Vera - 01.04.2005, Blaðsíða 26

/ konur og húmor
á því hvert hann vill fara með verkið og
leikararnir því eins konar strengjabrúður
í höndum hans. Femínístar hafa bent á að
þessi vinnuaðferð, þar sem einn trónir á
toppnum, sé vinnuaðferð karlmannsins.
Þess vegna hafa femínistar reynt að þróa
ýmsar aðrar leiðir sem hægt er að nýta
við sköpun leiksýninga.
Hefðin brotin upp
Gréta María segir æfingaferlinu hjá kven-
leikhópnum Garpi vera öðruvísi háttað en
í hinu hefðbundna leikhúsi. „í kvenna-
leikhópi ríkir lýðræði og allar hafa leyfi
til að henda hugmyndum í pottinn.
Þessu fylgir einnig jöfn dreifing ábyrgðar.
Samkenndin í hópnum er rík og samstað-
an mikil.“ Því til stuðnings segir hún að á
æfingatímabilinu sé mikið rætt og prófað
uns ákvarðanir séu teknar, efnið þrengt
niður og handrit verður til. „Þetta er mjög
skemmtilegur og frjór tími þar sem ýmis-
legt er látið flakka, mikið hlegið og reynslu
deilt. Þannig kynnumst við betur inn-
byrðis semá mikilvægan þátt í að hrista
hópinn sarnan og aftur skilar sér í sýn-
ingunni.” Þegar skapandi ferlinu er lokið
er hafist handa við að sviðsetja verkið.
„Þá fer hver á sinn bás og sinnir því hlut-
verki innan hópsins sem henni er ætlað.”
Gréta bætir þó við að það séu auðvitað til
dæmi um slíka vinnu i hinu hefðbundna
leikhúsi en að algengast sé þó að hafist sé
handa meðtilbúið handrit að vopni og
menn vindi sér strax í sviðsetningu þess,
hver á sínum listrænu forsendum sem
leikstjóri, leikmynda-teiknari o.s.frv.
vitni að sögu sem nær hápunkti.
Sumir femínistar hafa líkt uppbygg-
ingu hins hefðbundna leikhúss við sáð-
fall - þegar hápunktinum er náð er sýn-
ingunni lokið og tími til kominn að fara
heim, á meðan femínískt leikhús inni-
heldur marga og ólíka hápunkta og frek-
ar hægt að líkja því við raðfullnægingar!
Annað sem einkennir femínískt leik-
hús, og auðvitað ýmsar aðrar tegund-
ir tilraunaleikhúss, er að oft er ferlinu
á æfingatímabilinu öðruvísi háttað.
Æfingatímabil hins hefðbundna leikhúss
hefst næstum án undantekninga á sam-
lestri þar sem leikarar og leikstjóri setjast
niður með fullklárað handrit og vinna sig
út frá því í átt að sýningunni sjálfri, þ.e.
textinn er útgangspunkturinn og upp-
hafið. I þessu ferli er leikstjórinn efstur
í valdastiganum, hann er nokkurs konar
einvaldur sem hefur myndað sér skoðun
Þessari frásagnaraðferð er ætlað að brjóta
upp hið svokallaða textaleikhús og er því
mjög viðeigandi þegar unnið er með fem-
ínískt leikhús, þar sem hún stríðir gegn
hinu hefðbundna leikhúsi þar sem áhorf-
endur sitja oftar en ekki passívir og verða
jflf þessum sökum hlytur maður að velta þvífyrir sér
íwori þetta orð - kvennaleikhús - hafi hugsanlega glatað
upprunalegri merkingu sinni, rétt eins og orðið femínisti
verður hálfmerkingarlaust þegar úWarpsmaðurinn Ingvi
Jlrcifh skilgreinir sig sem slíkan
26 / 2. tbl. / 2005 / vera