Almanak Hins íslenska þjóðvinafélags - 01.01.1935, Side 30

fylgismaður Roseberys lávarðar og lærisveinn hans í
stjórnmálum að ýmsu leyti, en Rosebery var einhver
glæsilegasti maður opinbers lífs í Englandi á sinum
tíma, snjall ræðumaður og góður rithöfundur, og sá
margt betur en aðrir um milliríkjamál. Grey var
fyrst kosinn á þing 1885 í Berwick-on-Tweed og var
pingmaður þess kjördæmis til 1916, eða alla þá tíð,
sem hann sat i neðri málsstofunni. Hann komst fyrst
í stjórn 1892 og varð þá aðstoðarráðherra utanríkis-
mála, en að þeim málum hneigðist hann mest alla
tíð, enda urðu þau þaðan af meginviðfangsefni hans
í stjórnmálum. Hann gat sér þegar gott orð fyrir af-
skipti sin af þessum málum, meðan frjálslyndi flokk-
urinn var við völd, en tók lítinn þátt i opinberum
málum eftir að flokkurinn varð í minna hluta 1895
og stjórnin fór frá. Hann og Asquith voru um þessar
mundir þeir, meðal hinna yngri manna frjálslynda
flokksins, sem menn gerðu sér mestar vonir um, og
höfðu þó nokkura sérstöðu, eins og Rosebery, því
að þeir voru meiri alrikissinnar eða imperialistar
en frjálslyndir menn voru þá að jafnaði. Pegar frjáls-
lyndi flokkurinn komst aftur til valda eftir 10 ár
(1905) urðu þeir báðir, Grey og Asquith, ráðherrar í
stjórn þeirri, sem Campbell Bannermann myndaði þá.
Grey hélt áfram á sínu fyrra starfssviði og varð
utanríkisráðherra. Peim störfum gegndi hann síðan
sleitulaust þangað til í árslok 1916, i 11 ár, eða lengur
en nokkur fyrirrennari hans hafði haft utanríkis-
stjórnmál Englendinga með höndum. Hann hafði þá
fjallað um mörg þau mál, sem mikilsverðust voru
og örlögrikust fyrir enska veldið og Evrópu alla, og
siðustu árin hafði hann stýrt enskum utanríkismál-
um gegn um brotsjóa heimsstyrjaldarinnar. Hann lét
af störfum sinum, sem utanríkisráðherra, af ýmsum
ástæöum. Hann var þá fyrir nokkru orðinn augn-
veikur, svo að það háði honum mjög og lá við
blindu, og þurfti þess vegna á hvíld að halda, og svo
(26)