Íslenzk tunga - 01.01.1961, Page 125

RITFREGNIR
121
frá annarri gerð sem liafi varðveitt fleiri bein lán úr öðrum riddarasögum. Væri
l'á einna tiltækilegast að hugsa sér að sú gerð hefði staðið nær upphaflegri gerð
Dínus sögu, a. m. k. um sumt, en elzta gerð sé breytt og ef til vill eitthvað stytt.
Skyldleikinn gæti verið eitthvað á þessa leið:
Frumgerð
Elzta gerð (skinnbókin) X
Miðgerð
Hugsanlegt er að' á milli frumgerðar og skinnbókarinnar hafi verið einn eða
fleiri milliliðir; eins getur X táknað einn eða fleiri liði. Að Dínus rímnr eldri
standa um sumt nær miðgerð (sbr. orð útgefanda á bls. lix), svo sem um nafnið
Philotemia, verður og auðskildara á þennan hátt. Rímurnar gætu þá verið ort-
ar eftir handriti skyldara X en elztu gerð (skinnbókinni).
Sé þelta rétt sem hér hefur verið gizkað á, verður að meta frávik miðgerðar
frá elzlu gerð á annan hátt en ef gert er ráð fyrir að hún sé runnin frá elztu
gerð. Vafalaust mun eitthvað af frávikum miðgerðar vera breytingar frá npp-
haflegu sögunni, en hins vegar virðist jafnvíst að í öðrum tilvikum er elzta gerð
hreytt og miðgerðin hefur varðveitt upphaflegri texta. En til nánari rannsóknar
á þessum atriðum mundi nauðsyn að bera gerðirnar saman við fleiri riddara-
sögur, og mætti þá vera að fleiri vafaatriði birtust í skýrara ljósi.
Orðabólc Háskóla íslands, jakoh henediktsson
Reykjavík.
Jan dk Vries. Altnordisches etymologisches Wörterbuch. 7.—10.
hefti. E. J. Brill. Leiden 1959—61. Bls. 385—689.
Jan de Vries liefur nú lokið við orðsifjabók þá hina fornnorrænu, sem hann
hefur haft í smíðum, og verður ekki annað sagt en að hann hafi gengið að
því verki með atorku og harðfylgi. Lokaheftinu fylgir allrækilegur formáli
ásamt skrá yfir heimildarrit og skammstafanir ýmiskonar sem og leiðréttingar
eða viðbætur við einstakar orðskýringar. Þar eru og talin upp tökuorð í nor-
rænu úr öðrum málum og eins það orðafar, sem norrænan hefur miðlað þeim.
Orðaskrár þessar eru allrækilegar, taka yfir um 28 bls. Og vel mega þær verða
lesendum til mikils hagræðis og auðvelda yfirsýn, enda þótt sumt orki þar tví-
mælis og þær séu naumast eins vel unnar eða sjálfum sér samkvæmar og efni
standa til. En ekki verður það rakið frekar hér.