Þá var Vals-
merkið í einum lit –
blátt, en knötturinn var
brúnn. Ég var ekki
sáttur með það –
vildi fá rauðan lit.
Það varð til þess að
ég bað Guðrúnu
systur mína að
sauma rauða geisla á
Lét breyta Valsmerkinu Íslandsmeistari myrtur