Freyr - 15.04.2001, Síða 13

Niðurstöður úrskýrslum
nautgriparæktarfélaganna árið 2000
Igrein þessari verður á hefð-
bundinn hátt gefið yfirlit um
og skýrðar nokkrar af þeim
niðurstöðum sem lesa má úr
skýrsluhaldi nautgriparæktarfélag-
anna fyrir árið 2000.
Breytingar í mjólkurframleiðsl-
unni eru nú meiri og hraðari en áð-
ur og slrkt endurspeglast að vonum
í ýmsum niðurstöðutölum úr
skýrsluhaldinu. Á síðustu árum
Bænda-
samtökum
íslands
meðaltalstölur þegar þær eru
flokkaðar eftir búnaðarsambands-
hefur fjöldi slíkra gripa aukist um-
talsvert. Heilsárskýr, sem eru þær
kýr sem eru á skýrslu í byrjun árs
og einnig á síðasta degi ársins, telj-
ast 14.377 (15.245). Reiknaðar árs-
kýr reyndust síðan vera 20.789,8
(21.382,5). Þannig er örlítil fækkun
á skýrslufærðum kúm þó að hún sé
hvorki í hlutfalli við fækkun kúa í
landinu né fækkun skýrslubúa.
Reiknuðum árskúm fækkar samt
Jón Viðar
Jónmundsson,
gerist það í fyrsta sinn í nær heillar
aldar sögu þessarar starfsemi að
mjólkurframleiðsla hefur lagst af í
heilum sveitum, þannig að félög
sem starfað hafa um áratuga skeið
hætta starfsemi sinni af þeirri
ástæðu að framleiðslan sem að baki
stendur er ekki lengur fyrir hendi.
Þannig hafa á síðustu árum fallið út
af þeirri ástæðu félög í Svalbarðs-
hreppi og Grafningi og snemma á
árinu 2000 hætti síðasta bú á Akur-
eyri mjólkurframleiðslu.
Til uppgjörs komu skýrslur af
samtals 816 búum og er
það fækkun sem nemur
37 búum. Þessa fækkun
má alla rekja til þess að
aðilar eru að hverfa frá
mjólkurframleiðslu eða
það að verið er að sam-
eina rekstur á fleiri bú-
um í eina einingu. Slík-
ur rekstrarsamruni hef-
ur verið nokkur á allra
síðustu árum en var áð-
ur alveg óþekktur.
Fækkun búanna er nán-
ast öll bundin við megin
mjólkurframleiðslu-
svæðin, þ.e. Borgar-
fjörð, Eyjafjörð og Suð-
urland, á öðrum svæð-
um eru hverfandi breyt-
ingar á fjölda búa í
skýrsluhaldinu.
Tafla 1 gefur yfirlit
um helstu fjölda- og
svæðum, nema Suðurlandi er þar
tvískipt eins og ætíð hefur verið,
enda er þar að finna um 35% af öll-
um skýrslufærðum kúm í landinu.
Fjöldi kúa sem koma á skýrslu á
árinu eru samtals 29.509 (29.592),
eða nær óbreyttur fjöldi frá fyrra
ári, en í sviga eru sambærilegar töl-
ur frá fyrra ári og á það við um alla
greinina þar sem slíkar svigatölur
eru birtar. Rétt er að vekja athygli á
því að ef kýr eru seldar á milli búa
þá teljast þeir sem tveir einstakling-
ar í þessari tölu og á síðustu árum
enn meira en kúnum sem koma á
skýrslu sem er aðeins enn ein bend-
ing um sífellt meiri hreyfanleika í
kúahóp landsmanna.
Hlutfallsleg þátttaka
Margoft hefur í þessum greinum
verið fjallað um mikilvægi mikillar
og almennrar þátttöku mjólkur-
framleiðenda í skýrsluhaldinu. Það
er fyrsta skilyrði þess að unnt sé að
vinna markvisst ræktunarstarf í ís-
lenska kúastofninum auk þess sem
það verður ætíð einn nærtækasti
Tafla 1. Helstu yfirlitstölur úr skýrsluhaldi 2000__________________
Meðal-
Búnaðarsamband/ bústærð, Afurðir árskúa
Nautgripasarnband Bú alls Kýr alls Árskýr árskýr Nyt kg Kjarnfóður
Kjalamesþings 6 226 168,2 28,0 4113 576
Borgarfjarðar 69 2431 1638,2 23,7 4443 694
Snæfellinga 32 1007 680,5 21,3 4688 704
Dalasýslu 20 605 421,3 21,1 4258 732
Vestfjarða 35 859 629,3 18,0 4668 749
Strandamanna 1 25 23,5 23,5 4261 554
V-Húnavatnssýslu 22 625 438,7 19,9 4605 726
A-Húnavatnssýslu 44 1305 867,4 19,7 4352 871
Skagfirðinga 68 2553 1896,5 27,9 4910 901
Eyjafjarðar 129 5996 4341,9 33,7 4661 747
S-Þingeyinga 80 2098 1571,5 19,6 4761 799
Austurlands 28 859 634,4 22,7 4368 685
A-Skaftafellss. 13 395 287,3 22,1 5044 1051
V-Skaft, Rang. 128 4673 3200,2 25,0 4709 771
Ámessýslu 141 5852 3990,9 28,3 4691 848
Landið allt 816 29509 20789,8 25,5 4657 790
FR€VR 4-5/2001 - 13