SunnudagsMogginn - 11.09.2011, Blaðsíða 8

8 11. september 2011
Það er örstutt á milli stærstu eyju Ítalíu, Sikiley, og
Afríku. Túnis og Líbía eru svo nálægt og saga þess-
ara landa svo nátengd Ítalíu að varla er hægt að
minnast á annað án þess að nefna hitt. Afríkumegin
var Karþagó og veldi Púnverja þegar Rómverjar voru
að rísa Ítalíumegin. Sikiley var aðalvígvöllurinn í
fyrsta púnverska stríðinu sem fór fram á 3. öld fyrir
krist. Á Rómartímanum varð Norður-Afríka hluti af
Róm. Við sigur múslima í Norður-Afríku náðu þeir um
tíma Sikiley og Möltu undir sig. Þeir réðu Sikiley í yfir
tvö hundruð ár í kringum fyrsta árþúsundið. Allt fram
á síðustu öld hafa mikil viðskipti í bland við átök ver-
ið þarna yfir sundið. Ítalía réð allri Líbíu frá 1911-
1947. Á þeim tíma varð meira að segja til stór minni-
hluti Ítala í landinu. Hann er afskaplega lítill í dag. En
áhrif þeirra á byggingarsögu og bissness eru enn
mikil.
Viðskipti á milli landanna eru enn í dag mjög mikil.
Sérstaklega hefur stærsta fyrirtæki Ítalíu, Fiat, haft
sterk viðskiptatengsl við landið, en Fiat er einmitt
eigandi knattspyrnufélagsins Juventus.
Persónuleg vinátta hafði líka myndast milli Berlus-
conis og Gaddafis. Í tíð Berlusconis stórjukust fjár-
festingar Líbíu á Ítalíu. Á síðustu tveimur árum fjár-
festi Líbýa fyrir yfir 40 milljarða dollara á Ítalíu.
Þegar Gaddafi kom síðast í heimsókn til Ítalíu, í
ágúst í fyrra, var honum fagnað eins og hetju. Hann
var með hundrað úlfalda með sér og breytti Róm í
sirkus í stuttri heimsókn sinni og sjónvarpsstöðv-
arnar sýndu stanslaust myndir af fíflalátum einræð-
isherrans.
Tengsl Ítalíu og Líbíu
Silvio Berlusconi átti erfitt með að gagnrýna mann-
réttindabrot Gaddafis, enda mikið í húfi fyrir hann.
Ý
msar sögur eru að komast upp á yf-
irborðið eftir fall einræðisherrans
Gaddafis sem aðeins var pískrað um
áður. John Foot hjá The New York
Times gerði eina að umfjöllunarefni sínu í vik-
unni, hina skemmtilegu sögu af syni Gaddafis,
fótboltasnillingnum Al Saadi el-Gaddafi. Al
Saadi var slíkt séní í knattspyrnu að hann spil-
aði árum saman í A-deild ítölsku knattspyrn-
unnar sem er ein sú allra sterkasta í heiminum.
Hann var í heimsfrægum liðum eins og Juven-
tus, Lazio og Perugia.
Nú eru þær ásakanir að verða háværari að
peningar einræðisstjórnarinnar í Líbíu hafi ver-
ið notaðir til að búa til fótboltaferil hjá hæfi-
leikalitlum syni Gaddafis.
Líbía áhrifamikil á Ítalíu
Tengslin á milli Ítalíu og Líbíu ná langt aftur en í
áratugi á síðustu öld var Líbía nýlenda Ítalíu. Nú
í seinni tíð hafa miklir peningar farið á milli
landanna og þónokkuð af olíuauð Líbíu hefur
verið notað í fjárfestingar á Ítalíu. Stærsta
ítalska fyrirtækið, Fiat, hefur átt mikil viðskipti
við Líbíu og fyrirtækið á einnig fótboltaliðið Ju-
ventus. Gaddafi keypti á sínum tíma stóran hlut
í fótboltaliðinu og er talið að hann eigi um 7%
hlut í því. Vegna áhrifa Gaddafis í fótboltanum á
Ítalíu var til dæmis ítalski meistaraleikurinn
spilaður í Trípólí, höfuðborg Líbíu árið 2002.
Meistaraleikur er þegar sigurvegarar bik-
arkeppninnar keppa gegn sigurvegurum deild-
arkeppninnar frá árinu áður.
Fyndinn ferill
Nú telja margir að aðalástæða fyrir súrreal-
ískum ferli Al-Saadi Gaddafis í ítölsku knatt-
spyrnunni sé einmitt þessi auðmagnsáhrif Líbíu
á Ítalíu. Hann þótti víst ekkert sérstakur knatt-
spyrnumaður en æfði með stórliðum ítölsku
deildarinnar. En þótt stjórnir félaga og pólitík-
usa gætu þvingað Al-Saadi inn í æfingahópinn
og jafnvel alla leið á varamannabekkinn var
ekki hægt að koma honum á völlinn gegn vilja
þjálfaranna. En enginn af þjálfurum hans taldi
hann eiga erindi í aðalliðið. Þrýstingurinn á
þjálfara hans gekk svo langt að forsætisráðherra
Ítalíu, Berlusconi, hringdi í þjálfara eins liðsins
hans til að þrýsta á hann að setja son Gaddafis í
aðalliðið.
Aðferð Gaddafis var einföld, borga fótbolta-
liðum pening til að hafa Al-Saadi í æfingaliðinu.
En aðferðin gekk samt ágætlega upp enda náði
þessi hæfileikalitli knattspyrnumaður að vera í
æfingaliði með stærstu liðum Ítalíu. Líklega
hefur hinn skapmikli eigandi Perugia, Luciano
Gaucci, fengið stórar fúlgur frá Gaddafi því á
meðan Al-Saadi var að æfa hjá þeim setti Gaucci
mikla pressu á þjálfara liðsins að taka son Gad-
dafis í liðið. Þjálfarinn, Serse Cosmi, barðist hart
gegn því. Eigandinn fór jafnvel að ýta á það á
opinberum vettvangi og Cosmi lét undan að
hluta þegar hann hleypti honum inn á vara-
mannabekkinn. En strax eftir þennan stórsigur
Al-Saadi í knattspyrnunni, þegar hann komst
með pólitískum þrýstingi á varamannabekkinn
hjá Perugia fannst ólöglegt efni í blóði hans. Þá
var hann, Cosmi til mikils léttis, dæmdur í leik-
bann í þrjá mánuði án þess að hafa nokkurn
tímann spilað eina einustu mínútu.
Hápunktar ferilsins
Menn töldu að þar með væri súrrealískum ferli
þessa knattspyrnumanns lokið, en hann átti
sínar stærstu stundir eftir. Topparnir á ferlinum
hans voru tveir, annarsvegar árið 2003 og hins-
vegar árið 2006. Fyrri toppnum var náð þegar
hann var loksins settur inn á í leik Perugia gegn
Juventus í heilar 15 mínútur. Þremur árum
seinna fékk hann sitt annað tækifæri og var
settur inn á í 11 mínútur í leik Udinese gegn
Cagliari í síðasta leik ítölsku deildarinnar. Leik
sem skipti engu máli fyrir hvorugt liðið.
John Foot, sem er prófessor í ítalskri nútíma-
sögu við háskóla í London, segir að ferill þessa
sonar Gaddafís segi ekki aðeins mikið um Gad-
dafi-fjölskylduna og Líbýu í stjórnartíð hennar
heldur segi þetta ekki minna um spillinguna á
Ítalíu. Það er með ólíkindum að ein besta deild
heimsins í fótbolta láti undan pólitískum og
peningalegum þrýstingi til að hjálpa við þann
farsa að gera son Gaddafis að einhverjum knatt-
spyrnumanni.
Fótbolta-
séní frá
Líbíu
Súrrealískur
ferill Al Saadi
Gaddafi
Eftir stórsigra Al-Saadi Gaddafís í ítölsku knattspyrnunni var auðvelt fyrir hann að ná öruggu sæti í líbýska landsliðinu.
EPA
Vikuspegill
Börkur Gunnarsson borkur@mbl.is
Það er ekki nema eitt
ár síðan einræð-
isherrann Gaddafi
kom til Rómar með
hundrað úlfalda og
bedúína. Honum var
fagnað svo vel og
innilega af Berlusconi
að hann sendi 500
sætar fyrirsætur til
að taka á móti ein-
ræðisherranum, en
það gerir Berlusconi
aðeins fyrir þá vini
sína sem hann metur
mest. Í lok heimsókn-
arinnar kyssti Berlus-
coni hönd Gaddafis.
Vinasam-
bandið
Miðasala 568 8000
borgarleikhus.is
Áskriftar-
kortið okkar
Leikhúshópur strákanna
í Hagaskóla