Freyr - 01.09.2003, Qupperneq 11

Yfirlit um skýrsluhald fjár-
ræktarfélaganna árið 2002
r
þessari grein verður á hefð-
bundinn hátt gerð grein
fyrir nokkrum helstu nið-
urstöðum úr skýrsluhaldi fjár-
ræktarfélaganna frá árinu
2002. Það uppgjör, sem hér er
fjallað um, var unnið í lok ág-
úst 2003 en þá var vitað að
skýrslur frá tveimur tugum
búa frá haustinu 2002 voru enn
ókomnar til uppgjörs. Því mið-
ur er Iítill hópur skýrsluhald-
ara nánast alveg úr takt við
tímann með skil á skýrsluhald-
inu og full ástæða til að hvetja
þessa aðila til að taka til hend-
inni og koma þessum málum í
lag.
Það er töluvert breytilegt eftir
landsvæðum hvernig skilum á
skýrslum er háttað. Verulegur
hluti skýrsluhaldara á Vestfjörð-
um og Norðurlandi hefur sent
skýrslur og fengið þær uppgerðar
fyrir áramót, sem hlýtur að eiga að
vera eðlileg viðmiðun allra
skýrsluhaldara. Aðeins þannig
verður skýrsluhaldið sá þáttur í
markvissu ræktunarstarfi sem því
er ætlað að vera og það á að vera.
Af Suðurlandi eru skýrsluskil al-
mennt alltof seint á ferðinni og
hefur verið svo lengi. Á allra síð-
ustu árum hefur einnig verið nei-
kvæð þróun að þessu ieyti í alltof
mörgum sveitum á Vesturlandi.
Einhverjir skýrsluhaldarar munu
vera að bíða niðurstaðna í sam-
bandi við slátrun fram eftir vetri
og bíða því með skýrsluskil. Fyrir
þau lömb, sem þá fyrst koma til
slátrunar, er hins vegar eðlilegast
að senda skýrslur til uppgjörs með
upplýsingum um lifandi þunga
þessara lamba á hefðbundnum
sláturtíma en skrá síðan að þau
bíði slátrunar síðar. Á þann hátt
fást eðlilegastar samanburðartölur
fyrir skýrsluhaldið.
Skýrsluhaldið er í sókn
Á allra síðustu árum hefur
skýrsluhald í sauðtjárrækt verið í
umtalsverðri sókn í landinu. Fleiri
og fleiri tjárbændur taka þátt í
þessu starfi. Slíkt er að vonum
gleðilegur mælikvarði um faglega
sókn greinarinnar sem henni hlýt-
ur að vera lífsnauðsyn í þeim
mikla andblæstri sem sauðíjárbú-
skapur hér á landi hefur búið við á
síðari árum í markaðsmálum. í
nútíma samkeppnisþjóðfélagi á
engin framleiðslugrein sér lífsvon
nema saman fari faglegt starf,
bæði í framleiðslu og markaðs-
málum.
Víkjum þá að nokkrum helstu
niðurstöðum sem lesa má úr
skýrslunum lfá árinu 2002. Helstu
Qölda- og meðaltalstölur úr ein-
stökum félögum er að finna í töflu
1, sem er með sama sniði og áður.
Ur þessari og hliðstæðum töflum
frá fyrri árum er mjög auðvelt að
rekja þróun í sauðfjárframleiðslu í
einstökum sveitum um langt ára-
bil. Þar sem skýrsluhaldið stendur
föstustum fótum á þetta starf sér
um hálfrar alda samfellda sögu, á
örfáum stöðum er það enn eldra.
Víðast má sjá úr tölunum skýrar
vísbendingar um mikla fram-
leiðniaukningu í greininni sem að
verulegum hluta verður rakin til
aukinnar frjósemi ánna í áranna
rás.
Félögin í töflunni eru 133 eins
og á síðasta ári. Þær breytingar
eru að það bú, sem skilað hefur
skýrslum síðustu árin undir nafni
Sf. Gils, hafði ekki skilað skýrsl-
um þegar uppgjör fór fram, en
nýtt félag er Sf. Geithellnahrepps,
en á starfssvæði þess hefur
skýrsluhald verið all brotakennt
um langt árabil. Eins og fram kom
í umfjöllun um skýrsluhaldið á
síðasta ári hafa örfá bú undanfarin
tvö ár skilað skýrslum án þess að
vera skráð í fjárræktarfélögum og
niðurstöður þeirra koma aðeins
fram í viðkomandi sýslumeðaltöl-
um og landsmeðaltali og fjölda-
tölum þar.
Uppgjörið að þessu sinni nær til
1.093 (1.089) skýrsluhaldara. í
greininni eru Qölda, og meðaltals-
tölur, sem birtar eru í sviga, til-
svarandi tölur fyrir skýrsluhaldið
árið 2001 til samanburðar. Full-
orðnu æmar í uppgjöri vom sam-
tals 203.883 (198.160), en þær
veturgömlu 42.538 (39.625).
Samtals eru skýrslufærðar ær því
246.421 (237.785). Fjölgun á
skýrslufærðum ám er 3,6% á milli
ára og búin stækka því að meðal-
tali eins og sjá má nteð saman-
burði á tölum milli ára þar sem
Freyr 7/2003 - 11 |