Freyr - 01.07.2000, Blaðsíða 17
vert en áður en það fer að slá sig
upp að kveldi.
...Þjálfun og sérhæfing véla-
manna verður að vera mun meiri í
verktakavinnu en hjá bændum
sjálfum.
Fjárhagslegir þœttir:
...Verðlagning þjónustunnar sé
þannig að báðir aðilar hafi hag af
viðskiptunum.
fyrirtækisins meðal bænda á svæð-
inu.
...Verktökubóndi telur að bænd-
um á þessu svæði, sem hafa fremur
stór bú, sé mjög svo umhugað um
sjálfstæði sitt, forðist því eftir
fremsta megni að vera upp á aðra
komnir varðandi sinn búrekstur,
jafnvel finnst honum jaðra við að
beðið sé eftir því að eitthvað fari úr-
skeiðis.
sumri notkunar, olli það nokkurri
gremju meðal hlutaðeigandi.
III. Reynsla notenda - af verk-
taka (A) og af verktökubænd-
um (B)
A
Félagslegir þœttir:
...Vélasamvinnunni fylgir meiri
frítími og jafnara vinnuálag, fjár-
munir fara nú til launa afleysinga-
fólks sem áður fóm til kaupafólks.
Rýmri tími til að sinna mjólkur-
framleiðslunni. Minni áhyggjur af
viðhaldi véla og tækja.
... Bóndi rekur harðan áróður fyrir
að fleiri nýti sér þessa þjónustu.
Það verði öllum til hagsbóta.
...Telur viðskipti sín og verktak-
ans ganga með ágætum, gengur
glaður til samstarfsins. Vildi þó
meira öryggi, t.d. fastan þjónustu-
samning við verktakann.
Skipulagslegir þœttir:
...Bóndi hringir í verktaka að
morgni dags eftir að veðurspá ligg-
ur fyrir og ráðslagar um slátt, gjam-
an um 20 ha í lotu. Verktaki kemur
síðdegis daginn eftir að slegið er.
Binding tekur um 3 klst. Tvær lotur
þarf til að ljúka fyrri slætti.
Tœknilegir þœttir:
...Verktaki þarf að vera mikill
vélamaður, bæði laginn við notkun
og viðgerðir.
...Mikil afköst em lykilatriði, rétt
beiting vélanna einnig.
Fjárhagslegir þœttir:
... Fjárhagslegan ávinning sinn af
verktakaforminu tekur bóndi vera
a.m.k. 400 þús. kr. á ári. Velur
kvótakaup fremur en vélakaup,
vegna mikils munar á arðsemi fjár-
festinganna.
...„Við íslenskir bændur emm
smábændur og í sjálfu sér ekkert við
það að athuga, við verðum bara að
haga okkur í samræmi við það ..."
B
Félagslegir þœttir:
...Aukinn frítími. Finnst mjög
II. Reynsla verktökubænda
A
Félagslegir þœttir:
...Verktökubændur þessir hafa
búskap að aðalstarfi en sinna verk-
töku (rúlluheyskap) samhliða hon-
um. Hafa komið sér upp föstum
viðskiptavinum og sjá um megin-
þorra rúllubindingar sem unnin er á
viðkomandi búum.
... Vélasamvinnan býður upp á fé-
lagslegt og faglegt samneyti við
aðra bændur. Það eitt telst nokkurs
virði.
Skipulagslegir þœttir:
...Verktökubændur láta þennan
heyskap ganga fyrir eigin heyskap,
þótt viðskiptavinir leggi nokkuð
upp úr því að vita hvemig stendur á
hjá verktökubændum.
Tœknilegir þœttir:
...Lengst af ein rúllubindivél í
notkun. Nú keypt önnur, sem eykur
afköst og rekstraröryggi.
Fjárhagslegir þœttir:
...Þessi liður í búrekstri er í raun-
inni liður í því að skjóta styrkari
stoðum undir reksturinn. Líka að
nýta betur þann vélakost sem til er,
svo og vinnuaflið.
B
Félagslegir þœttir:
...Tveir bændur stofnuðu einka-
hlutafélag um eign og rekstur fer-
baggavélar með fylgivélum og
unnu á búum nágranna.
... Verktökubóndi hefur af því
nokkrar áhyggjur að slakt gengi á
sl. sumri hafi rýrt viðskiptavild
Skipulagslegir þœttir:
...Fyrirtækið er í einkahlutafé-
lagsformi og lætur bóndi afar vel af
því fyrirkomulagi, segir það vera
mjög skilvirkt, skýrt og agað form,
auk þess gefur það færi á frekari út-
víkkun rekstrarins. Kostur að rekst-
ur fyrirtækisins sé aðskilinn frá
búrekstri eigenda fyrirtækisins.
...Skipulag verðskrár er með
þeim hætti að kaupendum þjónust-
unnar er ívilnað fyrir að taka mikið
fyrir í einu.
...Fyrirtækið leigir þær dráttar-
vélar sem til þarf af eigendum fyr-
irtækisins, þeir vinna einnig á vél-
unum. Tímakaup vegna þessarar
vinnu var fremur lágt sökum þess
að verkefni urðu mun umfangs-
minni en áætlað var í upphafi.
Tœknilegir þœttir:
...Búnaður á ferbaggavélinni
virkaði ekki sem skyldi og er helst
rakið til þess að tún sem unnið var
á vom öll fremur óslétt og mishæð-
ótt. Vegna þessa urðu afköst við
bindingu og pökkun mun minni en
reiknað var með í upphafi.
...Eigendur hafa nú ákveðið að
skipta um ferbaggavél og binda
vonir við að afköst vélgengisins
muni aukast stórlega.
Fjárhagslegir þœttir:
...Verktökubóndi telur að verð-
lagningu á þjónustunni hafi verið í
full mikið hóf stillt, bæði vegna
minni verkefna og einnig vegna
þess að ýmsir kostnaðarliðir reynd-
ust hærri en reiknað var með í upp-
hafi. Þá var talsvert viðhald á vél-
inni, sem ekki var gert ráð fyrir á 1.
FREYR 7/2000 - 17