Dagblaðið Vísir - DV - 09.06.2006, Qupperneq 56

72 FÖSTUDAGUR 9. JÚNÍ2006
Helgin PV
„Jæja, viljið þið ekki fara að
fara? Það er komið langt fram
yfir miðnætti og ég þarf að
vakna í vinnu í fyrramálið..."
Er hægt að segja svona við
gesti sem gerast langsetnir?
Sennilega ekki... eða hvað?
„Alls ekki!" segir frú Unnur
Arngrímsdóttir, semveiteinna
kvenna og manna mest um
mannasiði. „Það er ekki hægt
að bjóða gestum heim og reka
þá svo! Mun einfaldara og
kurteisara af hálfu gestgjafans
er að segja: „Má bjóða ykkur
eitthvað meira áður en þið
‘ farið heim?"
Stundum virðist sem ókurteisi
sé að fcerast í vöxt og það sem verra
er, þá verður maður einhvern veg-
inn meira var við dónaskap þeirra
sem eldri eru. Það virðist stundum
sem eldrafólk sé ennþá dónalegra en
hinir yngri og margir sem eru ífor-
svari fyrirtcekja láta ekki svo lítið að
svara einföldum beiðnum með stuttu•
tölvupóstsbréfi. Einu sinni vargjarn-
an gripið til orðatiltcekisins „kurt-
eisi kostar ekkert" og með nútíma-
tcekni kostar ekki mikið að hringja
eitt símtal, senda SMS eða svara
bréfum. Hvað er það þá sem veldur
því að fólki finnst sjálfsagt að svara
' ekki boði um fund eða í veislu? Eru
mannasiðir að verða útdauðir og er
kannski bara allt í lagi að haga sér
eins og maður vill? Og ef ofan á allt
reynist rétt að nýkjörinn borgarstjóri
Reykvíkinga hafi afboðað sig á fund
klukkustund eftir að fundurinn átti
að hefjast, við hverju má þá búast:
„Hvað höfðingjarnir hafast að, hinir
halda sér leyflst það." Eða hvað?
Unnur Arngrímsdóttir segist
reyndar ekki trúa þeim fréttum:
„Ég trúi ekki að Vilhjálmur Vil-
hjálmsson komi svona fram. Það
hlýtur að vera einhver misskilning-
ur í fréttaflutningi," segir hún, „Vil-
hjálmur er sextugur maður, þekktur
af prúðmennsku".
Mannasiðir = virðing
Hvort ungt fólk sýni minni virð-
ingu og kurteisi en þeir sem eldri eru
er spurning sem ekki vefst fyrir Unni
að svara:
„Nei, en fólk sem kann ekki
mannasiði er fyrirferðarmeira og
meira áberandi," svarar hún bros-
andi.
Hvað nákvcemlega er það sem við
í daglegu tali köllum mannasiði?
„Mannasiðir eru reglur sem
menn hafa sett til þess að auðvelda
mannleg samskipti og mér fínnst
mannasiðir því miður að vissu leyti
vera að hverfa úr nútímasamfélagi.
Sjálf skipti ég mannasiðum í marga
flokka, svo sem mannleg samskipti,
borðsiði, brúðkaupssiði, kirkju-
siði og fleira. Manneskja sem kann
mannasiði umgengst fólk með virð-
ingu," segir hún. „Virðing felst í því að
svara bréfum, símtölum og skilaboð-
um eins fljótt og kostur er. Annað er
ókurteisi."
Það fer ekki hjá því að ég leiði
hugann að tugum virtra fyrirtcekja
sem ég sendi tölvupóst í byrjun apríl
og innan við tugur hefur séð ástceðu
tilað svara...
„Þeir sem þar eru í forsvari þurfa
að athuga sinn gang," segir Unnur.
„Það er of algengt að bréfum sé ekki
svarað og legið sé með persónulegar
upplýsingar alltof lengi, eins og þeg-
ar sótt er um starf."
Vandamál dónanna
Talandi um vinnustaði. Flestar
manneskjur bjóða alltaf góðan dag
og kveðja að vinnudegi loknum en
aðrir hvorki gera það né taka undir
kveðjurnar. Á ekki bara að hœtta að
heilsa og kveðja slíktfólk?
„Nei, einmitt alls ekki," segir hún
með áherslu. „Kurteist fólk á alltaf
að sýna kurteisi. Grundvallarregla í
mannlegum samskiptum á vinnu-
stað er sú að bjóða góðan dag og
kveðja að vinnudegi loknum og sá
sem ekki tekur undir slíkar kveðj-
ur verður að hafa sitt vandamál fyrir
sig. Slíku fólld á einmitt að sýna kurf-
eisi áfram - leggja sérstaka áherslu á
það!"
Frú Unnur Arngrímsdóttir
Mannasiöirvirðast vera að
hverfa í samféiaginu

HT.- ■ jI
ÉðSÍÉÉ'f; Ú, i \ j
Hvað höfðinqj
hafast að.
UMKURTEISIOG
MANNLEG SAMSKIPTI
D
Þá vitum við það, en hvað með
fólk sem virðist gjörsamlega fyrir-
munað að vera stundvíst?
„Fólk á að virða tíma annarra og
hafa stundvísi í fyrirrúmi í öllum til-
vikum," segir hún.
„Óstundvfsi er eitt áberandi
vandamál í okkar samfélagi."
Hvað til dcemis með það þegar
fólk kemur klukkutíma ofseint í mat-
arboð. Á ekki bara að bjóða þeim
upp á kaldan og ofsteiktan mat?!?
„Nei, það gerir gestgjafi aldrei,"
segir hún og skellihlær. „Við tökum
á móti gestum með brosi á vör þó
svo þeir komi of seint í matarboðið.
Hins vegar er óleyfilegt að koma of
seint í boð, hvað þá matarboð, nema
því aðeins að rætt hafi verið um það
áður. Og það er rétt að bæta því hér
við að það er allt í lagi að geyma far-
símann heima einstöku sinnum!"
Farsímanum ekki boðið
„Ég trúi ekki að þú sért að dömpa mér! Ég
er I miöri matarveislu!"
Farsímanum ekki boðið
Örugglega stórfrétt fyrir marga:
Það á ekki að spjalla í farsímann í
boðum! Það eru heldur ekki manna-
siðir að standa upp frá matarborð-
inu efsíminn hringir ogfara fram til
að tala. En það er fleira sem hafa ber
í huga í matarveislum:
„Það sest enginn til borðs fýrr en
húsmóðir, húsbóndi eða veislustjóri
hefur sagt: „Gjörið svo vel," segir
Unnur. „Ef herra er með dömu tek-
ur hann dömuna með sér að borð-
inu, en sest ekki fyrr en hún er sest.
Venjulega sitja húsbændur fyrir
enda borðsins, en einnig getur ver-
ið heppilegt að þeir sitji hvor á móti
öðrum fyrir miðju borðsins. Það fer
eftir því hvað borðplatan er löng.
Heiðursgestir sitja næst húsbænd-
unum og yfirleitt sitja hjón eða pör
saman."
Og er þá sama hvort er hvoru
megin?
„Nei, daman situr ætíð við hægri
hlið herrans," svarar Unnur. „f sum-
um tilfellum geta pör þó setið hvort
á móti öðru. Að sjálfsögðu byrjar svo
enginn að borða fyrr en húsmóðirin
hefur sagt „gjörið svo vel" eða „verði
ykkur að góðu" eins og tíðkast víða í
útlöndum."
Mannasiðir varðandi brúðkaup
Nú er sá árstími sem flest brúð-
kaup eru haldin. Hvaða reglurgilda í
sambandi við brúðkaup?
„í fyrsta lagi á annaðhvort að
þakka fyrir gott boð eða afboða sig,
ekki með styttri fyrirvara en einni
viku, nema eitthvað óvænt komi til,
eins og veikindi," segir Unnur. „Sið-
venjan er sú að konur mæta ekki
í hvítum kjól til brúðkaups. Hvíti
kjóllinn þann dag tilheyrir brúðinni.
Við hádegisbrúðkaup mæta konur í
drögtum með hatta og herrar mega
vera í tvískiptum fatnaði. Stuttir eða
hálfsíðir kjólar tilheyra síðdegis-
brúðkaupi og síðir kjólar kvöldbrúð-
kaupi. Það er líka vert að geta þess
hér að við kirkjubrúðkaup eiga gest-
ir að fara úr yfirhöfnum þegar gengið
er til kirkju. Dömur sitja vinstra meg-
in í kirkjunni og herrar hægra meg-
in."
Er í lagi að senda boð með SMS-i
eða gegnum tölvupóst?
„Ég er af gamla skólanum," svarar
Unnur að bragði. „Mér finnst símtal
eða boðskort sem sent er í pósti vera
mun persónulegra."
Þá að veislunni sjálfri. Gilda sömu
reglur varðandi klceðaburð veislu-
stjóra og annarra gesta eða á veislu-
Leitið og þér munuð finna Karimaður
verður að gæta þess að dömuna hans
skorti ekkert. Það ernú kannski úþarfi að
vera með sérstakan þjón en...
stjóri að skera sig úr á einhvern hátt?
„Það gilda sömu reglur, en til að
aðgreina veislustjóra frá öðrum gest-
um, þá er til dæmis hægt að setja
blóm í barm hans eða hennar með
sömu litum og eru í brúðarvendin-
um og ef herra er veislustjóri gæti
hann verið í litaðri skyrtu."
Hvað má ekki segja í ræðum?
Sumir hafa meira gaman en aðr-
ir af að halda rœður og fátt er leið-
inlegra en of langar rœður. Hver er
eðlileg tímalengd rceðu og hvernig á
rceðuhaldarinn að bera sig að?
„Sá sem ætlar að halda ræðu byrj-
ar á að gefa sig fram við veislustjór-
ann, sem svo tilkynnir hver talar
næst. Það borgar sig að hafa minn-
ispunkta á blaði svo ekki sé farið út
fýrir efnið. Ræður eiga að vera stutt-
ar og hnitmiðaðar með léttu ívafi.
Gesturinn þarf að gæta þess að vitna
ekki oft í sjálfan sig eða segja frá ein-
hverjum gleðskap sem annað hvort
brúður eða brúðgumi hafa tekið þátt
í - hvað þá drykkju og djammi!" seg-
ir hún. „Slíkt tal sem og tal um fýrri
ástarsambönd er bæði ókurteisi
og hreinn dónaskapur. Aðalatriðið
er að muna að það má aldrei særa
neinn viljandi. í sumum tilfellum
væri hægt að enda ræðuna með því
að biðja gesti að standa upp, syngja
saman og hrópa ferfalt húrra fyrir
brúðhjónunum. Veislustjórinn þarf
þó að halda utan um að það sé ekki
gert í lok hverrar ræðu!"
Einhverjar sérstakar reglur varð-
andi drykki?
„Sé vín á borðum eru notuð
glös á fæti og þá skal halda skal um
fót glassins. Það á ekki að byrja að
dreypa á víninu fyrr en skálað er.
Þegar glösum er lyft er horft í augu
gestgjafans. Það er kannski rétt að
taka það fram að það er alls ekki
skylda að hafa vín með mat. Svo er
rétt að benda á að það má aldrei
teygja sig eftir fötum á borði, held-
ur biðja einhvern að rétta það til sín.
Herrann má ekki gleyma dömunni
sinni og vera vakandi fyrir því hvað
hana vantar."
Ræðuhöld Ræðureiga að verastuttar.
Það flokkast undir dónaskap að tala um
drykkju og djamm.
Unnur mín. Hvar á maður að
finna mann sem kann slíka manna-
siði á þessum síðustu og... ?!
„Leitið og þér munuð finna!" svar-
ar hún hlæjandi. „Ég get alveg lofað
þér því að slíkir menn eru til."
„Leitið og þér munuð finna." Hm.
Þessi orð festast einhvern veginn í
huganum. Er að hugsa um að koma
við í smáauglýsingadeildinni: „Kurt-
eis maður sem kann að sitja vinstra
megin við konu við matarborð og
gcetir þess að hana skorti ekki neitt,
talar ekki í farsímann um leið og
hann borðar, sleikir ekki hnífinn,
mœtir stundvíslega til brúðkaups og
veislu..." Ja, þessi auglýsing cetti auð-
vitað að vera eins og rceða í brúð-
kaupi, stutt og hnitmituð: „Óska eftir
að kynnast manni sem kann manna-
siði."
annakristine@dv.is