Freyr - 01.04.2004, Blaðsíða 24
að þau eru að fjarlægjast “uppruna
sinn”. Öll þessi naut standa því
áfram með óbreyttan dóm sem
öflugir kynbótagripir.
Nautin úr þessum árgangi, sem
voru í notkun á síðasta ári, taka
engar verulegar kollsteypur í kyn-
bótamatinu. Tvö af þessum naut-
um verða áfram í notkun.
Trefill 96006 stendur áfram
með ágætan dóm, dætur hans eru
vinsælar kýr og hann styrkist í
mati íyrir þá eiginleika sem voru
veikustu eiginleikar hans en mat
fyrir endingu lækkar nokkuð.
Úi 96016 verður einnig áfram í j
notkun, dætur hans eru engir af- j
gerandi afkastagripir, en þetta eru
feikilega glæsilegar og vinsælar
kýr og virðist sem hann sé um
margt hliðstæður við Sorta 90007
sem mikið var notaður fyrir
nokkrum árum.
Dúri 96023 lækkar um tvö stig i
heildardómi en stendur með góð-
an dóm en verður ekki lengur í al-
mennri dreifíngu.
Þá verða Núpur 96013 og Kalli
96015 heldur ekki lengur í al-
mennri dreifingu, fyrst og fremst
vegna þess hve stór hópur betri
nauta kom fram á sjónarsviðið.
Núpur er tvímælalaust áfram
mjög athylisverður sem mikið
“próteinnaut”.
Naut eldri en frá 1996
Úr 1995 árgangi nauta verða að-
eins tvö naut í áframhaldandi
notkun, þeir Túni 95024 og Sproti
95036. Túni styrkir mat sitt ár frá
ári og stendur nú með hæsta heild-
ardóm nauta í árganginum og um
leið í hópi toppnauta og hefur mat
hans bæði um afurðir og fyrir end-
ingu hækkað talsvert frá síðasta
ári. Hin nautin, sem nú eru tekin
úr almennri notkun, standast eldri
dóm áfram með ágætum.
Hinn feikilega sterki nautaár-
gangur frá 1994 er mjög á sléttum
sjó og er enn nokkur hópur af
þessum nautum í almennri notk-
un. Dómur þeirra stenst með
ágætum. Ástæða er til að víkja að
einu þeirra nauta sem áfram eru í
almennri dreifingu, Búra 94019,
sem hefur fimasterkt mat fyrir
frumutölu og ætti af þeirri ástæðu
að vera áhugaverður til frekari
notkunar.
Fyrstu dætur 1992 nautanna eft-
ir aðalnotkun þeirra að fengnum
afkvæmadómi em nú komnar með
upplýsingar í úrvinnslu þó að þar
eigi mikill fjöldi eftir að bætast við
á næstu misserum. Smellur 92028
stendur áfram með bestan heildar-
dóm nautanna í árganginum og
styrkir dóm sinn um afurðir og
ýmsa aðra eiginleika en mat fyrir
endingu snarlækkar. Beri 92021
lækkar aðeins í mati og veikleiki
hans í próteinhlutfalli mjólkur,
sem er nokkuð áberandi veikleiki
hjá nautunum í þessum árgangi, er
enn áberandi mikill. Tjakkur
92022 sýnist nokkuð halda sjó í
mati hjá dætmm sínum með við-
bót margra nýrra dætra núna. Hjá
dætmm Skugga 92025 er ekki
heldur að greina neinar áberandi
breytingar, má samt benda á að
hann hefur mjög gott mat um frjó-
semi og hefur það hækkað, en fyr-
ir þennan eiginleika er einnig hálf- j
bróðir hans, Tjakkur, með vem-
lega góða stöðu.
Naut frá 1991
Hjá nautunum frá 1991, sem
komu til frekari notkunar að
fengnum afkvæmadómi, er nú
kominn feikilegur fjöldi nýrra
dætra og þessi naut eiga því sum
orðið mjög stóra dætrahópa og em
komin með ömggan og endanleg-
an dóm um flesta eiginleika. Fyrir
þessi naut sum hafa orðið miklar
breytingar á þeirri mynd sem við
blasir frá því að þau fengu sinn af-
kvæmadóm. Negri 91002 stendur
með fremur gott mat um afúrðir
hjá dætmm sínum en talsvert ber á
göllum í ýmsum öðmm eiginleik-
um og hvað alvarlegast í mjöltum.
Hljómur 91012 hefur ætíð haft
mjög góðan dóm um mjólkurlagni
dætra, en efnahlutfoll í mjólk em í
lægri mörkum hjá dætmm hans og
þær em ákaflega breytilegar um
aðra eiginleika. Skjöldur 91022
hefur hrapað í mati á afurðasemi
dætra og því miður hefúr of stór
hluti dætra hans nánast reynst
stritlur. Dætur hans hafa hins veg-
ar góða júgurgerð og góðar mjalt-
ir en einnig um leið afleitt mat
fyrir frumutölu. Dætur Skuts
91026 reynast feikilega getumikl-
ar mjólkurkýr en ákaflega sundur-
leitar um aðra eiginleika. Dætur
Krossa 91032 hafa reynst enn
meiri mjólkurkýr en fyrsti dómur
þeirra gaf til kynna, þær hafa góð-
ar mjaltir en aðeins ber á skap-
göllum. Hjá þessum kúm hefúr
hins vegar júgurheilsa oft reynst
ákaflega bágborin og er mat um
frumutölu ótrúlega lágt eða 49 og
þetta kemur greinilega mjög niður
á endingu hjá þessum kúm. And-
stæðan við þessar kýr em dætur
Bætis 91034 en dómur hans stenst
fremur lítið breyttur og stendur
áfram afbragðsgott mat um
frumutölu. Þessi nautahópur
stendur sem feður að baki nautun-
um frá 1999, en dætur þeirra
verða mjög áberandi meðal fyrsta
kálfs kvigna á árinu 2004 og í
ljósi þessarar reynslu er vart hægt
að búast við öðru en vemlega
breytilegum hópi þar.
Eldri nautin hafa þegar haft sín
hámarksáhrif í íslenska kúastofnin-
um og tæpast ástæða tiil að fjöl-
yrða um niðurstöður þeirra nema
ástæða er til að benda á hina feiki-
legu yfirburði sem ffarn koma hjá
dætmm Sorta 90007 fyrir júgur- og
spenagerð, mjaltir og skap. Vem-
leg ástæða er til að huga að því að
ná þessum kostum dætra hans með
vali þeirra sem uppfylla skilyrði
um afúrðir sem nautsmæður.
| 24 - Freyr 3/2004