Vera - 01.04.2005, Blaðsíða 11

4
- NÝ BÓK EFTIR ELÍNU G.
ÓLAFSDÓTTUR KENNARA OG
KVENFRELSISKONU
Elísabet Þorgeirsdóttir
„Mér finnst svo gaman að skrifa,"
segir Elín með prakkaralega glampann
í augunum þegar ég heimsæki hana í
fallega húsið hennar í LanghoLtshverfinu
í næsta nágrenni við LangholtsskóLa þar
sem hún kenndi aLLan sinn starfsferiL. „Ég
er byrjuð að Leggja drög að næstu skrif-
um sem eiga að fjalLa um forskóLakennslu
en mér hefur aLLtaf verið sú kennsla hug-
leikin enda oLLi hún straumhvörfum.
Fyrir nokkrum árum skrifaði ég ásamt
Guðbjarti Hannessyni skóLastjóra og Sigríði
Jónsdóttur námsstjóra kynningarritið Að
byrja í grunnskóla sem er ætLað foreLdrum
og forráðamönnum barna sem eru að byrja í
skóLa. Ég tók virkan þátt í að móta kennsLu
sex ára barna á sinum tima þar sem við
tókum mið af kenningum um hið opna rými
(open pLan teaching). Ég kenndi Lengi yngri
bekkjum og vann eftir þessum hugmyndum
sem ég hafði viðað að mér úr ýmsum áttum.
Þær byggjast á því að skipuLeggja sig og
svæðið þannig að börnin fái örvun úr um-
hverfinu og Læri með því að skapa, í stað
þess að sitja á stóL og horfa í hnakkann á
næsta manni (messu- eða kirkjufyrirkomu-
Lagið). Þegar ég fékk svo að kenna eLdri
nemendum notaði ég sömu aðferðir því ég
hef trú á því að það sé mikiLvægara hvernig
börnin Læra heLdur en hvað þau Læra.
í bókinni Nemandinn í nærmynd segi ég
m.a. frá kennsLuaðferðum mínum og Lýsi því
t.d. þegar ég og samstarfskona mín færðum
kennsLurýmið fram á gang og bjuggum tiL
í bókinni Nemandinn
í nærmynd fjalla
ég sérstaklega um
einstaklingsmiöaö nám
og fjölþrepa kennslu þar
sem ríkja fjölbreyttir og
skapandi starfshættir
sem taka miö af getu og
færni hvers nemanda
það sem við köLLuð-
um UndraLand. Þá
fengum við tiL okkar
umráða gamLa korta-
geymsLu með faLL-
egum, kringLóttum
gLugga og bjuggum
tiL úr henni athvarf
fyrir börnin. Nafnið
UndraLand var í anda
Lísu í UndraLandi enda var markmiðió m.a.
að örva skapandi hæfiLeika barnanna. Þau
tóku þátt i að máLa herbergið og skreyta og
máttu svo vera þar og Lesa eða teikna og
vinna verkefni. Ég teL að hlutverk kennara
sé aó kveikja þekkingarleitina og þorsta
nemenda eftir því að Læra meira."
SjáLf segist ELín hafa verið svo heppin
að fá mikLa örvun sem barn í IsaksskóLa,
meðaL annars hjá hinum frábæra teikni-
kennara Kurt Zier. Að opna fyrir nemend-
um hæfiLeikann tiL að sjá og heyra það sem
er í kringum þau er mikilvægast í hennar
augum og þar gegnir myndlist stóru hLut-
verki. TiL að Læra meira um kennsLuaðferðir
af þvi tagi fór hún m.a. tiL Reggio Emilia á
ítaLiu þar sem unnið er markvisst að því að
örva og efLa skynjun og skynfæri barna og
tók sjáLf upp kennsluaðferðir í þeim anda.
„í Reggio EmiLia er börnunum tamið
að sjá, heyra og skynja umhverfi sitt á
nýjan hátt og að setja sig í annarra spor,
tiL dæmis í spor dúfunnar sem getur séð tiL
beggja átta í einu, ekki bara beint fram. Ég
Lagði áhersLu á að örva skiLningarvit nem-
enda minna þannig að þau reyndu að sjá
fLeiri fLeti, finna nýtt sjónarhorn, Leggja
sig fram um að heyra betur, skynja fLeira
og finna meira tiL. Ég teL að með þvi að
þjáLfa börn í þvi að sjá nýja möguLeika og
tækifæri aukist Likur á að við fáum skap-
andi, frumLega einstakLinga með frumkvæði
heLdur en með itroðsLuaðferðinni."
Áhersla á einstaklinginn í
lögum frá 1974
ELin segir að árið 1974 hafi það markmið
verið sett í Lög um grunnskóLa að hver
nemandi fái kennslu við sitt hæfi. Þar
segir: „...grunnskóLinn skaL leitast við að
haga störfum sinum í sem fyLLsta samræmi
við eðLi og þarfir nemenda og stuðLa að aL-
hLiða þroska, heiLbrigði og menntun hvers
og eins." í kjöLfarið var sett i regLugerð að
ekki skyLdi raða i bekki eftir námsgetu sem
er að þróast í minni áhersLu á sérskóLa og
meiri bLöndun nemenda. Þetta skóLaform
hefur verið kaLlað skóLi án aðgreiningar.
„Stefna er eitt og framkvæmd er annað,"
segir ELin. „Þessi lagasetning var framsæk-
in á sínum tima en tiL að breyta kennsLu-
háttum þarf markvissa framkvæmdaáætLun
og eldhuga tiL að framkvæma verkið. Það
hefur tekið Langan tíma að koma þessu í
framkvæmd og til þess að það gerist þarf
að gera ráðstafanir. í bókinni Nemandinn í
nærmynd fjaLLa ég sérstakLega um einstak-
Lingsmiðað nám og fjöLþrepa kennsLu þar
vcra / 2. tbl. / 2005 / 11