Ársrit Nemendasambands Laugaskóla - 01.01.1933, Blaðsíða 57
55
Echnaton boðaði ekki aðeins nýja trú. Hann vildi
líka leysa listina úr læðingi fornrar hefðar.
Sú list sem naut mestrar virðingar fyrir hans dag
í Egyptalandi var köld og hátíðleg. Hún var um það
merkt af uppruna sínum, hún var frá upphafi fyi’st
og fi’emst helguð musterinu og gröfinnl. Egypzk
myndlist átti ekki upphaf sitt fyrst og fremst í fcg-
urðarþrá og sköpunargleði, heldur í trúarsiðum og
trúarbrögðum.
Þó var til við hliðina á hinni hátíðlegu list grafar-
innar og musterisins alþýðlegri list, sem að vísu hafði
náð nokkrum þroska og jafnvel verið leidd til hásætis
um skeið á fyrra blómaskeiði þjóðarinnar. Frá þeim
tíma eru til frægar höggmyndir eins og »Skrifarinn«
og »Fógetinn«. En svo varð sú list að þoka algerlega
í skuggann um langt skeið.
En það var alþýðulistin, list lífsins, fagnaðarins
að skapa og ástarinnar á fegurð, er Echnaton vildi
hefja til virðingar. Líklega hefur hann og iistamenn
hans margt getað læit af Egeum, er þá áttu enn all-
blómlega mennmgu og þroskaða list.
f El-Amarna hafa nýlega verið grafnar upp rústir
hallar Echnatons í borginni, þar sem jörðin og himin-
inn mættust og utan við borgina, hafa verið fundn-
ar og grafnar upp rústir af annari höll hans, þar sem
verið hafa trjágarðar og tjarnir til skarts. I sjálfri
höllinni hafa fundizt mjög merkilegar gólfmálningar,
þar sem listamaðurinn leikur sér að að sýna leikinn
í hreifingum kálfsins, er hann hleypur út um víðan
völl skrýddan rauðum blómum. Hann sýnir líka,
hvernig fuglarnir bera vængina, þegar þeir hefja sig
til flugs, og blaka þeim, þegar þeir setjast. Líka blóm-
in virðast beygja stönglana með undursamlegum
þokka, sem er eigin lífsins.