Freyr - 01.06.2005, Blaðsíða 33

SAUÐFJÁRRÆKT
Sauðfjárrækt
Afurðir sauðfjár eru kjöt, slátur, gærur og ull. Samkvæmt
gjaldstofni til búnaðargjalds fyrir tekjuárið 2003 voru verð-
mæti sauðfjárafurða að meðtöldum beingreiðslum 4,4 millj
arðar króna eða 22,4% af heildargjaldstofninum.
FJOLDI FRAMLEIÐENDA
Fjöldi lögbýla með virkt
greiðslumark árið 2004 var
1.846 en var 1.918 á árinu
2003. Árið 2004 komu 95%
framleiðslunnar frá þessum bú-
um eða 8.176 tonn. Frá 352
lögbýlum án greiðslumarks
komu 440 tonn og frá framleið-
endum utan lögbýla komu 28,6
tonn. Fjöldi sauðfjárbúa og
stærð þeirra eftir landshlutum
er sýndur í töflu 2.
Sauðfé hefur fækkað mikið
tvo síðustu áratugi. Flest varð
það árið 1977 eða 896 þúsund
ásett fjár. Haustið 2004 voru
sett á 455.398 fjár en 463 þús-
und árið áður. Fækkun milli ára
má að verulegu leyti rekja til
niðurskurðar vegna riðuveiki
haustið 2004. Tafla 1 sýnir
fjölda sauðfjár árin 2000-2004.
Tafla 1. Fjöldi sauðfjár
2000-2004, ásett fé
Ár
2000
2001
2002
2003
2004
Ásett fé
465.576
473.535
469.404
463.006
455.398
Heimild: Bændasamtök íslands
FRAMLEIÐSLA OG SALA
Árið 2004 var framleiðsla kinda-
kjöts 8.643 tonn eða 1,7% minni
en haustið 2003. Dilkakjötsfram-
leiðslan var 7.811 tonn en kjöt af
veturgömlu og fullorðnu fé 833
tonn. Meðalfallþungi dilka var
15,05 kg. Alls varslátrað 518.142
dilkum og 34.745 fullorðnum
kindum.
Árið 2004 voru 1.230 tonn af
kjöti framleidd í öðrum mánuð-
um en september og október,
eða um 14% af allri framleiðslu,
en var 15% árið á undan. Að
þessari breytingu hefur verið
stuðlað með áðurnefndum álags-
greiðslum utan hefðbundinnar
sláturtíðar og hærra afurða-
stöðvaverði. Innvegin ull árið
2004 samkvæmt niðurgreiðslu-
reikningum var 856 tonn en 697
tonn árið 2003.
Sala kindakjöts innanlands árið
2004 var 7.213 tonn eða 13,2%
meiri en árið 2003, þar af var
lambakjöt 6.476 tonn en kjöt af
fullorðnu 736 tonn. Sala á íbúa
nam 24,7 kg og hlutdeild kinda-
kjöts í heildarkjötneyslu var
32,6%. Birgðir kindakjöts minnk-
uðu um 13,8% frá ársbyrjun til
ársloka og voru 5.582 tonn i árs-
lok 2004. Meðtalið í birgðum er
kjöt sem flytja skal á erlenda
markaði samkvæmt álagðri út-
flutningsskyldu fyrir árið 2004.
Ljósmynd Jón Eiríksson.
Tafla 3. Framleiðsla og sala sauðfjárafurða 2000-2004, kg
Framleiðsla. Sala. Sala kiöts Framleiðsla.
kjöt kjöt á íbúa u 11 *
2000 9.735.336 7.235.029 25,7 819.259
2001 8.615.997 6.768.424 23,8 675.447
2002 8.674.053 6.427.235 22,4 492.840
2003 8.673.999 6.427.235 21,9 697.438
2004 8.644.029 7.212.540 24,7 855.896
* Samkvæmt niðurgreiðslureikningum.
Heimild: Bændasamtök íslands.
Framleiðsla og sala sauðfjár- yafla 4.
afurða innanlands árin 2004 er sýnd í töflu 3. 2000- Ár Álöað útflutnings-
skylda kg
ÚTFLUTNINGUR 2000 1.401.810
2001 1.382.312
Útflutningur kindakjöts sam- 2002 1.650.444
kvæmt verslunarskýrslum árið 2004 var 1.732 tonn en var 2003 2.453.631
2.253 tonn árið áður. Frá 1996 2004 2.305.155
hefur framboði dilkakjöts á inn-
anlandsmarkað verið stýrt með
útflutningsskyldu og hefur
álögð útflutningsskylda þróast
eins og sýnt er í töflu 4.
Helstu útflutningslönd hafa
jafnan verið Norðurlöndin en
samkvæmt verslunarskýrslum
Hagstofu (slands var kindakjöt
flutt út til 15 landa árið 2004.
Tafla 2. Fjöldi innleggjenda og stærð sauðfjárbúa 2004 eftir landshlutum
Fjöldi lögbýla m. virkt gr.m Innl. kindakjöt kg Meðal innlegg, kg Virkt gr.mark, ærg.
Reykjanessvæði 34 67.410,4 1.982,7 2.240,1
Vesturland 282 1.443.593,9 5.119,1 50.892,3
Vestfirðir 173 973.690,8 5.628,3 40.996,7
Norðurland vestra 357 1.781.007,3 4.988,8 73.628,5
Norðurland eystra 319 1.381.296,8 4.330,1 58.643,1
Austurland 266 1.517.632,2 5.705,4 62.415,1
Suðurland 415 1.479.337,4 3.564,7 57.170,2
Samtals allt landið 1.846 8.643.968,8 345.986,0
Heimild: Bændasamtök íslands og Landssamband sláturleyfishafa
Freysmynd/TB.
FREYR 06 2005
33