Ársrit Nemendasambands Laugaskóla - 01.01.1933, Side 91
89
sveitirnar hafa á ýmsan hátt hin síðari ár verið »alit-
af að tapa«, hefur andófið þar meir sótt klæði sín til
óttans.
Enn ber eitt að nefna, sem gert hefur öfgar mið-
aldra kynslóðarinnar enn meiri og sárari. Eðli henn-
ar — sem er eðli alls lifandi — og allt uppeldi henn-
ar er þvílíkt, að vinnan er nauðsyn hennar. En meö
fullorðinsárunum hafa margir fulltrúar hennar lært
að trúa á »ágæti hóglífis« með Bertrand Russel. 1
vitund hennar hafa nýjar kennisetningar smeygt inn
óhugð á líkamlegri vinnu. Hún hefur líka dæmin fyr-
ir sér um það, hversu auöveldlega líkamlega vinnan
getur oröið aö þrældómi. En hve mikinn ljóma, sem
hún býr um hvíldina og hóglífið, vinnur bæði eðli
hennar og uppeldi gegn því, að hún geti komizt inn í
þá dýrð. Komi hún sér undan þessu oki líkamlegrar
vinnu, sem hún hefur vanið sig á að óttast, verður
hún af óhjákvæmilegri eðlisnauðsyn knúin til þrot-
lauss eirðarleysis. Og af því að öfgarnar í vitund
hennar eru svo ríkar, leiðir það eirðarleysi oft til
blindrar og hamslausrar baráttu, sem ekkert mark-
mið hefur annað en baráttuna sjálfa.
En þrátt fyrir allt, eru þessar andstæður og öfgar
miðaldra kynslóðarinnar fyrst og fremst auður henn-
ar. En einmitt um leið og sá auður er vegur hennar
til gæfu, ef vel er á haldiö, er hann mesti háski henn-
ar. Alltof margir þeirra, sem taldir eru röskustu full-
trúar miðaldra-kynslóðarinnár eiga sér í brjósti auð
allra lífsskoðana líðandi tima, án þess að nokkur
þeirra verði þeim að trú, þessu lifandi valdi, sem ræð-
ur yfir lífi manna. Stundum sjá þeir mál og menn
eftir sjónarmiðunum frá æskuárunum, stundum fell-
ur skuggi ófriðarins yfir augu þeirra, stundum ráða
sjónarmið eftirstríös-kynslóðarinnar alveg fyrir þeim.