Íslenzk tunga - 01.01.1961, Page 138

134
RITFKEGNIR
mikilsvert að benda á annmarka, óleystan vamla og hngsanlegar leiðir til úr-
lausnar, og á |iað ekki sízt við um yfirlitsverk af því tagi, sem hér um ræðir.
Jan de Vries hefur nú lokið þessu verki sfnu. Af lestri þess má öllum vera
Ijóst, að höf. er maður fjölfróður og heftir viðað að sér efni af mikilli elju og á
fræðimannavísu. Hann hefur t. d. gert sér far um að hafa hliðsjón af öðrum
norrænum tungiim, bæði nútíma ríkismálum og mállýzkum. Honum er og sýnt
um að kerfa niður föngin og raða efninu af hagkvæmni. Og aðalkostir þessa
verks, þeir sem ég nefndi í upphafi — haganleg efnisskipun, hófleg greinalengd
og haldgott yfirlit um framkomnar orðskýringar — hafa haldizt hókina á enda.
ÁSCEIR BL. MAGNÚSSON
Orðabók Háshóla Islands,
Reykjavík.
M. A. Jacobsen og Chk. Matras. F0royslff-donsh orðabók.
Fœr0sk-danslc ordbog. 2. útgáva, nógv broytt og pkt. Latið úr
hondum hevur Chr. Mathas. Fproya fróðskaparfelag. Tórshavn
1961. xxxvi + 521 bls. Umboðsspla í Fproyum: Ilelgi Justinus-
sen, Tórshavn. Kommission uden for FærOerne: Munksgaard,
Kpbenhavn. LVerð: heft dkr. 52.—, innb. dkr. 66.—].
Fyiihi útgáfa þessa rits kom, sem kunnugt er, út 1928. Fram til þess tíma var
ekki til nein prentuð orðabók yfir færeysku. Prentuð orðasöfn höfðu að
vísu fylgt safnritum eins og Fœr0sk Anthologi og Fœróske Folkcsagn og Ævcn
tyr, en hin færeyska orðabók A. C. Evensens (1905—08) hafði stöðvazt í miðj-
uni klíðum, ekki komizt lengra en aftur í /. Bók þeirra Jakobsens og Matras
hætti Jiví úr brýnni þörf. Ilenni var að sjálfsögðu ekki ætlað að tæma færeyskt
orðafar, heldur við jiað miðað, að hún gæti orðið handhægt yfirlitsrit fyrir
almenning og til notkunar í skólum. En nú hefur orðabók þessi verið uppseld
og lítt fáanleg um hríð. Og jiví er það, að Fproya Fróðskaparfelag hefur ráðizt
í nýja úlgáfu og fengið dr. Christian Matras til að annast hana.
Það er vitanlega ekki á mínu færi að dæma um, hvort þessi nýja útgáfa full-
nægi í öllu því hlutverki, sem henni er ætlað, eða tæmi tilskilin svið orðafars
og merkingartilhrigða. Mig langar hinsvegar til að fara um hana nokkrum orð-
um með hliðsjón af eldri útgáfunni og drepa á innri gerð hennar og gildi fyrir
íslenzk og samnorræn málvísindi.
Nýja bókin er í aðeins minna broti en hin fyrri, en lctrið er smærra og þétt-
ara, svo að meira lesmál er á hverri síðu og lesmálssíðumar auk þess rúmum
fimmtíu fleiri en áður. Telst mér svo til, að lesmálið í nýju útgáfunni sé um