Almanak Hins íslenska þjóðvinafélags - 01.01.1935, Side 38

herra. Því starfi hefir hann gegnt síðan, en var einnig
um skeið forsætisráðherra. Hann hefir verið einhver
snjallasti maður, sem við milliríkjamál hefir fengizt
síðan ófriðnum lauk. Honum heíir líka orðið vel
ágengt, enda hefir hann oft verið harðdrægur og
óvæginn í viðleitni sinni til þess að tryggja veg og
völd Tékkoslovakiu og girða fyrir það, að Habsborg-
arar gætu aftur komizt til valda, eða Austurríki og
Ungverjaland eflzt til andstöðu eða hefnda gegn því
riki, sem stofnað var á rústum þeirra. í þessum til-
gangi hefir Benes einlægt viljað halda góðu sam-
komulagi við hina gömlu bandamenn, en hefir þó
einkum hallazt að Frökkum, og það svo, að Bretum
hefir þótt nóg um, enda hafa itök Frakka í Mið-Ev-
rópu verið mjög mikil.
Benes hefir lýst í minningabók sinni störfum sin-
um að stofnun Tékkoslovakiu. Hann vann þar erfitt
verk og oft hættulegt og komst iðulega í hann krapp-
ann, þó að þrautseigja hans og áhugi, slægvizka hans
og forsjálni, og vitsmunir Masaryks sigruðust á erfið-
leikunum, og sigur bandamanna legði þeim svo að
lokum aðalsigurinn upp í hendurnar. Á árunum eftir
styrjaldarlokin varð það meginverkefni Benes að
tryggja og festa hið nýja riki út á við. Aðalverkefni
hans í þvf sambandi var stofnun Litla-Bandalagsins,
milli Tékkoslovakiu, Jugoslaviu og Rúmeniu. Pessi
bandaiagshugsun á sér alllangan aðdraganda og hófst
laust fyrir miðja 19. öld. Síðan hafði hreyfing i þessa
átt ávallt verið uppi með þeim þjóðum eða þjóða-
brotum, sem töldu sig rangsleitni beittar í Habsborg-
arríkinu. Á stríðsárunum var stofnað félag þessara
þjóða til þess að berjast á móti því. Pessi samvinna
var einkum milli þeirra þjóða, sem seinna samein-
uðust í Tékkoslovakiu, Jugoslaviu og Rúmeniu, þó
að fleiri þjóðabrot stæðu einnig að henni. í ágúst
1920 fór Benes til Belgrad og daginn eftir var gerður
vináttusamningur milli Tékkoslovakiu og Jugoslaviu.
(34)