Freyr - 15.09.1994, Blaðsíða 41

„AÖalfundur SB 1994 telur mikið
hafa áuimist í því brautryðjanda-
starfi að örva nýsköpun í atvinnulífi
sveitanna. Fundurinn álítur nú tíma-
bært að ráðgjöfá þessu sviði fœrist í
auknum mceli út í héruðin. Af ein-
stökum nýjum verkefnum bendir
fundurinn á eftirfarandi:
1) Vinnslu og sölu búvara heima á
búum bœnda. Til þess að sú starf-
semi geti eflst þarfað breyta ýmsum
úreltum reglum.
2) Þá bendir fundurinn á óréttlœti
sem bœndafólk sem handverk stund-
ar býr við gagnvart öðrum í skatta-
legu tilliti þar sem lítil velta annarra
er undanþegin virðisaukaskatti en
velta bœndafólks leggst við veltu
húsins.
3) Biýnt er varðandi eflingu at-
vinnulífs að raforka lœkki í verði, í
því sambandi má nefna garðyrkju-
na, sem með lýsingu framleiðir í
samkeppni við innflutning, en býr
við óhagstœða raforkusamninga.
4) Þörf er á kynningarátaki í
þéttbýli um vistun barna, unglinga
og fatlaðra til sveita. Við vistun í
sveit verður að tryggja hlut viðkom-
andi sveitarfélags vegna aukinnar
félagslegrar þjónustu.
5) Viðhorf til loðdýraræktar verði
endurskoðað í Ijósi nýrra aðstœðna
og fyrri reynslu
Samþykkt samhljóða
4. Tillaga um umhverfismál.
Framsögumaður: Guðmundur Stef-
ánsson.
„Alyktun
um umhverfismál og vistvœna
framleiðslu
Aðalfundur Stéttarsambands
bœnda ályktar eftirfarandi:
1. Gerð verði heildarúttekt á
möguleikum landbúnaðarins á eftir-
farandi sviðum:
a. Að landbúnaðurinn öðlist við-
urkenningu sem vistvœnn og fram-
leiði heilnœmar, náttúrlegar vörur
án notkunar óœskilegra auk- eða
spilliefna.
b. Að landbúnaðurinn framleiði
lífrœn matvœli í samrœmi við al-
þjóðlega staðla.
Uttektin myndi heinast bœði að
hagkvœmustu framleiðsluaðferðum
og markaðssetningu afurðanna. Hún
yrði undirstaða að frekari áœtlana-
gerð um þróun landbúnaðarins á
þessu sviði.
2. Stofnaður verði þróunarsjóður
fyrir atbeina hins opinbera í sam-
vinnu við hagsmunaaðila. Sjóðurinn
stuðli að vöruþróun og sölu ís-
lenskra búvara undir merkjum holl-
ustu, hreinleika og umhveiflsvernd-
ar á innlendum og erlendum mörk-
uðum.
3. Mótuð verði stefna um gœða-
stjórnun innan landbúnaðarins á
öllum stigum framleiðslu, vinnslu og
dreifingar afurðanna, þannig að
tryggt sé að íslenskur landbúnaður
framleiði heilnœmar og vandaðar
vörur í sátt við umhverfi sitt.
4. Bœndur taki öflugan þátt í
landnýtingar-, gróðurverndar- og
uppgrœðslumálum. Þeir hafa alla
möguleika á að verða leiðandi afl í
þeim efnum og umhverfismálum al-
mennt vegna starfs síns og náinna
tengsla við náttúruna.
Greinargerð
A síðustu árum hefur umrœða um
umhverfismál og heilnœmi búvara
verið vaxandi hérlendis og í ná-
lœgum löndum. Til lengri tíma litið
er skynsamleg nýting umhverfisins
og náttúrlegra auðlinda eitt brýn-
asta mál allra íbúa jarðarinnar.
Árið 1991 héldu Alþjóðasamtök
búvöruframleiðenda ráðstefnu hér-
lendis um umhverflsmál og sjálf-
bœra þróun landbúnaðarins. Ein-
róma niðurstaða ráðstefnunnar var
að eina leiðin til að ná viðunandi
lausn í þessum efnum vœri náin
samvinna allra sem þar eiga hlut að
máli.
Sambandið milli heilsufars fólks
og gœða þeirra matvæla sem það
neytir verður æ Ijósara. I skýrslu
Evrópuráðsins frá því í apríl sl. er
lögð á það þung áhersla að rangt
mataræði hafi í för með sér mjög
alvarleg heilbrigðisvandamál í
Evrópu. 1 skýrslunni er lögð á það
áhersla að betri upplýsingar og
fræðsla til handa neytendum og
þeim sem vinna við að framleiða og
vinna úr búvörum geta haft veruleg
áhrif á heilsufar almennings með
því að gefa fólki kost á heilnæmari
matvœlum en víða er mögulegt í
dag. Mótun nýrrar nœringarstefnu
væri mikilvægt skrefí þá átt að bæta
heilsufar almennings.
Möguleikar Islands á framleiðslu
búvara í heilnœmu og ómenguðu
umhverfi verða æ fleirum Ijósir.
Erlendir sérfræðingar sem hafa
skoðað framleiðsluaðstæður í ís-
lenskum landbúnaði eru sammála
um að möguleikar íslensks land-
búnaðar til að hasla sér völl undir
merkjum vistvænnar framleiðslu séu
verulegir efrétt er á málum haldið.
I þessu sambandi má einnig benda
á samþykkt Kvenfélagasambands Is-
lands frá því í júní sl. um gildi líf-
rænnar ræktunar og nauðsyn á auk-
inni frœðslu þar um, sem dœmi um
þá umræðu sem er hafin í þjóð-
félaginu.
Umhverflsmála- og framleiðslu-
stefna eins og lögð eru drög að í
meðfylgjandi ályktun mun hafa áhrif
á fjölmarga þætti er snerta landbún-
að ogframleiðslu búvara. Sem dæmi
má nefna að hún mun auka vitund
þeirra sem starfa við framleiðslu
matvœla fyrir mikilvœgi hráefnis-
gæða og vandaðra framleiðsluhátta.
Hún eykur á fjölbreytni atvinnulífs-
ins og styrkir skynsamlega byggða-
þróun. Möguleikar til landkynningar
og ferðaþjónustu munu aukast og
gefa ferðamönnum meiri ánægju af
heimsókn til landsins. Stefnan er
umhverflsvæn því ekki er hægt að
framleiða hollar afurðir nema í
hreinu ómenguðu umhverfi. Sam-
keppnisstaða landbúnaðarins mun
styrkjast og þar með íslenskt at-
vinnulíf. Við mótun og framkxæmd
slíkrar stefnu verður að leggja
áherslu á að nýta þá þekkingu sem
byggst hefur upp í landinu með
rannsóknum og þróunarstarfi inn-
lendra stofnana ásamt þeim mögu-
leikum sem fyrir hendi eru varðandi
menntun og ráðgjöf.
Bændur nota í vaxandi mæli líf-
rænan áburð til uppgræðslu; hey,
moð og húsdýraáburð enda skilar
hann afar góðum árangri. Samstarf
við bœndur um uppgrœðslu til nytja
er ódýr og hagk\’æm leið til að end-
urheimta land og auka landkosti og
arðsöm framkvæmd þegar til lengri
tíma er litið. Treysta þarf í sessi og
auka þau samstarfsverkefni sem nú
er unnið að og sjá til þess að mun
fleiri bændur eigi kost á fjárhags-
legri aðstoð við uppgræðslu.
Nú er unnið að gerð reglugerðar
um vistvænan og lífrœnan landbún-
að á vegum landbúnaðarráðuneyt-
isins. “
Samþykkt samhljóða.
18*94 - FREYR 633