Vera - 01.10.2004, Blaðsíða 12
hluta verðum við að ráða við sjálfar. Það eru skil milli dapurlynd-
is og alvarlegs þunglyndis. En hvernig sem þeim er háttað, þá þurf-
um við að taka þessi mál í okkar hendur.”
sigur í því að við sigruðum ekki, en komumst samt af. Reiðin gekk
ekki frá okkur, heldur lifum við áfram og það er mikill sigur.
Það er einnig hugsanlegt að við getum geymt reiðina með okk-
ur og tekið hana fram þegar hún kemur að notum. Það hefur gerst
í kvennabaráttunni. Konur hafa geymt reiðina með sér þar til þær
hafa fundið sambaráttukonur og þá reitt sameiginlega til höggs.
Þess vegna kemur kvennabaráttan fram í bylgjum. Reiðin og gleð-
in vinna saman.”
Auður segir að sér hafi þótt full þörf á því að riíja upp kvenna-
baráttusöguna, enda fái hún almennt ekki mikið rúm í sögubók-
um skólanna.
„í kvennabaráttusögunni er fólginn svo mikill styrkur og sigrar.
Þar frnnum við umhugsunarefni sem við erum enn að velta fyrir
okkur. Við lesum um allar þekktu konurnar, Simone de Beauvoir
og Betty Friedan, sem voru algjört æði, og við lesum um alla
kvennaguðfræðingana sem ruddu brautina. Þetta voru meira og
minna kristnar konur sem börðust í krafti trúar sinnar með styrk
kirkjunnar. Að lesa sögu kvennabaráttunnar er okkur til áfram-
haldandi hvatningar.”
Meðvitundin breytir
Þegar við Auður klárum úr kaffibollunum segir hún mér að sál-
fræðingurinn Betty McLellan hafi skrifað að tuttugasta öldin hefði
verið öld tækifæranna fyrir karla en fyrir konur hefði hún verið
öld kvíðans. Auður segist ekki vita hvort það sé rétt en þessi full-
yrðing sé þó mikilvæg vegna þess að hún vekur spurningar.
Ég skrifa um not kvennaguðfræðinnar í hversdögunum. Þess vegna er ég alltaf
að spyrja í bókinni: „Hvernig líður þér?” Guð er ekki bara spari, heldur líka
hversdags. Við verðum að skoða ræturnar undir daglegri líðan okkar. Ég tel að
það skyldum við ekki gera einar, heldur saman hjá Guði.”
Að breyta depurð í reiði
Síðustu kaflar bókarinnar eru nokkurs konar yfirlit yfir sögu
kvennahreyfmgarinnar. Hvers vegna skrifarðu um það í guð-
fræðibók?
„Ég fer yfir söguna í lokin til þess að skoða og sýna hvað það er
sem við höfum verið að berjast við,” segir Auður. „Þegar við sjáum
að við erum enn að berjast við sömu hugmyndirnar aftur og aftur
- og þegar við sjáum líka hvað okkur hefur áunnist mikið, þá sjá-
um við næstu skref sem við þurfum að taka og við stígum þau með
dansandi gleði. Við höldum áfram í gleði okkar og þakklæti.”
Verður reiðin í kvennabaráttu ekki að vera fyrirferðarmeiri
en gleðin? Fáum við ekki orð á okkur fyrir að vera léttlyndar og
heimskar ef við erum síglaðar þrátt fyrir allt?
„Þær sem kunna að vera glaðar eru alltaf í veislum,” segir í
Orðskviðunum og það eru orð að sönnu. En reiðin í kvennabarátt-
unni er hin sterka, athafnasama reiði sem gefur svo rnikla gleði
vegna þess að hún leiðir til framfara. Þegar við mætum mótlæti
höfum við tvo kosti, að verða daprar eða reiðar. Carol Tavris, am-
erísk fræðikona, segir: „Við verðum að blása í glæður depurðar-
innar svo að þær verði að eldi reiðinnar.” Depurðin er óvirk, en
reiðin er virk og flott! Markmið reiðinnar er að breyta.”
En getur reiðin ekki orðið að krabbameini í sálinni og gert
okkur illt?
„Það er auðvitað margt sem hægt er að gera við reiðina. Við get-
um séð reiðina sigra með því að breyta. En við getum líka fundið
„Á einum stað í bókinni vitna ég í rannsókn sem segir að ef
launamunur kynjanna minnkar áfram með sama hraða og undan-
farin ár, þá verði komið launajafnrétti á íslandi eftir 112 ár. Svona
fullyrðingar verðum við að skoða og íhuga með sjálfunr okkur. Við
verðum að hugsa um það hvort þetta sé rétt, eða hitt, sem sumir
segja, að við búum við algert jafnrétti á öllum sviðum.
Auðvitað er ekki komið jafnrétti og við verðum að vera meðvitað-
ar um það til þess að geta breytt því.”
Helstu rökin gegn kvennabaráttunni nú á dögum eru einmitt
að hún sé óþörf. Að þetta sé takk - bara komið og kvennabar-
áttufólk ekki í tengslum við raunveruleikann.
„Já, það kemur alltaf mótvægi við kvennabaráttu,” segir Auður.
„Mótvægið er mismunandi eftir tíðarandanum. En kjarnaatriðið
er að við höldum áfram, að við finnum okkar eigin hugsjónir og
notum þær. Það tekur langan tíma, en það skiptir öllu máli. Við
hljótum að fara mismunandi leiðir. Sumar okkar segjast alls ekki
sækjast eftir jafnrétti heldur réttinum til að koma fram með okkar
eigin hugmyndir og fara eftir þeim. Ég segi það. Og til þess þurfum
við að hugsa afar skýrt.”
Og að því sögðu set ég blýantinn í töskuna og fer í kápuna, stað-
ráðin í að hugsa skýrt á heimleiðinni og finna hvað lífið er
óhemjulega skemmtilegt. Ég er eiginlega að vona að Guð vinkona
mín sláist í för með mér, þótt ekki verði fyrr en neðar á Laugaveg-
inum.
12/5. tbl. / 2004/ vera