Vera - 01.08.2000, Blaðsíða 12

Margt af því scm snýr að faglegri og skilvirkri stjórnun í fyrirtækjum er
um leið til þess fallið að auka á jafnrétti. Vegna þess að þá er einfaldlega
hæfasti einstaklingurinn valinn, burt séð frá því hvors kyns hann er.
Jd V A B S I Q N D Ll M V I Ð ?
til. Við erum farin að einbeita okkur að
þekkingarleit og upplýsingaöflun. Jafnrétt-
isbaráttan í dag er eiginlega umræða, hún
er háð með orðum, í blöðum og með sam-
ræðum, það er ekki lengur fólk út á götu
með kröfuspjöld. Þess vegna var skemmti-
leg tilbreyting í vetur þegar hópur kvenna
tók sig saman og fór á súlustaðina. Það er
því víða virk grasrót."
Ólafur: „Netið er að verða umræðuvett-
vangur, það eru að minnsta kosti tveir
póstlistar á netinu þar sem karlar eru að
ræða jafnréttismál út frá sínu sjónarhorni.
En þegar spurt er hvers konar jafnréttisbar-
áttu við viljum þá sé ég að mörgu leyti
hliðstæðu við baráttuna í umhverfismálum
og gamla slagorðið „think globally, act
locally." Það er nefnilega mikið af fólki
sem tekur fullkomlega undir öll markmið-
in en segir síðamTja, við getum nú kannski
ekki alveg haft þetta svona heima hjá okk-
ur. En ég horfi á það í mínum vina- og
kunningjahópi, sem er mest fólk um þrí-
tugt, að það er farið að búa sér til þær að-
stæður að fullkomið jafnrétti ríki, það er
hægt. I umhverfismálum gerist þetta með
ótrúlega fjölbreytilegum hætti. Það eru alls
konar alþjóðasamningar, ríkisstjórnir setja
lög og reglur, sveitarstjórnir eru með hinar
og þessar áætlanir í gangi, frjáls félagasam-
tök, fyrirtæki eru að taka til í sínum garði
og síðast en ekki síst er fólk heima hjá sér
að taka ákvarðanir í þágu umhverfisins sem
skipta litlu máli hver um sig, eins og að
hjóla í vinnuna eða flokka rusl, en safnast
þegar saman kemur. Eg sé jafnréttisbarátt-
una dálítið þannig fyrir mér. Að fólk átti sig
á hinni jafnréttispólitísku ábyrgð sem það
að sumu leyti ber innan veggja heimilisins.
Það eru ekki allir sem vilja sætta sig við að
ákvörðun um það hver eigi að sækja barn-
ið í leikskólann sé pólitísk, en það er bara
þannig. “
Þorgcrður: „Hið persónulega er pólitískt
var einhverntímann sagt. Allt þetta hvers-
dagslega og smáa skiptir máli. En ég er
sammála Roald að á vissum sviðum höfum
við sofnað á verðinum. Það á til dæmis við
um launamun karla og kvenna. 1995 kom
út stór og viðamikil könnun Jafnréttisráðs
um launamun kynjanna. Sú skýrsla hafði
aldrei nein raunveruleg áhrif, í kosningum
eða kjarasamningum. Aldrei tókst að gera
þetta að því stórmáli sem það er. Síðan þá
er búið að semja um nýtt launakerfi þar
sem hlutur einstaklingslauna er aukinn.
Fréttir berast erlendis frá um að það hafi
aukið launamun kynjanna, hér næst ekki
einu sinni upp umræða um þetta. Auðvitað
verða þúsund blóm að fá að blómstra, við
verðum að fá að kíkja út í öll skúmaskot og
viðurkenna að baráttan er á mörgum plön-
um, en við megum ekki gleyma þessum
stórpólitísku málum."
Steinunn: „Það virðist ætla að vera þannig
að fólk viðurkenni þetta sem einhverja
staðreynd en það eigi svo sem ekkert að
gera neitt sérstakt í því. í vor stóð Reykja-
víkurborg fyrir stefnumörkun með þátt-
töku almennings, Framtíðarborgin Reykja-
vík, þar sem fjallað var um hvernig samfé-
lagi og borg við vildum lifa í á næstu árum
og áratugum. Þar var m.a. rætt um þekk-
ingariðnaðinn og þar held ég að við verð-
um að halda vöku okkar. Það gæti myndast
ójafnvægi, eða einhverskonar gjá á milli
þeirra sem kunna að lifa í þessum heimi og
hinna sem kunna það ekki. Mér finnst ég
sjá teikn á lofti um að þetta geti verið kyn-
skipt. Að konur gætu orðið undir í þessari
nýju iðnbyltingu. Þetta er iðnaður sem á
eftir að verða allsráðandi á nýrri öld og
þarna liggja peningarnir. Þetta er í sam-
hengi við þögnina um launamálin, ja það
hringja í kollinum á mér einhverjar viðvör-
unarbjöllur. “
Olafur: „Þarna hlýtur menntakerfið að
koma sterkt inn. Eg þekki þetta úr upplýs-
ingatæknigeiranum. Fyrirtæki hafa gert
samninga við skóla um að bjóða krökkum
sumarstörf, eða störf eftir nám, í upplýs-
ingatækni. Meira að segja þar sem fyrir-
tækin hafa beðið um jafna skiptingu milli
stelpna og stráka, þá hafa stelpurnar ekki
komið. Þetta er nánast óskiljanlegt."
Roald: „Þetta er uppeldislegt atriði. Eg
held að stelpur sæki ekki í svona greinar.
Og kennarar eru ekki mikið að hvetja
stelpur sem eru góðar í stærðfræði til að
lralda áfram."
Steinunn: „Ef kynskipting er vandamálið
þá verður með markvissum hætti að fá
stelpur til að koma í þetta. Menn líta til Há-
skólans, en þetta byrjar miklu neðar, í leik-
og grunnskólum. Maður sér muninn á litl-
um stelpum og strákum. Ég veit ekki af
lrverju, ég held að það sé ekkert af því að
strákar séu strákar sem þeir sækja meira í
að þvælast á vefnum. Stelpurnar einhvern-
veginn sækjast ekki í þetta, það er ekki
trendí hjá litlum stelpu vinahópum, svona
á aldrinum 10-12 ára.“
Olafur: „Þetta er líka spurning um hvern-
ig fólk hagar uppeldinu. Ég á þriggja ára
tölvuálrugakonu en lrún er líka búin að
vera með mér á netinu síðan hún var eins
árs.“
Hugrún: „En er einhver afþreying sem
stelpur sækjast eftir á netinu? Eitthvað ann-
að en heimasíður poppstjarna, eða vantar
það? Það getur náttúrulega verið lrluti af
vandanum. Eins og með tölvuleiki. Þeir eru
rosalega karlmiðaðir. Ef það er kvenkarakt-
er í leiknum þá er það yfirleitt þessi súper-
bomba. Það eru ekki til tölvuleikir sem eru
markaðssettir og búnir til fyrir stelpur.
Nema Barbídót eða eitthvað eins og þær
kunni ekki neitt. Kannski vantar þessa
hugsun í fólk sem er með heimasíðugerð
og tölvuleiki. Er eitthvað sem stelpurnar
hafa áhuga á sem er ekki þarna?"
Olafur: „Ég er ekki alveg sammála því að
það sé ekkert að gerast í launamálum. Það
eru fyrirtæki að vinna í sínum launakerf-
um að koma á starfsmati og frammistöðu-
12 • VERA