Heimilisritið - 01.06.1952, Síða 24

guðlaus og illræmdur hollenskur
skipstjóri að nafni van Straten,
sem án þess að skeyta um bann
kirkjunnar, og til að brjóta
gegn kristinni trú og gamalli sið-
venju, rauf páskahelgina og lagði
skútu sinni úr höfn á föstudag-
inn langa. Herrann birtist hon-
um nieð sín blæðandi sár, en
skipstjórinn formælti og bölvaði
honum. Og refsidómur laust
hann. Hann var dæmdur til að
sigla um höfin hvíldarlaust,
stefnulaust og tilgangslaust til
dómsdags.
Það boðaði öðrum sjómönn-
um ólán að mæta þessum ó-
hugnanlega farkosti. Og í raun
og veru var ríkjandi mikill ótti
meðal sjómanna allt fram á nítj-
ándu öld við að rekast á stjórn-
laus skip.
Það er skiljanlegt, að efnið
hai'i orðið bæði skáldum og tón-
smiðum tilefni listaverka. Og
ságan finnst líka í skáldverkum
margra þjóða. Frægast er kvæði
Heines. Það er líka án efa þetta
kvæði, ásamt ósjálfráðri Noregs-
dvöl, sem komið hefur hinif
mikla tónskáldi, Richard Wagn-
er, t il að semja hina frægu óperu,
„Hollendingúrinn fljúgandi“,
sem látin er gerast í Noregi og
flestar sögupersónurnar eru
norskir sjómenn og fólk við
ströndina.
22
Wagner fékk hugmyndina,
þegar hann hreppti storm á sjó-
ferð í Norðursjó og skipið neydd-
ist til að leita hafnar í vík í
nánd við Arendal. Wagner nefn-
ir hana sjálfur Sandvík. Afleið-
ingin er sú, að margir staðir í
Suður-Noregi gera kröfu til að
vera upphafsstað'ur óperunnar,
þvi „Sandvíkur" eru margar á
þeirri strönd.
Það er einnig talið, að meðan
Wagner dvaldi i Noregi, hafi
hann kvnnzt gömlum, norskum
sjómönnum, sem kunnu sagnirn-
ar, er hann hefur tekið til með-
ferðar í verki sínu. En hvað sem
því líður, hefur Wagner í óperu
sinni breytt sögninni frá því
sem hún er venjulega túlkuð.
Hann segir frá norskuin skip-
stjóra að nafni Daland, sem leit-
að hafi hafnar í Sandvík í óveðri,
þótl hann væri aðeins sjö mílur
frá heimili sínu. Þá kemur ó-
kunn, dularfull skúta einnig sigl-
andi inn á höfnina og leggst við
akkeri skammt frá skipi Da-
lands.
Það er aðeins einn maður um
borð, fölur, undarlegur maður.
Hann rær í land og hittir þar
annan mann. Þetta er „Hollend-
ingurinn fljúgandi“, sem þarna
fer til fundar við dómara sinn,
hinn stranga Ahasverus hafsins.
Ahasverus hefur veitt honum
HEIMILISRITIÐ