Freyr - 01.06.2005, Blaðsíða 8
MATVÆLI
Heimaframleiðsla og sala beint til neytenda. Almennu (nýju) reglurnar gera engar sérstakar kröfur tengdar stærð fyrirtækja. Þó er
fyrirtækjum með takmarkaða framleiðslu heimilt að nota staðlað innra eftirlit og þurfa því ekki að framkvæma „GÁMES - greiningu"
heldur geta notast við fyrirfram ákveðna mikilvæga eftirlitsstaði.
staðlað innra eftirlit og þurfa því
ekki að framkvæma „GÁMES -
greiningu" heldur geta notast
við fyrirfram ákveðna mikilvæga
eftirlitsstaði.
Það er algengt að heyra
kvartað undan núgildandi kröf-
um sem ESB gerir vegna fram-
leiðslu á matvælum úr dýrarík-
inu. Það er skoðun höfundar að
þessar kvartanir séu oft byggð-
ar á misskilningi. í mörgum til-
fellum lenda framleiðendur í
erfiðleikum þegar verið er að
breyta húsnæði sem byggt var
með aðrar kröfur í huga. Aftur
á móti ef húsnæði er hannað
frá byrjun með ESB-kröfur í
huga þá verður slíkt húsnæði
ekki verulega dýrara í byggingu
en annað húsnæði til sömu
nota.
Það sem vefst fyrir mörgum
eru kröfur um innra eftirlit. ESB
hefur komið auga á þetta
vandamál og því er á nokkrum
stöðum í þessari nýju löggjöf
kveðið á um að samdar skuli og
gefnar út leiðbeiningar um
þessa þætti. Einnig hefur ný-
ÞAÐ ER ÞVÍ NIÐURSTAÐA
HÖFUNDAR AÐ AUÐVELD-
ARA VERÐI FYRIR ÞÁ SEM
HAFA ÁHUGA Á AÐ SETJA
UPP LÍTIL SLÁTURHÚS EÐA
AÐRA TAKMARKAÐA ÚR-
VINNSLU Á LANDBÚNAÐAR-
AFURÐUM HELDUR EN
HINGAÐ TIL HEFUR VERIÐ.
lega verið ákveðið að gera átak
í fræðslumálum varðandi mat-
vælaeftirlit og matvælafram-
leiðslu og verja verulegum fjár-
munum til þessa verkefnis sem
mun sérstaklega koma litlum
og meðalstórum fyrirtækum til
góða.
Á íslandi hefur fram til þessa
ekki verið unnið samkvæmt nú-
verandi ákvæðum ESB um tak-
markaða framleiðslu, enda slíkt
ekki að finna í íslenskum reglu-
gerðum. Eins og hér að ofan er
minnst á eru nýir staðlar sem
gilda munu frá og með 1. janú-
ar 2006 heldur auðveldari (
framkvæmd heldur en þeir sem
nú er farið eftir. Það er því nið-
urstaða höfundar að auðveld-
ara verði fyrir þá sem hafa
áhuga á að setja upp lítil slátur-
hús eða aðra takmarkaða úr-
vinnslu á landbúnaðarafurðum
heldur en hingað til hefur verið.
Það er alls ekki rétt að erfiðara
sé fyrir lítil fyrirtæki að uppfylla
ESB-skilyrði og ætti ekkert að
vera því til fyrirstöðu ef vel er að
málum staðið frá upphafi.
STUTT SAMANTEKT
Hér hafa verið kynntar ( mjög
stuttu máli nýjar reglur ESB um
matvælaframleiðslu. Breytingar
sem snúa að iðnaðinum eru
þær helstar að kveðið er skýrara
á um ábyrgð matvælaframleið-
enda og gerðar eru skýrar kröf-
ur um einfalt rekjanleikakerfi.
Breytingar sem snúa að mat-
vælaeftirliti og hinu opinbera
kerfi eru víðtækari og miða að
því að samhæfa reglur sem
gilda í aðildarrlkjunum og
styrkja þannig innri markað ESB
og auka traust neytenda á land-
búnaðarafurðum og öðrum
matvælum.
Einungis reynslan getur skorið
úr um það hvort þessar reglur
verða farsælar og skila tilætluð-
um árangri. Þær eru settar sam-
kvæmt bestu vitund og í sam-
ræmi við það sem gerist annars
staðar í heiminum. Þær sýna,
eins og svo margt annað á okk-
ar tímum, hvað heimsviðskipti
hafa mikil áhrif á allt okkar
starfsumhverfi, enda ætlumst
við til þess að þær vörur sem við
kaupum í auknum mæli víðs-
vegar um heiminn uppfylli
ákveðinn lágmarksstaðal. Aðrir
neytendur erlendis gera sömu
kröfu til okkar framleiðsluað-
ferða og heilbrigðiseftirlits.
ísland framleiðir mikið af mat-
vælum og selur um allan heim.
Ég tel að þessar nýju reglur séu
ekkert sem við þurfum að óttast
heldur séu miklu frekar tækifæri
til að bæta og tryggja gæði og
ímynd landbúnaðarframleiðslu
okkar á komandi árum.
FrEYR 06 2005