Fréttablaðið - 10.11.2012, Blaðsíða 18

18 10. nóvember 2012 LAUGARDAGUR
Á fundi bæjarstjórnar Hafnar-fjarðar 24. október sl. var
samþykktur mikilvægur við-
auki við upphaflegt samkomulag
Hafnarfjarðarbæjar og Lands-
nets hf. um röðun framkvæmda
við Suðvesturlínur og tryggingu
Hafnarfjarðarbæjar fyrir því
að raflínur nálægt íbúabyggð á
Völlum og við Hamranes verði
fjarlægðar eins fljótt og auðið
er. Í viðaukanum kemur fram að
framkvæmdir við niðurrif lín-
anna muni hefjast eigi síðar en
2016 og að þeim verði lokið eigi
síðar en 2020. Jafnframt er árétt-
aður sá sameiginlegi skilningur
aðila að hefjist framkvæmdir við
fyrsta áfanga nýs álvers í Helgu-
vík eða annars orkufreks iðn-
aðar á svæðinu, þá verði þegar
hafinn undirbúningur að fyrr-
greindum framkvæmdum og lín-
urnar fjarlægðar. Athygli vakti
að bæjarfulltrúar Sjálfstæðis-
flokksins greiddu viðaukanum
ekki atkvæði sitt en komu hins
vegar með virkum hætti að gerð
upphaflega samkomulagsins.
Samkomulags sem þó var með
þeim hætti að samningsaðilinn,
Landsnet hf., gat leyft sér að ráð-
ast ekki í þær framkvæmdir sem
þar var verið að semja um.
Forsaga málsins
Í ágúst 2009 gerðu Lands-
net hf. og Hafnarfjörður með
sér samkomulag um uppbygg-
ingu flutningskerfis raforku.
Með samkomulaginu var tryggt
að samhliða uppbyggingu
Suðvestur línu yrði ráðist í færslu
þess hluta flutningskerfisins sem
í dag liggur í jaðri íbúabyggðar-
innar í Hafnarfirði. Það hefur
því ávallt legið fyrir að forsenda
niðurrifs Hamraneslínu væri að
farið yrði í uppbyggingu nýrrar
Suðvesturlínu.
Í því samhengi er vert að hafa
í huga að niðurrif Hamraneslínu
er ekki ein af forsendum upp-
byggingar nýrrar Suðvestur-
línu. Krafan um þá framkvæmd
er alfarið krafa Hafnarfjarðar-
bæjar og sett fram vegna aug-
ljósra og brýnna hagsmuna
sveitar félagsins og íbúa þess.
Mikilvæg tímamörk
Á þeim tíma sem samkomulagið
var gert lá ekki annað fyrir en
að þá þegar yrði hafist handa
við framkvæmdina og var þá
gert ráð fyrir að línurnar yrðu
farnar árið 2011. Tafir hafa hins
vegar orðið á framkvæmdum í
Helguvík og töluverð óvissa verið
uppi um framtíð þess verkefnis.
Það er meginástæða þeirra tafa
sem orðið hafa á framkvæmdum
Landsnets við Suðvesturlínu og
þar með niðurrifi Hamraneslínu.
Um það hefur Hafnarfjarðarbær
ekkert haft að segja, enda kvað
fyrra samkomulag ekki á um
nein tímamörk framkvæmda.
Það gerir fyrrgreindur viðauki
aftur á móti og í því liggur mikil-
vægi hans.
Fjarvera Sjálfstæðisflokksins
Ekki síst þess vegna er athyglis-
vert að bæjarfulltrúar Sjálf-
stæðisflokksins í Hafnarfirði
eru ekki reiðubúnir að taka þátt
í að tryggja hagsmuni bæjarins í
þessum efnum. Með framgöngu
sinni og afstöðuleysi í þessu máli
sýnir Sjálfstæðisflokkurinn í
Hafnarfirði fram á að hann er
enn og aftur ekki reiðubúinn að
axla fulla ábyrgð og standa vörð
um heildarhagsmuni Hafnar-
fjarðar.
Með viðaukanum við Lands-
net tryggði meirihluti Vinstri
grænna og Samfylkingar bind-
andi samkomulag um hvenær
í síðasta lagi umræddar fram-
kvæmdir við niðurrif línumann-
virkjanna muni hefjast og hve-
nær þeim skuli lokið. Þannig
eru hagsmunir sveitarfélagsins
tryggðir með skýrari hætti en
áður hefur verið. Eftir tilraun-
ir til að fá málinu frestað völdu
fulltrúar Sjálfstæðisflokksins að
sitja hjá við afgreiðslu samkomu-
lagsins, þessu mikilvæga hags-
munamáli bæjarbúa í Hafnar-
firði.
Helsta ástæða þess að félags-leg staða umgengnisforeldra
hefur ekki verið gerð að kosninga-
máli hingað til er sú að umgengnis-
foreldrar hafa aldrei verið skráðir
sem foreldrar í bókum hins opin-
bera. Ef tölfræðin væri til um þjóð-
félagshópinn, líkt og um aðra þjóð-
félagshópa, væri almennt álitið að
réttindabarátta umgengnisforeldra
væri ein mikilvægasta mannrétt-
indabarátta á Íslandi í dag.
Þótt Hagstofa Íslands telji það
mikilvægt að telja sérhvert verp-
andi hænsni, svín og búgripi á
ári hverju telur stofnunin það sér
ofviða að telja fjölda umgengnis-
foreldra og réttlætir hún vinnu-
brögðin með að benda á götótt
regluverk Evrópusambandsins sem
hún segist fara eftir í einu og öllu.
Hef ég því sagt í kerskni og alvöru
að umgengnisforeldrar séu þannig
færðir skör neðar en búgripir í
íslenskri hagskýrslugerð. Það er
þó ekki fyllilega maklegt af hag-
stofunni að skýla sér á bak við van-
hæfni evrópska skrifræðisins, því
Svíar hafa um langt árabil haldið
til haga nákvæmri tölfræði um
þjóðfélagshóp umgengnisforeldra.
Þetta gera þeir með því að færa
öll fjölskylduvensl til bókar í þar-
lendri þjóðskrá, en hér á landi eru
lögheimilisforeldrar einungis auð-
kenndir með svokölluðu fjölskyldu-
númeri, með þeim afleiðingum að
umgengnisforeldrar eru færðir til
bókar sem barnlausir einstakling-
ar.
Þannig hafa íslensk stjórnvöld og
stofnanir undanskilið þjóðfélags-
hóp umgengnisforeldra frá öllum
lífskjarakönnunum og rannsókn-
um frá upphafi vega, jafnvel þótt
öllum megi vera ljóst að þeir búa
við langlökustu lífskjörin í landinu.
Í fræðiriti Háskóla Íslands
frá árinu 2011, Fjölskyldu gerðir
á Íslandi, kemur fram að ríkið
greiðir um 40.000-60.000 kr. til
handa lögheimilisforeldrum með
hverju skilnaðarbarni. Flestar
þær greiðslur sem hér um ræðir
eru undanþegnar frá skatti, en við
bætist meðlag, sem getur orðið tvö-
falt ef heildartekjur umgengnis-
foreldra fara yfir 525.000 kr.
Upphæð meðlags er 24.230 kr. og
eru skattarnir af því greiddir af
umgengnisforeldrinu. Saman taldar
greiðslur ríkisins og umgengnis-
foreldra til handa lögheimilis-
foreldrum geta því verið á bilinu
64.000-108.000 kr. á mánuði og
fer breytileikinn eftir tekjum
skilnaðar foreldra og búsetuformi
lögheimilisforeldris.
Umgengnisforeldrið missir
hins vegar næstum allar bætur
við skilnað, bæði barnabætur og
húsaleigubætur, og skerðast vaxta-
bætur miðað við að umgengnis-
foreldrið sé barnslaus einstæð-
ingur og að meðlagsgreiðslur til
handa lögheimilisforeldrinu sé
hluti af hans ráðstöfunartekjum.
Við má bæta að Innheimtustofnun
sveitarfélaga hefur nærri því ótak-
markaðar heimildir til að ganga að
eigum og útborguðum tekjum með-
lagsgreiðenda ef kemur til van-
skila.
Þrátt fyrir að heildarlaun endur-
spegli á engan hátt ráðstöfunar-
tekjur umgengnisforeldra skerðast
allar bætur í samræmi við heildar-
laun og hækka t.a.m. afborganir
Lánasjóðs íslenskra námsmanna í
samræmi við þau. Auk þessa synj-
ar félagsþjónusta sveitarfélaganna
beiðni umgengnis foreldra um fjár-
hagsaðstoð, jafnvel þótt Innheimtu-
stofnun sé búin að draga nær öll
útborguð laun af meðlagsskuldar-
anum, og réttlætir hún framgöngu
sína með að benda á heildarlaun
meðlagsgreiðandans, jafnvel þótt
útborguð laun séu nær engin.
Stjórnvöld eru meðvituð um
vandann en kusu hins vegar við
upphaf kosningavetrarins að
bregðast við honum með því að
hækka ríflega barnabætur til
handa lögheimilisforeldrum á
grundvelli þeirra röngu forsendna
að þeir skapi þann þjóðfélags-
hóp sem sárast eigi um að binda.
Til að bæta gráu ofan á svart er
ástæða til að óttast að stjórnvöld
ætli á kosninga vetri að hlunnfara
umgengnis foreldra enn og aftur í
fyrirhuguðum breytingum á lögum
er varða nýjar barnatryggingar og
húsnæðis bætur.
Þótt ástæða sé til að árétta mikil-
vægi þess að stjórnvöld styðji þétt
við bakið á lögheimilisforeldrum,
þá gefur það augaleið að framganga
þeirra í garð umgengnis foreldra
er svívirðileg og henni verður að
linna. Stjórnvöld þurfa þegar í
stað að beita sér fyrir nauðsynleg-
um lagabreytingum til að öll fjöl-
skylduvensl verði skráð í Þjóðskrá,
líkt og gert er í Svíþjóð. Með þeim
hætti er hægt að halda tölfræðileg-
um upplýsingum til haga um þjóð-
félagshópinn og leiðrétta aðkomu
umgengnisforeldra að bótakerfinu.
Leiðrétt aðkoma umgengnis-
foreldra að bótakerfinu ætti að
vera brýnasta kosningamál vetrar-
ins á sviði velferðar og mannrétt-
inda, og ættu stjórnmálaöflin í
landinu að gera sér grein fyrir því
að umgengnisforeldrar telja um
14.000 fullgild atkvæði í alþingis-
kosningum.
Höfundur er fyrrverandi ritari
stjórnar hagsmunasamtaka heimil-
anna, stjórnarformaður Samtaka
meðlagsgreiðenda, starfar sem
stuðningsfulltrúi með B.A.-próf í
guðfræði og gefur kost á sér í 3.-5.
sæti í prófkjöri Sjálfstæðisflokks-
ins í Reykjavík.
Þótt Hagstofa
Íslands telji
það mikilvægt
að telja sérhvert verpandi
hænsni, svín og búgripi á
ári hverju telur stofnunin
það sér ofviða að telja
fjölda umgengnisforeldra.
Með framgöngu sinni og afstöðuleysi í
þessu máli sýnir Sjálfstæðisflokkurinn
í Hafnarfirði fram á að hann er enn og
aftur ekki reiðubúinn að axla fulla ábyrgð...
Niðurrif Hamraneslína tryggt Örbirgð umgengnis-
foreldra er
pólitískur vandi
Orkumál
Guðrún Ágústa
Guðmundsdóttir
bæjarstjóri í Hafnarfirði
Samfélagsmál
Gunnar Kristinn
Þórðarson
stuðningsfulltrúi
AF NETINU
Fyrir flokkinn sinn
„Hvað get ég gert fyrir Sjálfstæðisflokkinn?“ spyr einn sextán frambjóðenda
í prófkjörsblaði flokksins í Kópavogi. Já, hvað getur þú gert fyrir Flokkinn
og hvað getur þjóðin gert fyrir Flokkinn sinn? Ég hef dónalegar hugmyndir
um það, en læt þær kyrrar liggja í bili. En hvað getur Flokkurinn gert fyrir
þjóðina, það er allt önnur Ella. Hann getur vísað fjárglæframönnum sínum
af þingi og forðast fleiri glæframenni. Hann getur gert upp fortíðina og
leitað aftur til uppruna síns. Getur hætt upphlaupum og málþófi um
tæknileg atriði á þingi. En til of mikils er mælzt, að hann taki þjóðina fram
yfir Flokkinn.
http://www.jonas.is/
Jónas Kristjánsson
Krúsaðu
frítt í eitt ár
*Upphæð inneignarkortsins er 260.000 kr. sem samsvarar 1.000 lítrum á núverandi verði.
**Meðalakstur miðað við fólksbíl (bensín), árið 2011, samkvæmt Umferðarstofu.
1.000
LÍTRAR INNIFALDIR*
Cruze LTZ bsk. 4d | Verð aðeins 3.190 þús.
Aðein
s
örfáir
bílar

eftir!
Þegar þú kaupir Chevrolet Cruze
færðu 1.000 lítra* inneignarkort
bensíni. Miðað við um 12.200
þú akir frítt í eitt ár.
Chevrolet Cruze er áberandi
glæsilegur og hlaðinn staðalbúnaði