Freyr - 01.07.2000, Blaðsíða 32

Norræna
fullorðinsfræðslusambandið,
FNV, styrkir lýðræðið
Norrœna fullorðinsfrœðslu-
sambandið, Förbundet
Nordisk Vuxenupplysning,
FNV, var stofnað árið 1970. Til-
gangur þess var ákveðinn í upphafi
sá að auka samstarf frjálsrar al-
mennrar frœðslustarfsemi á Norð-
urlöndunum með sérstaka áherslu
á menningarmál í víðum skilningi.
I FNV eru tíu frœðslusambönd
alls, þar af er eitt í Svíþjóð, tvö í
Finnlandi, fjögur í Noregi, tvö í
Danmörku og eitt á Islandi, sem er
frœðslusambandið Símennt en að-
ild að því eiga Bœndasamtök Is-
lands, Kvenfélagsamband íslands
og Ungmennafélag Islands.
Starfsemi FNV byggist einkum á
smáum og stórum samstarfsverk-
efnum frœðslusambandanna. Um
þau eru haldin námskeið í aðildar-
löndunum, um tíu talsins á ári, þar
sem kunnáttufólk á viðkomandi
sviði flyturfyrirlestra og vinnuhóp-
ar starfa og skila áliti. Á hverju ári
er a.m.k. eitt slíkt námskeið haldið
hér á landi.
Af verkefimm sem jjallað hefur
verið um má nefna: Staðardagskrá
21 (Lokal Agenda 21) og umhverf-
ismál, norrœnar bókmenntir, dreif-
býli og atvinnusköpun, málefni fatl-
aðra, menning strandbyggða, nor-
rœnar hannyrðahefðir, tölvutœkni
og alþýðumenntun, málefni aldr-
aðra og sagan, goðsagnir í sjálfs-
mynd norrœnna þjóða, framtíð
Evrópu og samrunaferlið og áhrif
atvinnuleysis á einstaklinginn og
þjóðfélagið. Er þá fátt eitt talið.
FNV hefur látið sig varða mál-
efni Eystrasaltslandanna og m.a.
helgað þeim sérstök námskeið. Þá
hafa samtökin komið á samstarfi
við ESB og m.a. kynnt fyrir sam-
bandinu þœr lýðrœðishefðir sem
eiga sér djúpar rœtur á Norður-
löndunum.
FNV settifyrir nokkru áfót vinnu-
hóp til að fjalla um lýðrœði á breið-
um grunni. Hópnum stýrði Seppo
Niemela frá Finnlandi, þáverandi
formaður FNV. Aðrir í hópnum voru
Vidar Lund frá Noregi, Per
Gustavsson frá Svíþjóð og Haraldur
Olafsson, prófessor, frá Islandi.
Hópurinn hefur skilað bráðabirgða
álitsgerð og fylgir hún hér á eftir:
Lýðræði hefur lengi verið óum-
deilt sem stjómarform. En lýðræð-
ið þarf þó stöðugrar endurskoðunar
við.
Það er við hvers kyns samráð og
samstarf fólks sem lýðræðislegar
leikreglur og dyggðir hafa orðið til,
sem lýðræðið bæði gengur út frá og
byggist á. Lýðræði hvílir á þessum
viðteknu viðhorfum, gildum, þekk-
ingu og hæfni. Virkt lýðræði bygg-
ir á sífelldum samskiptum fólks
með sömu möguleika á þátttöku.
Það gengur einnig út frá að til séu
margir staðir til að koma saman á til
virkrar þátttöku, þar sem kostur
gefst á að læra meira, skiptast á
skoðunum og hugmyndum sem og
að finna nýjar leiðir til að hafa áhrif
á þróun samfélagsins. Lýðræðið
þarfnast lifandi samfélags með auð-
Leshringir
Á stjórnarfundi BÍ14. júní sl. var gerð eftirfarandi bókun:
„Stjórn Bændasamtaka íslands beinir því til ráðgjafarsviðs
samtakanna að vinna að því að leshringjastarfsemi verði reynd
í tengslum við framkvæmd gæðastýringarþáttar nýs sauðfjár-
samnings".
Hér er fitjað upp á nýjung hér á landi sem er að stefna að því
að nota leshringi við að miðla fróðleik og þekkingu. Á hinum
Norðurlöndunum hafa leshringir lengi verið vinsæl leið í þessu
skyni. Það á einnig við um landbúnað í þessum löndum. Nokk-
uð er einnig um það á Norðurlöndunum að kennslubækur séu
gefnar út beinlínis til nota í leshringjanámi.
Þátttakendur í leshring eru að jafnaði fáir, eða á bilinu 5-8,
ásamt stjórnanda. Munur á námi í leshring og t.d. á námskeiði
eða fræðslufundi er einkum sá að þátttakendur í leshring koma
vel undirbúnir til fundar og hafa þá lesið um það efni sem fyrir
er tekið hverju sinni. Hver þátttakandi hefur þannig möguleika á
að vera virkari í þeirri umfjöllun sem fram fer heldur en að jafn-
aði við önnur fræðsluform. Þannig gefa leshringir þátttakendum
góða möguleika á sjálfstæðum vinnubrögðum sem og að
standa fyrir máli sínu og eflir það sjálfsvitund þeirra.
Hér fylgir með greinargerð frá Norræna fullorðinsfræðslusam-
bandinu, FNV, sem BÍ er aðili að um eflingu lýðræðis en einn
þáttur í því er að sjálfsvitund fólks sé styrkt, þar á meðal með
leshringjastarfsemi.
Ritstj.
32 - FREYR 7/2000