Vera - 01.08.2003, Page 46
»í þessari grein verður leitast við að draga upp mynd af fisk-
vinnslukonunni, hver staða hennar er og hvernig hún hefur breyst
með nýrri tækni og aðstæðum. Einnig verður fjallað um ímynd
fiskvinnslunnar og þeirra sem þar starfa. Að lokum verður fjallað
um menntunarmálin, þá möguleika sem konur innan
fiskvinnslunnar eiga til frama á vinnustað og hvað er til ráða.
Ljósmyndir:
Myndrún
Teikningar:
Gísli J. Ástþórsson
4
Konur hafa alltaf verið virkir þátttakendur í atvinnulífi
þjóðarinnar, hvort sem var til sjávar eða sveita. I bók
Herdísar Helgadóttur „Úr fjötrum - íslenskar konur og
erlendur her" fjallar hún um aðstæður kvenna og
atvinnumöguleika þeirra á fyrstu áratugum síðustu aldar.
Þar kemur m.a. fram að helsta launavinna kvenna framan
af öldinni, fyrir utan vistirnar og eyrarvinnuna, hafi verið
við verkun á saltfiski en söltun var algengasta
geymsluaðferð á fiski ásamt þurrkun (skreið) áður en
frysting kom til sögunnar. Saltaður og/eða þurrkaður
fiskur var því helsta útflutningsvara okkar um langt skeið.
Aðal vertíðin var á útmánuðum, eða frá síðari hluta janúar.
Saltfiskurinn var flattur, síðan vaskaður og svo saltaður (
stafla eða stæður.
Aðbúnaður kvennanna var oft hörmulegur þar sem
þær stóðu við að vaska fiskinn úr (sköldu vatni (
óupphituðu húsnæði eða á opnum fjörukambi. Á sumrin
var fiskurinn rifinn upp úr stæðunum, breiddur út og
sólþurrkaður. Við fiskbreiðsluna unnu karlmenn,
unglingspiltar og konur hlið við hlið. Konur höfðu framan
46 / 4. tbl. / 2003 / vera