Vera - 01.04.2005, Page 27

Ein af þeim aðferðum sem helst hefur
brotið blað við gerð leiksýninga af þessu
tagi er aðferð sem á ensku kallast dev-
ising . Sú aðferð felst í því að allur leik-
hópurinn vinnur saman að því að skapa
sýninguna frá byrjun. Það ferli hefst of-
tast á einhvers konar hugmynd að sýn-
ingu eða umfjöllunarefni sem leiðir til
þess að leikhópurinn býr til ramrna eða
heildarþenra sem hægt er að vinna út
frá á sjálfu æfingatímabilinu. Handritið
sjálft verður svo til upp úr spuna og
ýmis konar tilraunum þar sem allir hafa
leyfi til að koma með sínar hugmyndir.
Það er þó oftar en ekki leikstjórinn sem
tekur endanlegar ákvarðanir um hvernig
þessar hugmyndir skulu notaðar. Leiðin
að lokatakmarkinu er sem sagt á skjön
við hefðina; því að handritið verður til
á leiðinni í stað þess að vera upphafið og
útgangspunkturinn.
María Kristjánsdóttir er full efasemda
gagnvart þessari aðferð. „Á áttunda ára-
tugnum gerði ungt fólk í leikhópum og
leikhúsum hér ýmsar tilraunir með það
að leikhópurinn skapaði sjálfur leiktexta
í gegnum spuna. Þær tilraunir náðu aldr-
ei máli. Ég er þeirrar skoðunar að það
væri mikill skaði fyrir leikhúsið ef leik-
arar og leikstjóri tækju yfir hlutverk höf-
undarins. Að smíða orð fyrir átök leik-
sviðsins er sérstök kúnst og við megum
ekki láta sjálfumgleði og sjálfhverfu þess
tírna sem við lifurn á breytast í upphafn-
ingu á amatörisma. Að höfundur vinni
með leikhúsinu og í leikhúsinu tel ég
hins vegar nauðsynlegt.”
£itt af höfuðeinkennum hins femíníska leikhúss er einmitt
beiting þess á húmor. Margarjrœðikonur hafa bent á að
eitt sterkasta aji hins femíníska leikhúss sé afbyggingin,
að brjóta upp merkingu hlutanna með því að leika sér að
staðalmyndum
í stuttu máli mætti samt segja að fem-
ínískt leikhús gangi út á að brjóta upp
hefð og varpa ljósi á reynslu kvenna. Það
er mikilvægt að við konur sem störfum
í leikhúsinu séum meðvitaðar um þetta
og miðlum reynslu okkar og upplifun-
um áfram til komandi kynslóða. Við
höfunt skyldum að gegna og við getum
haft áhrif.
„Vakandi auga konunnar nemur nátt-
úrlega allt sem er að gerast í kringum
hana og hver hópur, liver kona, vinnur
úr því á sinn sérstaka hátt. Á þessu and-
artaki er ofbeldið ríkjandi á íslandi,
ofbeldi gegn náttúrunni, ofbeldi gegn
manneskjunni og ofbeldi gegn öll-
um þeini gildurn sem hafa sameinað
okkur, þrátt fyrir ýrnis ólík viðhorf og
hagsmuni. Ég held það hljóti að verða
hlutskipti okkar kvenna á allra næstu
tímum, ef við viljum lifa hér áfram,
að hvessa augun á ofbeldið, skilgreina
það og smíða okkar listrænu myndir af
því. Engin listgrein, allra síst leikhúsið,
getur lokað sig af frá heiminum,” segir
María Kristjánsdóttir að lokuni.
vcra / 2. tbl. / 2005 / 27