Freyr - 15.04.2001, Qupperneq 8

Tafla 2. Umfang landbúnaðar
Landbúnaðarland 14,0 millj. ha
Land undir skógrækt 1,7 millj. ha
Fjöldi búfjár í júní 2000
Sauðfé 45,5 millj.
Holdanautgripir 4,6 millj.
Mjólkurkýr 3,4 millj.
Aðrir gripir á kúabúum 1,1 millj.
Dádýr 2,4 millj.
Svín 400 þús.
Land í kornrækt 170.000 ha"
Land í grænmetisrækt 51.000 ha
ávaxtarækt 112.000 ha
Fjöldi búa í júní 1999
Komrækt + kornrækt og annað 2.628
Blandað, holdanaut og sauðfé 10.908
Sauðfé 9.420
Holdanaut 12.138
Kýr 15.951
Alifuglar og svín 477
Dádýr 1.914
Hross 618
Grænmeti og ávextir 1.917
Annað eða óflokkað 19.407
Fjöldi búa alls: 75.378
Útflutningur (verðmæti í NZ dollurum)
Búfjárafurðir 8,7 milljarðar 77 %
Garðyrkjuafurðir 1,4 milljarðar 13 %
Aðrar afurðir 1,0 milljarðar 10 %
Landbúnaðarafurðir alls 11,1 milljarðar 100 % 55 %
Vöruútflutningur alls 20,0 milljarðar 100%
1 NZ-dollari = 35 ísl. kr.
" Hveiti, hafrar, bygg, maís, baunir, alls um 1 milljón tonn af komi.
Landbúnaður og úrvinnsla hon-
um tengd er meginstoð efnahags-
lífsins og leggur til um 15% af
vergri þjóðarframleiðslu og 55% af
vöruútflutningi. Um 16% vinnu-
afls er bundið í þessum greinum.
(Tafla 2).
Jarðrækt og landnýting
Eins og komið er fram er land í
landbúnaðarnotkun á Nýja-Sjá-
landi rétt tæpir 16 milljón hektarar
eða 59% af heildarflatarmáli lands-
ins. Langmestur hluti þessa lands
er nýttur sem beitiland.
Uppskera er mjög breytileg eftir
árstímum en spretta er allt árið um
kring. Það má búast við að hektar-
inn gefi um 10 tonn þurrefnis á ári
og með góðri beitarstjórn má ná
beitarþunga sem svarar til 3ja
kúa/ha. (Mynd 1).
Langmest er ræktað af fjölæru
rýgresi (Lolium perenne) og hvít-
smára (Trifolium repens). Mjög
sjaldan er þörf á að endurrækta tún
eftir að einu sinni hefur verið sáð í
þau. Það er helst ef túnin skemmast
af völdum skordýra eða illgresis
sem þarf að endurrækta.
Nýsjálenskir bændur vanda mjög
til nýtingar túnanna (beitilandsins)
og reyna að halda meltanleika sem
hæstum sem og lystugleikanum.
Fari spretta fram úr þörfum bú-
stofnsins er beitarhólfum fækkað
og hluti þeirra slegin í vothey. Byrj-
að er að beita t.d kúm í beitarhólf er
beitarframboð nær orðið 2500-
3000 kg þe./ha og hætt að beita
hólfið er framboðið er komið niður
í 1600 kg þe./ha.
Jörðunum er skipt upp í mjög
mörg beitarhólf og skiptibeit stund-
uð nær undantekningarlaust. Girð-
ingar eru fremur vandaðar, auk
þess sem mikið er um færanlegar
rafgirðingar sem teknar eru niður á
veturna er dregur úr sprettu. Þá
fækka bændur yfirleitt beitarhólf-
unum.
Nautgriparækt
Nýsjálensk nautgriparækt byggir
einkum á framleiðslu mjólkur og
kjöts af grasinu einu saman. Þannig
er beitamýting með því albesta sem
gerist í heiminum og hey- eða
kjarnfóðurgjöf tíðkast ekki nema
þegar grasspretta bregst að ein-
hverju leyti vegna árferðis eða ann-
arra þátta. (Mynd 2).
Mjólkurframleiðsla er mest á
Norðureynni, í Waikato, Bay of
Plenty og Taranaki, en sökum
hækkandi landverðs þar hefur
mjólkurframleiðsla aukist á öðrum
svæðum, t.d. á Canterbury háslétt-
unum á Suðureynni.
Mjólkurframleiðsla er stærsta
einstaka búgreinin. Heildarfjöldi
nautgripa er 9,1 milljón gripa, þar
af 3,4 millj. kýr á 14.500 kúabúum.
Farming regions
lwau>D
ÍCf d Pknry/Sout Ataáxt:
1
Mynd 1. Helstu landbúnaðarhéruð
Nýja-Sjálands (Heimild: Farmadviser
1/99).
8 - FReVR 4-5/2001