Almanak Hins íslenska þjóðvinafélags - 01.01.1939, Síða 74

flutt aftur í fjórða dálk. Með feitu letri eru prentuð
nöfn helgidaga, nema almennra sunnudaga, en með
skáletri nöfn þeirra daga, sem annaðhvort hafa
verið haldnir heilagir áður, en helgi þeirra lögð
niður nú, eða þá að dagurinn er einhverra hluta
vegna sá merkisdagur, að hans sé sérstaklega getið
í þessum dálki, en dýrlingsnafnið látið þoka aftur
í 4. dálk.
Svo sem ýmislegt annað er það komið úr kaþólsk-
um sið að rita við ýmsa daga nöfn dýrlinga. Þegar
kirkjan tók upp þann sið að taka guði þekka menn
í heilagra manna tölu og fyrirskipa helgidaga til
minningar um þá, varð það mönnum nauðsynlegt
að setja sér til minnis i dagatölin nafn þess, sem
dagurinn var helgaður, og setja nafnið einmitt við
hinn rétta mánaðardag. Tala hinna almennu helgi-
daga jókst, eftir þvi sem tiníarnir liðu, og auk þess
höfðu ýmis erkibiskupsdæmi sérstaka tyllidaga, og
var þvi sjálfsagt að geta þeirra í dagatalinu eða
kalendaríum í því umdæmi. Nöfnin í þessum alman-
ökum eða dagatölum voru því allmismunandi eftir
því hvaðan þau voru upprunnin, og auk þess bættu
þeir, sem sltrifuðu dagatölin eða höfðu þau undir
höndum, inn í þau fleiri nöfnum, venjulega af því,
að þeir höfðu fengið mætur á einhverjum dýrling-
um, sem voru annars staðar í heiðri hafðir, þótt
þeim sjálfum bæri eigi skylda til að halda daginn
heilagan.
í dagatölum frá kaþólska timanum eru þó venju-
lega allmargir dagar í árinu auðir, þ. e. ekki getið
neins dýrlings við þá.
Eftir siðaskiptin breyttist afstaða manna til dýrl-
inganna og messudaga þeirra allmikið. Trúin á mátt
dýrlinganna til að veita mönnum aðstoð rénaði og
helgihald messudaganna varð minna og var siðar
fellt niður. En samt sem áður gátu menn naumast
verið án messudaganna, vegna þess að þeir voru
(68)