Freyr - 01.07.2000, Blaðsíða 30

Strangar reglur gilda um merkingar áfóðri, en því miður hefur gengið illa að
fá suma innflytjendur og fóðursala til að fara eftir þeim. (Freysmynd).
merking á umbúðum er ekki á ís-
lensku skal tryggja kaupanda til-
svarandi upplýsingar á fylgiseðli á
íslensku. Fylgiseðlar með lausri
vöru skulu alltaf vera á íslensku.
Eins og áður er getið er það síðan
eitt af verkefnum Aðfangaeftirlits-
ins að fylgjast með því að þessar
merkingar séu réttar og að varan sé
í samræmi við þær. Mikilvægt er að
bændur og aðrir þeir, sem nota
áburð og jarðvegsbætandi efni,
fylgist vel með að sá áburður sem
þeim er boðinn til kaups sé rétt
merktur, þeir kaupi ekki áburð af
þeim aðilum sem brjóta þessar regl-
ur og tilkynni þá til Aðfangaeftir-
litsins.
Öllum sem flytja inn eða fram-
leiða áburð ber að gefa Aðfanga-
eftirlitinu upplýsingar um sölu
hans og magn þess kadmíums sem
flutt hefur verið inn. Samkvæmt
núgildandi reglugerð skal vera
minna en 50 mg kadmíum í hverju
kg fosfórs (P), en væntanleg er ný
reglugerð þar sem þessi mörk eru
lækkuð í 10 mg Cd/kg P. Frumrit
af yfirlýsingu um Cd-innihald
ólífræns áburðar þarf að liggja
fyrir áður en sala hefst og auk þess
á samsvarandi yfirlýsing að fylgja
tollskjölum hverrar einstakrar
vörusendingar við innflutning og á
öllum heildsölustigum og hefur
kaupandi rétt á að sjá hana.
Notkun nokkurra annarra efna í
áburði er talin óæskileg og tak-
mörkuð þ.á m. notkun urea (þvag-
efnis) og klórs.
Lífrænn áburður telst sá áburður
sem er einungis úr dýra- eða jurta-
ríki og hefur beint áburðargildi
umfram önnur jákvæð áhrif sem
kunna að skapast fyrir vöxt
plantna. Hann þarf að innihalda
a.m.k. 40% lífrænt efni í þurrefni.
Allar vörur sem innihalda seyru,
búfjáráburð, lífrænan úrgang og
skyld efni ber að skrá hjá
Aðfangaeftirlitinu og meðhöndla
þannig að ekki valdi smithættu. Til
að mega nota seyru að hluta eða að
öllu leyti í áburð eða jarðvegsbæt-
andi efni skal seyran fyrst hafa
hlotið viðurkenningu til slíkra nota
af viðkomandi heilbrigðisyfirvöld-
um. Rétt er að vekja athygli á að
skv. lögum nr 25/1993 og breyt-
ingu á þeim er bannað að flytja inn
húsdýraáburð og önnur ámóta efni,
vegna hættu á að með honum berist
dýrasjúkdómar. Landbúnaðarráðu-
neytið getur að höfðu samráði við
Aðfangaeftirlitið ákveðið gæða-
mörk fyrir vörur sem falla undir
verksvið eftirlitsins og unnar eru úr
úrgangsefnum.
Fóður
Markmiðið með eftirliti er að á
markaðnum sé ávallt heilnæmt fóð-
ur til framleiðslu heilnæmra afurða
á hagkvæman hátt, þar sem sérstakt
tillit er tekið til umhverfísþátta og
heilbrigðis dýranna sem neyta fóð-
ursins og fólksins sem neytir bú-
fjárafurðanna sem framleiddar eru
af fóðrinu. Hafa ber í huga í þessu
sambandi að fóður mengar, en búfé
ekki.
Eftirlit með fóðri er bundið í
reglugerð nr. 650/1994, ásamt
áorðnum breytingum, og eins og
með sáðvöru og áburð er það hlut-
verk Aðfangaeftirlitsins að sjá um
framkvæmd hennar. Skráning
þeirra sem flytja inn eða framleiða
fóðurvörur og þess fóðurs sem fer
á markað er í samræmi við það
sem lýst er hér að framan. Eftirlit
með fóðrinu felst síðan einkum í
því að ganga úr skugga um að farið
sé að ákvæðum reglugerðarinnar.
Það er gert með úrtakseftirliti þar
sem tekin eru sýni, en auk þess
hafa fulltrúar Aðfangaeftirlitsins
aðgang að tækjum og öðrum bún-
aði sem notaður er við framleiðslu,
geymslu, flutning og/eða sölu á
fóðurvörum, þ.m.t. bókhaldi sem
sýnir kaup, sölu og birgðir fóður-
vara.
Aðfangaeftirlitið hefur sérstakt
eftirlit með óæskilegum efnum í
fóðri og efnum sem aðeins má
nota í takmörkuðum mæli. Þetta á
við um flest aukefni sem notuð eru
og forblöndur þeirra. Styrkleiki
þessara aukefna í forblöndunum
er yfirleitt meiri en leyfilegt er að
gefa skepnunum beint og verður
því að blanda þeim í annað fóður.
Á þessu ári taka gildi hér á landi
nýjar reglur um fóður og eftirlit
með því sem hafa í för með sér
talsverðar breytingar á innflutn-
ingi og framleiðslu fóðurs. Meðal-
þess sem þá breytist er að reglur
um það hverjum má selja hvaða
fóður verða hertar, þannig að til
30 - FREYR 7/2000